Mobilizacja skutecznych długoterminowych polityk energetycznych władz publicznych
Po ogłoszeniu w 2019 roku Europejskiego Zielonego Ładu przez Komisję Europejską, zakładającego ambitny cel – sprawienie, by Europa stała się pierwszym kontynentem neutralnym dla klimatu do 2050 roku – w 2021 roku przyjęto europejskie prawo o klimacie. Rozporządzenie to wyznacza jako prawnie wiążący cel ograniczenie emisji o 55 % do 2030 roku oraz osiągniecie pełnej neutralności klimatycznej do 2050 roku. Jest to bardzo trudne zadanie, które wymagać będzie współpracy na wszystkich poziomach zarządzania w każdym kraju oraz na szczeblu europejskim. Ponadto brak jednej strategii, która sprawdziłaby się w każdej sytuacji. W związku z tym ambitny zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu C Track 50 zmobilizował i wsparł władze publiczne na szczeblu lokalnym i regionalnym, umożliwiając im opracowanie, sfinansowanie i wdrożenie nowych lub ulepszonych polityk dotyczących zrównoważonej energii i klimatu.
Wielopoziomowa współpraca w zakresie zarządzania powiązana z krajowymi priorytetami w zakresie strategicznej polityki
Władze lokalne i regionalne mają do odegrania bardzo ważną rolę w osiągnięciu neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla. Dostosowanie działań do krajowych priorytetów i współpraca na wielu poziomach zarządzania pomogą zrealizować ten cel. W ramach projektu C-Track 50 zorganizowano szereg rozmów przy okrągłym stole, spotkań i warsztatów oraz konferencję, aby skontaktować ze sobą interesariuszy oraz wspomóc tworzenie się zespołów i dopasowywanie do siebie priorytetów i polityk. Uczestnictwo w tych wydarzeniach znacznie przekroczyło założone cele, w wielu przypadkach stawiło się nawet dwa razy więcej osób, co pokazuje ogromny entuzjazm i gotowość interesariuszy do wykorzystania wszystkich dostępnych możliwości czynienia postępów. Aby wspomóc władze publiczne w wielopoziomowym zarządzaniu planami energetycznymi i klimatycznymi, „zespół C-Track 50 stworzył Przewodnik osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r., dostępny w 11 unijnych językach i opublikowany na stronie internetowej unijnego Porozumienia Burmistrzów. Przewodnik opisuje kluczowe etapy procesu planowania, kwestie do uwzględnienia na każdym etapie oraz najlepsze praktyki pozwalające inspirować miasta i regiony”, dodaje Alexandra Papadopoulou z Laboratorium Systemów Wspierania Decyzji na Politechnice Narodowej w Atenach oraz koordynatorka projektu.
Od planów działań w ramach polityki energetycznej i klimatycznej po dofinansowanie
Zespół projektu C-Track 50 zorganizował liczne działania wspierające budowanie potencjału. Na warsztatach i unijnej konferencji odnotowano rekordową frekwencję, przekraczającą założone cele co najmniej dwukrotnie. Ogólnie rzecz biorąc, dzięki projektowi zwiększono umiejętności, potencjał oraz kompetencje w dziedzinie energetyki u ponad 1 200 interesariuszy z 235 lokalnych i regionalnych organów władz. Osoby te są teraz ambasadorami oraz instrumentami zmiany, lepiej przygotowanymi do wiedzenia prymu we wprowadzaniu neutralności klimatycznej do 2050 roku. W ramach realizacji projektu opracowano łącznie 118 długoterminowych lokalnych i regionalnych planów w zakresie energii i klimatu. Do czasu ukończenia projektu ze 107 planów lokalnych 44 zostały już zatwierdzone przez radę miejską. Dodatkowo wsparto 89 propozycji finansowania obejmujących 117 miast. Ogólna wartość zakładanych inwestycji przekracza 450 milionów euro.
Współpraca na rzecz lepszej przyszłości
Papadopoulou podsumowuje: „Władze lokalne wyraźnie rozumieją, jak ważną rolę odgrywają w długoterminowym planowaniu działań i projektów związanych z energią i klimatem. Nie wahały się wdrożyć tych planów, nawet w krajach, w których sam rząd nie angażuje się jeszcze w działania na rzecz neutralności emisyjnej. Przy wsparciu technicznym i ścisłej współpracy z władzami regionalnymi mogą one okazać się decydującymi graczami w nadchodzących dekadach”. Zdumiewający sukces projektu w kwestii mobilizacji i zaangażowania władz publicznych na wielu poziomach zarządzania i skłonienia ich do uczestnictwa, opracowywania planów oraz przyciągania funduszy znacząco zwiększył zdolność Europy do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
Słowa kluczowe
C-Track 50, klimat, energia, władze publiczne, neutralność pod względem emisji dwutlenku węgla, polityka, zarządzanie wielopoziomowe, Porozumienie Burmistrzów, europejskie prawo o klimacie, Europejski Zielony Ład