Dekarbonizacja europejskiego sektora transportu
Transport ma zasadnicze znaczenie dla wzrostu gospodarczego Europy oraz pozycji Starego Kontynentu w globalnych łańcuchach dostaw. Nie można jednak zapomnieć, że sektor ten odpowiada za generowanie blisko 25 % całkowitej emisji gazów cieplarnianych w UE, co stanowi poważny problem z punktu widzenia ochrony klimatu. W ramach Europejskiego Zielonego Ładu Unia Europejska zobowiązała się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla przez branżę transportową o 90 % do 2050 roku. Realizacja tych celów będzie możliwa jedynie, jeśli zrozumiemy wpływ wszystkich działań mających na celu ochronę klimatu, aby umożliwić wdrożenie najskuteczniejszych strategii. Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu DTEU opracował zestaw zaawansowanych modeli dotyczących europejskiego sektora transportu w celu dostarczenia szczegółowych danych ilościowych na temat wpływu działań mających na celu ograniczenie emisji CO2. W tym celu badacze przeanalizowali dwa podstawowe scenariusze ograniczania emisji dwutlenku węgla – model oparty na dotychczasowych działaniach oraz model oparty na bardziej ambitnych rozwiązaniach, aby na ich podstawie przeanalizować postępy, jakich uda się dokonać dzięki poszczególnym działaniom w zakresie dekarbonizacji europejskiego sektora transportu. Przeprowadzone analizy wykazały, że wciąż potrzeba wiele pracy, by zapewnić realizację celów wyznaczonych przez Komisję Europejską ze względu na to, że dotychczasowe działania nie zbliżą nas do ograniczenia emisji o 90 %. „Nawet w przypadku ambitnego scenariusza nie uda się ograniczyć emisji CO2 wynikających z transportu do około 60 milionów ton do 2050 roku”, twierdzi Elisabeth Windisch, szefowa zespołu ds. empirycznych analiz działań Międzynarodowego Forum Transportu. „Niemniej jednak wdrożenie bardziej ambitnych działań przyczyni się do ograniczenia emisji CO2 w transporcie o około 60 %, do poziomu przekraczającego poprzedni cel Komisji w zakresie dekarbonizacji ustalony w 2011 roku”, zauważa badaczka.
Modelowanie działań w zakresie ograniczania emisji
Scenariusze i modele zostały opracowane we współpracy ze zróżnicowanymi interesariuszami z branży transportu i dotyczą zarówno transportu w miastach, jak i na obszarach wiejskich, w tym transportu pasażerskiego i towarowego. W ramach projektu badacze analizowali poszczególne działania w celu oceny potencjału redukcji emisji na przestrzeni nadchodzących 30 lat. Dotychczas wdrożone oraz przewidywane działania złożyły się na model określony roboczą nazwą scenariusza „obecnych ambicji”. Bardziej wymagające warianty tych samych działań oraz kolejne rozwiązania w zakresie dekarbonizacji uznane za wykonalne pod względem technicznym i możliwe do przeforsowania pod względem politycznym złożyły się na drugi, bardziej ambitny scenariusz. Aby zapewnić, że opracowane modele będą ambitne, a jednocześnie realistyczne, zespół projektu DTEU nawiązał współpracę z interesariuszami z branży, przedstawicielami środowisk akademickich, a także organizacji pozarządowych i władz. Takie działanie pozwoliło zagwarantować zgodność obu modeli z celami Europejskiego Zielonego Ładu i unijnej Strategii na rzecz Zrównoważonej i Inteligentnej Mobilności. Dzięki temu integracyjnemu dialogowi na temat podejmowanych działań przedstawiciele sektorów publicznego i prywatnego mieli możliwość wzięcia udziału w procesie kształtowania polityki europejskiej. Jak twierdzi Windisch, ten aspekt współpracy był szczególnie ważny dla zespołu. „Jesteśmy szczególnie dumni z zaangażowania w projekt wielu różnych interesariuszy, od decydentów po przedstawicieli środowisk akademickich, organizacji pozarządowych, międzynarodowych banków rozwoju, korporacji i innych podmiotów”, dodaje badaczka.
Wpływ na przyszłą politykę w zakresie transportu
Zespół DTEU ma nadzieję, że rezultaty projektu przełożą się na podjęcie bardziej konkretnych działań w celu obniżenia emisyjności europejskiego sektora transportu. „Działania w zakresie dekarbonizacji powinny być wykorzystywane w celach zwiększania odporności i sprawiedliwości transportu, dbania o środowisko, a także podnoszenia dostępności – zgodnie z celami Europejskiego Zielonego Ładu. Takie działania nie tylko przyniosą korzyści środowisku naturalnemu, ale także poprawią jakość życia mieszkańców Europy”, dodaje Windisch. „Jeśli zadbamy o ich wprowadzenie we właściwy sposób, nowe opcje w zakresie mobilności mogą również poprawić dostęp Europejczyków i Europejek do nowych możliwości, ponieważ przyczynią się między innymi do ograniczenia korków oraz będą stanowić tańszą alternatywę dla prywatnych pojazdów”.
Słowa kluczowe
DTEU, klimat, wyzwanie, transport, sektor, ograniczanie, działania, polityki, modelowanie, dekarbonizacja
