Nowe leki dla zwierząt domowych w Europie
Coraz więcej Europejczyków posiada zwierzęta domowe. Ponad 100 milionów kotów i 88 milionów psów mieszka w około połowie wszystkich gospodarstw domowych. Na świecie ponad 11 miliardów euro rocznie wydaje się na opiekę weterynaryjną. Niewielka ilość dostępnych metod leczenia przyczynia się do cierpienia zwierząt i ich opiekunów. „Kiedy u mojego psa stwierdzono raka, zdałam sobie sprawę, jak niewiele istnieje metod leczenia naszych pupili”, mówi Kathrin Ladetzki-Baehs, koordynatorka projektu CAESAR i współzałożycielka adivo. „Pracowałam wtedy nad przeciwciałami terapeutycznymi dla ludzi i zdałam sobie sprawę, że jeśli jesteśmy w stanie stworzyć w pełni ludzkie przeciwciała, to powinniśmy móc opracować także przeciwciała specyficzne dla kotów czy psów”.
Specyficzne dla gatunku
Chociaż na rynku dostępnych jest około 80 terapii przeciwciałami, tylko jedna z nich może być wykorzystywana w leczeniu zwierząt. Produkcja ludzkich przeciwciał jest droga, a ponadto mogą być one podawane jedynie ludziom – u zwierząt wywołałyby skutki uboczne. „Ta niezwykle pilna potrzeba nie została do tej pory zaspokojona. Wielu właścicieli zwierząt pragnie, by powstało jakieś skuteczne rozwiązanie”, dodaje Ladetzki-Baehs. „Wcześniej najczęściej decydowano się na uśpienie chorego zwierzęcia. Dziś zwierzę jest jednym z członków rodziny i zasługuje na leczenie”. Oznacza to, że właściciele są gotowi wydać duże sumy pieniędzy, by wyleczyć tylko swojego pupila. „Rynek weterynaryjny jest odporny na kryzys”, wyjaśnia współzałożycielka firmy adivo Markus Waldhuber, podkreślając, że sektor ten rozwijał się także podczas zawirowań gospodarczych ostatnich 20 lat. „Jeśli brakuje ci pieniędzy, to możesz zrezygnować z wakacyjnego wyjazdu, ale jeśli Twoje zwierzę jest chore, prawdopodobnie jesteś gotowy wydać na jego leczenie każde pieniądze”.
Dedykowana biblioteka
W odpowiedzi na tę potrzebę firma adivo stworzyła bibliotekę prezentacji fagowej ponad 10 miliardów fragmentów przeciwciał, które znajdą zastosowanie w weterynarii. Pierwszym celem zespołu jest cytokina, której nadmiernie wysoka aktywność odpowiada za rozwój przewlekłych zapaleń u psów. Będzie ona mogła być wykorzystywana już w najbliższej przyszłości. „Przeciwciała terapeutyczne są stosowane w medycynie od ponad 25 lat”, zauważa Ladetzki-Baehs. „Stworzyliśmy pierwszą platformę selekcji przeciwciał dedykowaną dla weterynarii – fagową bibliotekę opartą na przeciwciałach specyficznych dla psów”.
Komercjalizacja
Projekt CAESAR był finansowany w ramach unijnego programu „Horyzont 2020”. Miało to ogromne znaczenie, ponieważ badania w dziedzinie weterynarii rzadko otrzymują wsparcie finansowe. Ladetzki-Baehs mówi: „Ten obszar jest niszowy, dlatego nie jest łatwo przyciągnąć inwestorów. Finansowanie naprawdę nam pomogło i przyspieszyło prace nad projektem”. Jak oznajmia Waldhuber, zespół złoży wniosek o drugą transzę finansowania jesienią, a otrzymane środki pozwolą mu zwiększyć skalę produkcji białek i przeprowadzić badanie skuteczności leku u wybranej grupy zwierząt. Kiedy firma opracuje już wykonalny produkt, rozpocznie poszukiwanie partnera z sektora farmaceutycznego: „Jesteśmy małym przedsiębiorstwem, dlatego ostatni etap, komercjalizacja, powinien być przeprowadzony przez firmę farmaceutyczną”. Ladetzki-Baehs ma nadzieję, że w dłuższej perspektywie czasu adivo stanie się rozpoznawalną marką w sektorze weterynaryjnym. „Zwierzęta nie są tylko naszymi towarzyszami – mają ogromny wpływ na dzisiejsze społeczeństwo”, dodaje. „Trudno sobie wyobrazić świat bez naszych czworonożnych przyjaciół”.
Słowa kluczowe
CAESAR, pies, kot, zwierzę domowe, opieka weterynaryjna, medycyna, innowacyjne, leczenie, przeciwciała, farmaceutyczne