Artystyczne akcenty w zrównoważonej transformacji miast
Hałaśliwa, zatłoczona aleja w Amsterdamie, zwana Stadhouderskade, jest przekształcana w zielone, zrównoważone schronienie dla ludzi i przyrody. W transformacji tej, zapoczątkowanej przez konsorcjum o nazwie Green Mile Foundation, pomagają studenci uniwersytetu, których artystyczne, społeczne i techniczne porady przekształcają dwukilometrową arterię w bezpieczną, inkluzywną i tętniącą życiem społeczność. Współpraca między studentami a Green Mile Foundation odbywa się w ramach finansowanego ze środków UE projektu CRAFT i bada ideę zrównoważonej przestrzeni publicznej inspirowanej zasadami nowego europejskiego Bauhausu (NEB). Nacisk kładziony jest na moc, jaką mają sztuka i edukacja w łączeniu ludzi i dawaniu nowych perspektyw dla znanych problemów. „Sztuka i kultura mogą stawiać ludziom wyzwania, które skłoni ich do porzucenia swojego zwykłego sposobu myślenia” zauważa Annemie Wyckmans, profesora z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii, koordynatora projektu CRAFT, w artykule zamieszczonym w piśmie „Horizon — The EU Research & Innovation Magazine”. Ulica Stadhouderskade przekształca się w przyjazną przestrzeń dzięki takim działaniom, jak wspólne sprzątanie i instalacja w parku „hotelu dla owadów”, który przypomina domek dla ptaków i zapewnia schronienie owadom, takim jak biedronki, motyle i pszczoły samotnice. „Do 2030 roku chcemy przekształcić ulicę Stadhouderskade w zieloną, zrównoważoną, bezpieczną i tętniącą życiem arterię dla wszystkich form życia” — wyjaśnia Rob Andeweg z Uniwersytetu Nauk Stosowanych w Amsterdamie, partnera projektu CRAFT. „Chcemy to zrobić poprzez budowanie poczucia odpowiedzialności wśród lokalnych mieszkańców i użytkowników tego obszaru oraz poprzez umożliwienie usłyszenia niewysłuchanych głosów przyrody i zwierząt”.
Trzy najważniejsze „poligony”
Amsterdam jest jednym z trzech wiodących miast CRAFT w społeczności ponad 70 miast, które testują i wdrażają modele zarządzania oparte na współpracy, inspirowane podejściem NEB do transformacji miast. Pozostałe dwa wiodące miasta to Bolonia w północnych Włoszech i stolica Czech, Praga. W Bolonii wiaty i otwarte przestrzenie starej zajezdni kolejowej o powierzchni 40 000 m2 są odnawiane z zamiarem organizacji wydarzeń artystycznych, sportowych i innych działań społecznych. To jednak nie tylko wielofunkcyjna przestrzeń dla takich działań, ale także miejsce, w której stowarzyszenia, firmy i obywatele mogą współpracować i dzielić się pomysłami na nowe i innowacyjne podejścia do zrównoważonego rozwoju miasta. W Pradze instalacje artystyczne są umieszczane w przestrzeni publicznej jako sposób na zbieranie opinii obywateli. Takie tymczasowe interwencje na małą skalę są doskonałym sposobem na określenie potencjału systemowych przekształceń miejskich: obywatele mogą bezpośrednio doświadczyć, jak proponowane zmiany wpływają na ich codzienne życie, natomiast przedstawiciele miasta mają możliwość oceny prawdopodobnego wpływu pełnoskalowych lub długoterminowych interwencji. W ramach projektu CRAFT (Creating Actionable Futures) wszystkie trzy miasta umożliwiają obywatelom, decydentom, artystom i środowiskom akademickim współpracę w celu kształtowania przejścia do neutralności klimatycznej. „Podkreślamy rolę sztuki i edukacji w zapoczątkowaniu tej zmiany” — stwierdza Wyckmans. „Wierzymy, że sztuka może łączyć ludzi, oferować nowe perspektywy i wzbogacać dialog między różnymi interesariuszami”. Więcej informacji: strona internetowa projektu CRAFT
Słowa kluczowe
CRAFT, zieleń, zrównoważoność, miasto, sztuka, kultura, natura, nowy europejski Bauhaus, NEB