Najlepsze narzędzie do angażowania obywateli w lokalne projekty?
Zastanawiasz się, co przyniesie przyszłość naszym miastom? Jednego możemy być pewni: według ONZ do 2050 roku niemal 70 % światowej populacji będzie mieszkać na obszarach miejskich. Pomimo tych prognoz urbaniści wciąż nie wiedzą, w jaki sposób zapewnić dobrobyt rosnącej liczbie mieszkańców miast. W związku z tym coraz częściej pojawiają się głosy dotyczące otwartego zarządzania, dzięki któremu obywatele mogą czuć się częścią większego projektu. „Coraz częściej mieszkańcy mają dość głosowania w sprawie decyzji, które zostały już podjęte. Zamiast tego chcą aktywnie uczestniczyć w procesie i dzielić się swoimi pomysłami”, wyjaśnia Veneta Ivanova, kierowniczka projektu w Instytucie Fraunhofera ds. Badań nad Grafiką Komputerową (IGD) i koordynatorka projektu smarticipate (smart services for calculated impact assessment in open governance), nad którym pracuje wspólnie z Joachimem Rixem. Ta potrzeba zrodziła już różnorodne narzędzia internetowe, realizujące w praktyce ideę demokracji bezpośredniej. Niestety, wśród wielu narzędzi brak jest rozwiązania, które pozwoliłoby mieszkańcom zobaczyć podgląd proponowanych projektów. Projekt smarticipate wypełnia tę lukę, umożliwiając realizację założeń demokracji bezpośredniej i uczestniczącej w ramach jednej platformy, oferującej mieszkańcom, organizacjom pozarządowym, firmom i organom administracji publicznej możliwość proponowania projektów, przedstawiania modeli 2D i 3D oraz dzielenia się swoimi opiniami i otrzymywania informacji zwrotnych w czasie rzeczywistym. „Załóżmy na przykład, że pewien mieszkaniec jest zapalonym rowerzystą. Ponieważ wie, że w mieście brakuje bezpiecznych stojaków, do których można przypiąć rower, może zaproponować montaż odpowiedniej infrastruktury. Kolejny mieszkaniec może zasugerować montaż ładowarek dla rowerów i pojazdów elektrycznych, jeszcze ktoś inny może wprowadzić propozycję nowych dróg dla rowerów. Inni zainteresowani mieszkańcy mogą komentować wybrane projekty i głosować na konkretne rozwiązania, a poszczególne inicjatywy mogą zostać połączone na przykład z publicznymi zbiórkami funduszy”, dodaje Ivanova.
Od słów do czynów
Poza komentowaniem planowanych projektów inni mieszkańcy mogą także zgłaszać swoje własne propozycje i zobaczyć ich rezultaty w formie dwuwymiarowych makiet i trójwymiarowych modeli. Dodatkowo system dostarcza w czasie rzeczywistym informacji zwrotnych na temat wykonalności proponowanych rozwiązań, sprzyjając dzięki temu przejrzystości całego procesu. Użytkownicy rozwiązania, między innymi przedstawiciele organów władz publicznych i centrów innowacji, przeprowadzili szeroko zakrojone testy i uznali, że jest ono nie tylko niezwykle przydatne, ale także proste w obsłudze. Główna wartość systemu smarticipate opiera się na jego możliwościach pozwalających na uniknięcie sytuacji, w której przedstawiciele administracji publicznej doprowadzają dany projekt do etapu realizacji, a następnie spotyka się on z ostrą krytyką lokalnych mieszkańców. Dzięki rozwiązaniu ci ostatni mogą zamiast tego składać propozycje oparte na scenariuszach planowania partycypacyjnego realizowanych na podstawie historii miejskich i przekazywać informacje zwrotne. Mając do dyspozycji takie informacje, przedstawiciele administracji mogą podejmować decyzje dotyczące wykonalności danej propozycji. W Rzymie, Londynie i Hamburgu wdrożono programy pilotażowe dotyczące zagadnień związanych z miejskim ogrodnictwem, planowaniem budynków z wykorzystaniem modeli 3D i sadzeniem drzew. Konsorcjum nawiązało współpracę z tymi trzema miastami w celu włączenia rozwiązania smarticipate w realizowane plany związane z demokracją uczestniczącą. Po zakończeniu projektu instytut Fraunhofera IGD oraz inni członkowie konsorcjum skupili się na komercjalizacji finalnej, przeprojektowanej wersji systemu. W związku z tym z końcem 2020 roku powstanie nowa spółka typu spin-off. „Obecnie koncentrujemy się na bardzo szczegółowych analizach rynku”, mówi Veneta Ivanova. System smarticipate będzie oferowany jako generyczna platforma obejmująca wersję testową trzech opracowanych już rozwiązań. Twórcy przewidują również opcję dalszego licencjonowania. Klienci mogą wdrożyć jedną z dostępnych aplikacji, dopasować poszczególne rozwiązania i dostosować ich interfejs użytkownika albo stworzyć całkowicie nową aplikację. Wersja 1.0 platformy zostanie udostępniona z końcem września 2020 roku. W ramach projektu odbędzie się również hackathon, którego celem będzie gromadzenie nowych pomysłów oraz przypadków zastosowania rozwiązań. „Naszym celem jest przyczynienie się do stworzenia bardziej ekologicznej, lepszej, nowoczesnej i wygodnej infrastruktury w bezpośrednim otoczeniu dzięki wspieraniu decydentów politycznych w procesach decyzyjnych związanych z inwestycjami. Rozwiązanie smarticipate oferuje dostęp do rynku pozwalającego na szybkie tworzenie i udostępnianie aplikacji wspierających uczestnictwo obywatelskie oraz zarządzanie opartymi na nim kampaniami. Dzięki systemowi użytkownicy mogą tworzyć swoje własne aplikacje, pozwalające między innymi na planowanie stacji ładowania pojazdów elektrycznych, bez konieczności angażowania w projekt programistów”, podsumowuje Ivanova.
Słowa kluczowe
smarticipate, zaangażowanie obywatelskie, inteligentny, urbaniści, otwarte zarządzanie, demokracja uczestnicząca, okolica, ogrodnictwo miejskie
