Skip to main content
European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS
CORDIS Web 30th anniversary CORDIS Web 30th anniversary

European Network for Research, Good Practice and Innovation for Sustainable Energy

Article Category

Article available in the following languages:

W jaki sposób gospodarstwa domowe mogą przyspieszyć przejście na odnawialne źródła energii?

W jaki sposób gospodarstwa domowe kształtują krajobraz energetyczny? Czy zmiany codziennych zachowań przyniosą korzyści? W ramach podejścia „żywych laboratoriów energetycznych” badacze pracujący w ramach finansowanego przez UE projektu opracowali i przetestowali opcję oddolnej transformacji wykorzystania energii w gospodarstwach domowych i społecznościach na terenie całej Europy.

Komisja Europejska wspiera kilka ambitnych celów klimatycznych i energetycznych nastawionych na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i dekarbonizację gospodarki, co zostało również uwidocznione w Europejskim Zielonym Ładzie. Jednak wyniki nie urzeczywistniają się w tempie i skali potrzebnych do przyspieszenia transformacji energetycznej. Potrzeba szerszych zmian, co wymaga współpracy między rządami, przedsiębiorstwami, społecznościami i gospodarstwami domowymi.

Od świadomości na temat zmiany klimatu do działania

Ogromną rolę w obniżeniu zużycia energii odgrywa podważenie społecznych wartości, oczekiwań i zwyczajów dotyczących korzystania z energii w domu. W ramach finansowanego przez UE projektu ENERGISE, przeprowadzono eksperyment obniżenia zużycia energii w ponad 300 gospodarstwach domowych w 8 krajach. Celem było obniżenie temperatury wewnątrz pomieszczeń do maksymalnie 18 °C i zmniejszenie o połowę liczby cykli prania w ciągu 4 tygodni każdego wyzwania. „Wyniki na podstawie naszego podejścia »żywe laboratoria energetyczne« wskazały, że obniżenie temperatury wewnątrz pomieszczeń o 1 °C zimą skutkuje oszczędnością energii wynoszącą około 6 %. Zmniejszenie ilości cykli prania o jeden tygodniowo w szwajcarskich gospodarstwach domowych w ciągu jednego roku pozwoliło zaoszczędzić 13 milionów m3 wody, 10 milionów litrów produktów piorących i równowartość rocznego zużycia elektryczności przez 90 000 gospodarstw domowych. Najważniejsze jednak jest to, że wszystkie te oszczędności są możliwe bez uszczerbku dla wygody”, zauważa koordynator projektu Gary Goggins. W niektórych przypadkach oszczędności były jeszcze większe, a zmiany we wzorcu zachowań energetycznych utrzymano przez 3 miesiące po wprowadzeniu wyzwania. „Nasze badanie udowadnia, że obniżenie zużycia energii jest możliwe, gdy ludzie mają czas, przestrzeń i środki do zastanowienia się nad swoim zwykłymi działaniami. Eksperymenty mogą delikatnie podważyć przyjęte normy i założenia, które leżą u podstaw obecnych praktyk i zachęcić ludzi do wprowadzenia zmian”, dodaje Goggins.

Postawienie ludzi w centrum podejść „inteligentnej technologii”

Wyniki badań wskazują również, że ludzie częściej reagują pozytywnie na oszczędzanie energii, jeśli mają wpływ na swój komfort termiczny, a rzadziej polegają na inteligentnych budynkach i niewidocznych systemach ogrzewania, które pozwalają im na ograniczone interwencje. Również pralki muszą być projektowane w sposób, który pozwala na transparentność jeśli chodzi o programy wykorzystania energii i wody. Użytkownicy muszą mieć możliwość łatwego nawigowania między programami i mieć poczucie, że wpływają na swój ślad środowiskowy.

Długotrwały i odpowiedni wpływ

Prace w ramach projektu będą kluczowe dla opracowania polityk i programów mających na celu ułatwienie przejścia do społeczeństwa bezemisyjnego. Podnoszenie świadomości na temat zmiany klimatu i jej negatywnego wpływu lub tworzenie technologii bardziej energooszczędnych nie wystarczy, aby zachęcić ludzi do działania. Projekt ENERGISE pokazał, że angażowanie i wspieranie ludzi we wprowadzaniu zmian ma faktyczny wpływ na sposób, w jaki korzystają z energii. „Opracowanie inicjatywy odpowiedniej dla różnych gospodarstw domowych w różnych krajach, o różnych kulturach, normach i oczekiwaniach społecznych, różnych systemach energetycznych i rozwiązaniach materialnych było wyzwaniem, ale było też niezwykle interesujące. Pokazało, że kwestie uznane za oczywiste lub »normalne« w jednym miejscu, są »obce«, radykalne lub nieakceptowalne gdzieś indziej”, podsumowuje Goggins.

Słowa kluczowe

ENERGISE, gospodarstwa domowe, zużycie energii, żywe laboratoria energetyczne, zmiana klimatu, oszczędzanie energii, pranie

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania