Polski sposób na neutralność klimatyczną
Kraków znalazł się na liście największych polskich miast, które dołączyły do unijnej misji Neutralne klimatycznie i inteligentne miasta, która zakłada wsparcie transformacji 100 europejskich miast w kierunku neutralności klimatycznej i wdrożenia inteligentnych rozwiązań do 2030 roku. Miasto polskich królów dąży do realizacji tego celu dzięki wsparciu ze strony finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu NetZeroCities. Kraków dołączył do Łodzi, Rzeszowa, Warszawy i Wrocławia, by wspólnie z nimi wziąć udział w Programie Miast Pilotażowych (Pilot Cities Programme) inicjatywy NetZeroCities. Działanie zakłada testowanie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań pozwalających na szybką dekarbonizację przez okres 2 lat. Według aktualnych szacunków aż 70 % spośród 5 milionów domów jednorodzinnych w Polsce nie spełnia norm w zakresie efektywności energetycznej, a budynki mieszkalne i usługowe pozostają w tym kraju jednym z największych źródeł szkodliwych emisji. Jeśli nie zostaną podjęte pilne działania w zakresie ich modernizacji, osiągnięcie unijnych celów klimatycznych stanie się jeszcze trudniejsze niż obecnie. Rozumiejąc potrzebę współpracy w skutecznym stawianiu czoła temu problemowi, władze Krakowa postanowiły połączyć siły z innymi polskimi miastami w ramach inicjatywy NEEST realizowanej przez projekt NetZeroCities, aby rozwiązać problem nieefektywnych energetycznie budynków poprzez opracowanie jednolitego narzędzia cyfrowego.
Razem można więcej
„Postanowiliśmy zgłosić się do udziału w projekcie wspólnie z innymi miastami, zamiast stawać w szranki z indywidualnym projektem – współpraca jest dla nas bardzo istotna”, wyjaśnia Grzegorz Grzybczyk, starszy specjalista w Wydziale Gospodarki Komunalnej i Klimatu Urzędu Miasta Krakowa, którego wypowiedź została przytoczona w informacji prasowej opublikowanej w witrynie internetowej projektu NetZeroCities. „Podejmując działania jako konsorcjum, w którego skład weszło pięć miast, możemy dzielić się najlepszymi praktykami, a także wyciągać wnioski z popełnionych błędów – to wszystko wymaga wysokiego poziomu zaufania między partnerami. Cieszymy się, że możemy otwarcie ze sobą dyskutować, wskazywać zalety, ale także wady. Przede wszystkim oznacza to, że możemy przyglądać się rozwiązaniom wprowadzanym w innych miastach, by powielić je u siebie, ale co ważniejsze, widzimy też, jakie działania zakończyły się niepowodzeniem, dzięki czemu nie musimy powtarzać tych samych błędów”. Główne źródła emisji w Krakowie obejmują przede wszystkim budynki, transport oraz odpady. Po podjęciu znaczących i istotnych działań zmierzających w kierunku rozwiązania problemu emisji z sektorów odpadów i transportu, włodarze musieli stawić czoła problemowi nieefektywnych energetycznie budynków. Z pomocą przyszło działanie NEEST, które zapewnia kompleksowy model renowacji budynków oparty na narzędziu cyfrowym. Celem działania jest ograniczenie szkodliwych emisji z budynków mieszkalnych i usługowych do zera, jednak droga do tego celu nie opiera się wyłącznie na termomodernizacji. Przede wszystkim projekt stawia na zmianę nastawienia mieszkańców, rewitalizację przestrzeni miejskiej i dostosowanie otoczenia do potrzeb ludzi. „Sposób działania narzędzia jest stosunkowo prosty – miasto, które będzie chciało na przykład rozpocząć proces kompleksowej termomodernizacji budynków, otrzyma pakiet gotowych rozwiązań opracowanych w ramach projektu, który obejmuje symulator systemu energetycznego miasta. W ten sposób będzie w stanie wyznaczyć kierunki działań oraz wskazać stosowne rozwiązania techniczne i finansowe dla różnych typów budynków. Następnym krokiem jest wprowadzenie danych dla konkretnego budynku w celu uzyskania zaleceń dotyczących zakresu oraz sposobu wykonania prac. Następnym krokiem będzie tradycyjny proces realizacji inwestycji – uzyskanie stosownych pozwoleń, uzyskanie finansowania, wykorzystanie rozwiązań biznesowych”, wyjaśnia Grzybczyk. Oczekiwane korzyści z podjętych działań obejmują lepszą odporność na zmiany klimatu, poprawioną dostępność budynków oraz integrację społeczną. Projekt NetZeroCities (Accelerating cities’ transition to net zero emissions by 2030) dobiegnie końca we wrześniu 2025 roku. Więcej informacji: strona projektu NetZeroCities
Słowa kluczowe
NetZeroCities, klimat, emisje, neutralność klimatyczna, budynek, energia, miasto
