Innowacyjne modele zużycia energii w gospodarstwach domowych
Od porannego prysznica po wieczorną kąpiel – wszyscy mamy swoją własną rutynę, która wpływa na to, kiedy i ile energii zużywamy. Te wzorce zużycia różnią się w zależności od tego, o jakiej porze dnia i jak długo osoby przebywają w domu, jaką izolację posiada dany budynek, a nawet jaka ilość światła słonecznego wpada do pomieszczeń. Nic więc dziwnego, że przewidywanie wzorców zużycia energii przez mieszkańców setek lub tysięcy domów jest tak dużym wyzwaniem, nawet dla najbardziej zaawansowanych i szczegółowych modeli predykcyjnych. Projekt WHY ma na celu rozwiązanie tego problemu poprzez opracowanie dokładniejszych modeli systemów energetycznych przy użyciu innowacyjnych metodologii prognozowania krótko- i długoterminowego. Modele systemów energetycznych to narzędzia, które pomagają analitykom, planistom i decydentom w dziedzinie energii w racjonalnym opisywaniu systemów energetycznych i systematycznej ocenie wpływu w ramach długoterminowych scenariuszy. „Modele systemów energetycznych są szeroko stosowane do opracowywania i badania ścieżek łagodzenia zmiany klimatu oraz do oceny strategii dekarbonizacji systemu energetycznego, ale brakuje im stopnia dokładności, jakiego potrzebujemy w odniesieniu do strony popytu”, wyjaśnia Cruz E. Borges, koordynator projektu WHY z ramienia Uniwersytetu w Deusto w Hiszpanii. „Z drugiej jednak strony, członkowie konsorcjum projektu WHY posiadają doświadczenie w budowaniu modeli zachowań gospodarstw domowych, więc zdecydowaliśmy się połączyć siły”. Opierając się na istniejących danych dotyczących obserwowanych obecnie zachowań, takich jak unikanie nadmiernego zużycia energii w okresach wysokich taryf, zespół opracował model przyczynowy, który umożliwia mapowanie podstawowych procesów decyzyjnych konsumentów. W ten sposób można nie tylko ocenić wynik interwencji (np. wpływ nowego podatku od energii), ale także zrozumieć przyszły lub przeszły stan systemu (np. ile energii zużyłyby gospodarstwa domowe, gdyby etykiety energetyczne nigdy nie zostały wdrożone). W ten sposób ten połączony model oferuje dokładniejsze i bardziej praktyczne ramy na potrzeby opracowywania i wdrażania polityki.
Nacisk na dokładność i efekty
W celu zbudowania i oceny modeli zespół projektu WHY wykorzystuje szczegółowy proces walidacji łączący wiedzę ekspercką i naturalne eksperymenty. „Skonstruowane w ramach projektu modele zostały ocenione przez panel ponad 30 interdyscyplinarnych specjalistów oraz zweryfikowane przy użyciu rzetelnych narzędzi i baz danych”, zauważa Borges. Tak rygorystyczna walidacja zapewnia wiarygodność i solidność wniosków sformułowanych w czasie projektu, w których zaleca się połączenie środków zwiększających efektywność energetyczną z niskoemisyjnymi źródłami energii, aby dekarbonizacja europejskich domów była skuteczna. Rozszerzając metodologię na potrzeby modelowania zbiorowych zachowań inwestycyjnych w ramach transformacji energetycznej oraz zwiększając możliwości zastosowania technologii w świecie rzeczywistym, projekt otwiera nowe możliwości w zakresie badań i zastosowań. Dalsze zaangażowanie środowisk akademickich, warsztaty umiejętności i praktyki otwartej nauki mają sprzyjać powszechnemu przyjmowaniu i wdrażaniu innowacyjnych modeli stworzonych przez zespół projektu. Wyniki projektu WHY stanowią świadectwo siły interdyscyplinarnej współpracy i innowacyjnego myślenia w pokonywaniu złożonych wyzwań związanych ze zmianą klimatu i zwiększaniem efektywności energetycznej budynków mieszkalnych. Dzięki zapewnieniu bardziej zniuansowanego rozumienia wzorców zużycia energii i wprowadzeniu zaawansowanych technik modelowania projekt nie tylko przyczynia się do rozwoju społeczności naukowej, ale także oferuje praktyczne rozwiązania przeznaczone dla decydentów, zainteresowanych stron i mieszkańców Europy wspólnie walczących o przyszłość zrównoważonej energii.
Słowa kluczowe
WHY, projekt WHY, modele systemów energetycznych, zużycie energii
