Jesteś w UE od niedawna? Dzięki projektowi SIRIUS znajdziesz pracę, na jaką zasługujesz
Nie oszukujmy się: w całej Europie migranci są wciąż zbyt często postrzegani jako obciążenie dla społeczeństw i gospodarek – chyba że wykonują pracę na stanowiskach, które w przeciwnym wypadku pozostałyby nieobsadzone. Tego rodzaju niesprawiedliwe podejście skupiające się wyłącznie na negatywnych aspektach migracji celowo ignoruje pewne kluczowe fakty ze względu na to, że nie pasują one do narracji osób głoszących te poglądy. W rzeczywistości migranci przyczyniają się do łagodzenia skutków niżu demograficznego i starzenia się społeczeństw, ubogacają naszą kulturę, a ich praca przekłada się na rozwój naszych gospodarek. Jednym z głównych problemów tego krzywdzącego podejścia do migrantów jest powstawanie barier utrudniających ich integrację, takich jak trudniejszy dostęp do rynku pracy. „Najważniejszym problemem jest to, że państwa członkowskie UE nadają migrantom specyficzny »status prawny«, a skutkiem tego działania jest ich odseparowanie od reszty społeczeństwa. Są oni przypisywani do kategorii prawnej, która bezpośrednio wpływa na możliwość ich zatrudnienia. Na przykład osoby ubiegające się o azyl nie mogą pracować w wielu krajach Europy przez dłuższy czas. Tego rodzaju długa przerwa w zatrudnieniu skazuje je na błędne koło. Ich złą sytuację pogarsza dodatkowo brak mechanizmów pozwalających na potwierdzenie dotychczasowych osiągnięć edukacyjnych i umiejętności, a także oczywisty problem, jakim jest dyskryminacja”, mówi Simone Baglioni, profesor socjologii na Uniwersytecie w Parmie. Dzięki finansowaniu otrzymanemu dla projektu SIRIUS (Skills and Integration of Migrants, Refugees and Asylum Applicants in European Labour Markets) Baglioni i inni partnerzy mogli zbadać przeszkody utrudniające migrantom znalezienie pracy w UE i czynniki im w tym pomagające. W tym celu połączyli oni ocenę ram prawnych oraz obowiązujących zasad z dynamiką społeczną i analizą indywidualnych doświadczeń, co w efekcie doprowadziło do znacznie lepszego zrozumienia złożoności integracji na rynku pracy migrantów po 2014 r.
Gra poważna przygotowująca nowych pracowników
Wyniki badań przeprowadzonych w ramach projektu SIRIUS posłużyły do opracowania gry poważnej zatytułowanej WORKEEN, za której przygotowanie odpowiadał zespół politologów, socjologów, ekonomistów i inżynierów oprogramowania. „Aplikacja stanowi źródło praktycznych wskazówek i szkoleń z zakresu umiejętności miękkich, przeznaczone dla wszystkich migrantów wchodzących po raz pierwszy na rynek pracy”, podkreśla Baglioni. „Nasza gra jest jednym z pierwszych tego typu interaktywnych przewodników prowadzących osoby poszukujące pracy przez dwa etapy – poszukiwanie zatrudnienia oraz integrację w miejscu pracy – w oparciu o scenariusze wykorzystujące gry”. W pierwszym etapie aplikacja WORKEEN przeprowadza migrantów przez wszystkie kroki, których wykonanie jest niezbędne w celu zdobycia nowej pracy. Oferuje między innymi listę kontrolną pomagającą użytkownikom w zgromadzeniu wymaganych dokumentów, a następnie dostarcza wskazówek dotyczących sposobu przedstawienia swoich umiejętności oraz dotychczasowego doświadczenia. Ponadto aplikacja udziela porad dotyczących kontaktu z agencjami pośrednictwa pracy, opracowania listu motywacyjnego i CV, a także przygotowania do rozmowy kwalifikacyjnej. Celem drugiego etapu prezentowanego w aplikacji jest umożliwienie migrantom odniesienia sukcesu na nowym stanowisku, wyjaśnia Baglioni. „Opracowaliśmy scenariusze, dzięki którym użytkownicy aplikacji mogą nauczyć się radzić sobie w trudnych sytuacjach, począwszy od nieporozumień w codziennych kontaktach międzyludzkich, a na mobbingu i nadużyciach kończąc”. Aplikacja WORKEEN jest dostępna bezpłatnie w sklepie Google Play dla użytkowników urządzeń z systemem Android. Rozwiązanie oferowane jest w języku angielskim, arabskim, farsi i sześciu różnych językach europejskich. Poza aplikacją WORKEEN zespół pracuje także nad podnoszeniem świadomości na temat warunków życia migrantów. Interaktywny film dokumentalny „Pracownicy: 11 historii z europejskiego rynku pracy” („Workers: 11 stories from the European job market”) prezentuje relacje 11 uchodźców i migrantów, którzy borykają się z problemami na europejskim rynku pracy. Konsorcjum włączyło się także do debaty na temat migrantów prowadzonej w przestrzeni politycznej i akademickiej, między innymi poprzez niedawno opublikowaną ogólnodostępną książkę przedstawiającą rolę, jaką polityki i ramy prawne odgrywają w kształtowaniu możliwości oferowanych pracownikom migrującym. „Mamy nadzieję, że projekt przyczyni się do zwiększania świadomości ludzi na temat przeszkód, które powinniśmy wspólnie zlikwidować, ale także odda migrantom należny im głos w rozmowach z decydentami politycznymi, podmiotami społecznymi, mediami i obywatelami. W ostatecznym rozrachunku wszyscy dążymy do wypracowania wspólnej wizji spójnego społeczeństwa szanującego różnorodność”, podsumowuje Baglioni.
Słowa kluczowe
SIRIUS, migranci, uchodźcy, rynek pracy, status prawny, dyskryminacja, WORKEEN