Nowy sposób leczenia tocznia i posocznicy?
Jakie czynniki negatywnie wpływają na organizm ludzki w przebiegu chorób zapalnych, gdy układ odpornościowy atakuje tkanki organizmu, powodując stan zapalny? Szukając odpowiedzi na to pytanie, międzynarodowy zespół naukowców wspierany częściowo przez finansowane ze środków UE projekty Metabinnate i ONCOFUM dokonał ważnego odkrycia, które rzuca nowe światło na ten proces. W ten sposób określili również potencjalny nowy cel terapeutyczny. Jak czytamy w opracowaniu wyników badania opublikowanym na łamach czasopisma „Nature”, badacze odkryli, że działanie enzymu zwanego hydratazą fumaranową jest tłumione w makrofagach – białych krwinkach będących częścią układu odpornościowego, które odpowiadają za niszczenie szkodliwych mikroorganizmów i wyzwalają ekspresję innych komórek odpornościowych. Takie rodzaje komórek zapalnych wpływają także na rozwój różnych chorób, od tocznia i zapalenia stawów po COVID-19 i posocznicę.
Jakie znaczenie ma to odkrycie?
Odkrycie przez badaczy tłumienia hydratazy fumaranowej może pomóc w opracowaniu nowych metod leczenia różnych chorób zapalnych, takich jak toczeń. „Do tej pory nikt nie powiązał hydratazy fumaranowej z makrofagami zapalnymi, jednak naszym zdaniem proces ten można wykorzystać do leczenia wyniszczających chorób, w tym tocznia – choroby autoimmunologicznej, która uszkadza różne części ciała, w tym skórę, nerki i stawy”, zauważa prof. Luke O'Neill starszy autor badania i pracownik naukowy Trinity College w Dublinie, uczelni pełniącej rolę koordynatora projektu Metabinnate, którego wypowiedź została przytoczona w komunikacie prasowym opublikowanym na stronie internetowej uczelni. W trakcie swoich badań zespół nie tylko stwierdził zdecydowanie niski poziom hydratazy fumaranowej w próbkach krwi pobranych od pacjentów chorych na toczeń, ale także odkrył, że enzym ten był tłumiony w zastosowanym modelu posocznicy. Posocznica to zagrażający życiu ogólnoustrojowy stan zapalny, który jest wywoływany przez istniejące zakażenie bakteryjne lub wirusowe w organizmie.
Obiecująca możliwość leczenia stanów zapalnych
Christian Peace, jeden z głównych autorów badania i doktorant w Trinity College w Dublinie, dodaje: „Udało nam się ustalić ważny związek między hydratazą fumaranową a białkami odpornościowymi zwanymi cytokinami, które wpływają na rozwój chorób zapalnych. Odkryliśmy, że podczas tłumienia hydratazy fumaranowej mitochondria uwalniają RNA, który może wiązać się z kluczowymi białkami MDA5 i TLR7 oraz wyzwalać uwalnianie cytokin, pogłębiając w ten sposób stan zapalny. Proces ten można potencjalnie wykorzystać na potrzeby leczenia”. Jak wyjaśnia O'Neill, może to nastąpić poprzez „przywrócenie odpowiednich poziomów hydratazy fumaranowej w przebiegu tych chorób lub obranie za cel białek MDA5 lub TLR7”, dodając, że „stanowi to obiecującą możliwość w kontekście bardzo potrzebnych nowych metod leczenia chorób zapalnych”. Projekt Metabinnate (Metabolic crosstalk in the regulation of inflammation) dobiegnie końca w maju 2024 roku, z kolei projekt ONCOFUM (Integrating the tissue-specificity and chronology of hereditary renal cancer predisposition) potrwa do lutego 2025 roku. Więcej informacji: projekt Metabinnate projekt ONCOFUM
Słowa kluczowe
Metabinnate, ONCOFUM, makrofag, hydrataza fumaranowa, toczeń, posocznica, choroba zapalna, komórka, enzym