Nowe prawodawstwo unijne przynosi nadzieję pacjentom po przeszczepie
Unia Europejska przyjęła nowe przepisy, które mają podnieść jakość życia osób oczekujących na przeszczep narządu. W ciągu ostatnich z górą 50 lat tysiącom osób na całym świecie przywrócono życie, dzięki postępom w medycynie transplantacyjnej. Jednakże popyt na narządy dawców znacznie przewyższa podaż i tak obecnie około 56.000 pacjentów w UE znajduje się na listach oczekujących na przeszczep, a codziennie 12 osób umiera w oczekiwaniu na nowy organ. Nowa dyrektywa UE ma na celu zwiększenie szans chorego na otrzymanie nowego narządu (zwłaszcza kiedy wymagana zgodność jest rzadka) i bezpieczeństwa transplantacji w UE. Środki przewidziane w dyrektywie, które mają zwiększyć szanse na otrzymanie organu obejmują wprowadzenie warunków jakości i bezpieczeństwa, normalizację gromadzonych parametrów narządów, ustalenie mechanizmu przekazywania tych informacji oraz stworzenie mechanizmu wymiany międzynarodowej narządów, aby zapewnić ich identyfikowalność i raportowanie poważnych zdarzeń niepożądanych. Dyrektywa powinna również zapewnić pacjentom po przeszczepie szerszą ochronę. Tutaj prawodawstwo wymaga, aby państwa członkowskie wprowadziły ramy jakości i bezpieczeństwa w celu kontrolowania wyników, opracowały system monitorowania narządów zapewniający anonimowość dawcy i biorcy oraz podjęły kroki w celu gromadzenia informacji na temat "poważnych zdarzeń niepożądanych", mających związek z pobieraniem, testowaniem i transportem narządów. Ponadto państwa członkowskie muszą opracować system autoryzacji pobierania narządów oraz programy transplantacyjne oparte na wspólnych kryteriach jakości i bezpieczeństwa. Ten system zapewni specjalistom z sektora publicznego i opieki zdrowotnej dostęp do pełnej listy autoryzowanych ośrodków w całej UE. Wreszcie państwa członkowskie są zobowiązane do zadbania o to, by dawstwo narządów było bezpłatne i dobrowolne. Rządy mają dwa lata na wdrożenie nowych zasad. Nowe ustawodawstwo zostało przyjęte zaledwie kilka tygodni po publikacji nowego sondażu Eurobarometru na temat dawstwa narządów i transplantacji. Niestety wyniki badania sugerują, że gotowość Europejczyków do oddania własnego narządu lub wyrażenia zgody na pobranie organu od zmarłego krewnego nie zmienia się zbytnio. Według wyników Eurobarometru 55% respondentów powiedziało, że są gotowi udostępnić własne narządy po śmierci, podczas gdy w sondażu przeprowadzonym w 2006 r. ten wskaźnik wyniósł 56%. Ponad jedna czwarta osób (27%) jest przeciwna oddaniu własnych narządów. Nieco ponad połowa osób (53%) powiedziała, że jest gotowa wyrazić zgodę na pobranie narządów do przeszczepu od bliskiego członka rodziny. Istnieje duże zróżnicowanie między poszczególnymi państwami członkowskimi, a najwyższe wskaźniki gotowości do oddania organów odnotowano w Szwecji (83%), na Malcie (77%) oraz w Belgii i Finlandii (po 72%). Według wyników sondażu istnieje ścisła korelacja między omówieniem kwestii dawstwa z członkami rodziny a gotowością do oddania organów. "Nic dziwnego, że kiedy poziom dyskusji "stabilizował się" między 2006 r. a 2009 r. podobnie rzecz się miała z gotowością do wyrażenia zgody na oddanie własnych narządów" - czytamy w podsumowaniu raportu. Pośród innych czynników wpływających na gotowość do oddania narządów znajduje się poziom wykształcenia, wiek (osoby powyżej 55 roku życia wykazują mniejszą gotowość) i trudności finansowe.