Przywracanie do życia przemysłu nad brzegami Dunaju
Bogate dziedzictwo przemysłowe odcinka Dunaju od Schwarzwaldu do Morza Czarnego sięga setek lat. Obejmuje ono tradycje produkcji w różnych branżach, w tym m.in. tekstylnej, chemicznej, ceramicznej i meblarskiej. Jednakże globalizacja, postęp technologiczny i zmiany polityczne doprowadziły do zamknięcia wielu z tych zakładów przemysłowych. Te zamknięcia odbiły się na całej strukturze społeczno-gospodarczej regionu, a zwolnienia pracowników dotknęły ogół społeczności i zaszkodziły lokalnym gospodarkom. Celem finansowanego ze środków UE projektu RIS4Danu było odwrócenie tego trendu i ponowne tchnięcie życia w przemysł na tym odcinku rzeki poprzez stworzenie planów rozwoju biznesu w celu ponownego otwarcia 21 starych zakładów przemysłowych na tym obszarze. „Projekt konceptualizuje zakłady przemysłowe jako centra integracji, w których szerokie grono regionalnych interesariuszy może łączyć swoją wiedzę i opracowywać innowacje wspierające zieloną i cyfrową transformację” — mówi Oliver Ziegler, koordynator projektu RIS4Danu. „Mogłyby one służyć jako kotwice innowacji, uwalniające możliwości dla całego regionu, aby poprawiać zdolność do opracowywania innowacyjnych rozwiązań dostosowanych do lokalnych wyzwań ekologicznych, społecznych i gospodarczych” — dodaje.
Nowe podejście do inteligentnej specjalizacji
Projekt RIS4Danu przyjął i rozszerzył oparte na badaniach podejście do rewitalizacji znane jako inteligentna specjalizacja (S3 ). Strategia ta jest wykorzystywana do przekształcania regionalnych struktur gospodarczych poprzez definiowanie konkretnych celów i wprowadzanie zmian strukturalnych. W projekcie RIS4Danu uwzględniono zrównoważony rozwój oraz szersze wyzwania społeczne, w tym zmiany klimatu i inne kwestie środowiskowe, aby stworzyć podejścia nowej generacji: strategii inteligentnej specjalizacji na rzecz zrównoważonego i inkluzywnego rozwoju (S4+). Pięciu partnerów projektu, którzy tworzyli konsorcjum RIS4Danu, opracowało to podejście w celu rewitalizacji regionu poprzez zielony wzrost, w sposób zgodny z lokalnymi potrzebami i wyzwaniami.
Warsztaty dla interesariuszy na rzecz zrównoważonej transformacji
Aby przyspieszyć zrównoważoną transformację regionu, zespół projektowy przeprowadził serię warsztatów z lokalnymi interesariuszami. „Krótko mówiąc, RIS4Danu łączy zakład przemysłowy z regionalnym środowiskiem, stawiając lokalnych i regionalnych interesariuszy na czele ustrukturyzowanego procesu poznawczego” — wyjaśnia Ziegler. W oparciu o szeroko zakrojone badania i analizy — „Bazę dowodów” — regionalne i lokalne zasoby, możliwości i wyzwania zostały przedstawione pod kątem szans na zrównoważoną transformację każdego z nieużywanych terenów przemysłowych. „W ten sposób interesariusze mogą sformułować wizję dla każdej lokalizacji, cel transformacji (taki jak nowa funkcja lub nowy model biznesowy) i przyczynić się odkrycia nowych działań na rzecz osiągnięcia tej transformacji” — zauważa Ziegler.
Osiąganie celów i kształtowanie polityki
Projekt RIS4Danu osiągnął wszystkie pięć oczekiwanych rezultatów: dostarczenie strategicznych planów rozwoju biznesu dotyczących ponownego otwarcia zakładów przemysłowych; zaproponowanie sieci kluczowych graczy, interesariuszy i projektów; analiza regionalnego potencjału do wzajemnego inspirowania się; promowanie tworzenia nowego zrównoważonego i inkluzywnego regionalnego ekosystemu przemysłowego; i wreszcie identyfikacja barier dla innowacji i tworzenie zaleceń dotyczących rozwiązań politycznych. Obecnie rozważa się wdrożenie co najmniej sześciu spośród 21 planów rozwoju, zaś kolejne trzy stały się impulsem do dalszych działań ze strony odpowiednich władz regionalnych. „RIS4Danu zdołał ukształtować myślenie różnych interesariuszy politycznych i pomógł zwiększyć widoczność tematu zrównoważonej rewitalizacji terenów poprzemysłowych w agendzie politycznej” — mówi Ziegler. „Ogólnie rzecz biorąc, jesteśmy głęboko przekonani, że działanie przygotowawcze RIS4Danu ma odpowiednią jakość i potencjał innowacyjny, aby przekształcić je w stały program finansowania UE”.
Słowa kluczowe
RIS4Danu, przemysł, rewitalizacja, interesariusze, zrównoważona transformacja, polityka, finansowanie
