Zmiany klimatu mogą spowodować rozpad azjatyckich wież ciśnień
Wyniki nowych badań holenderskich pokazują, że zmiany klimatu siać będą spustoszenie w bezpieczeństwie żywności Azji w nadchodzących latach. Badania opisane w magazynie Science zostały dofinansowane w części z projektu CEOP-AEGIS (Skoordynowany, długoterminowy, azjatycko-europejski system obserwacji procesów hydro-meteorologicznych oraz azjatyckiego systemu monsunów na płaskowyżu Qinghai-Tybet na podstawie naziemnych i satelitarnych danych graficznych oraz symulacji numerycznych), który otrzymał 3,4 mln EUR z tematu "Środowisko" Siódmego Programu Ramowego (7PR). Naukowcy z Uniwersytetu w Utrechcie oraz z FutureWater, holenderskiej grupy badawczo-konsultingowej dysponującej specjalistyczną wiedzą z dziedziny zarządzania wodą, stwierdzili, że region Himalajów poniesie znaczące straty w dostępie do wody z topniejącego śniegu i lodu, co wywrze ogromny wpływ na życie ponad 60 milionów ludzi w Azji. "Góry to wieże ciśnień dla świata, w tym Azji, której wszystkie rzeki są zasilane z płaskowyżu tybetańskiego i przyległych łańcuchów górskich" - napisali autorzy. "Topnienie śniegu i materiału lodowego to ważny proces hydrologiczny na tych obszarach, a oczekuje się, że zmiany temperatury i opadów poważnie wpłyną na charakterystykę topnienia." Zespół podkreśla, że wprawdzie były już badania zajmujące się wagą topnienia śniegu i lodu, jak również potencjalnymi skutkami zmian klimatu dla hydrologii w dolnym biegu rzek, ale miały one w większości charakter jakościowy lub lokalny. Obecnie brakuje informacji na temat kluczowej roli, jaką odgrywa topnienie śniegu i lodu w hydrologii azjatyckich dorzeczy oraz sposobu, w jaki zmiany klimatu mogą wpłynąć na zasilanie dolnego biegu rzek i bezpieczeństwo żywności. W toku prowadzonych prac naukowcy zbadali rolę procesów hydrologicznych w obszarach górnego biegu rzek (takich, które znajdują się na wysokości powyżej 2.000 metrów nad poziomem morza) w zasilaniu pięciu głównych dorzeczy w Azji Południowo-Wschodniej, tj. rzek Indus, Ganges, Brahmaputra, Jangcy i Żółta Rzeka. Na dzień dzisiejszy ponad 1,4 miliarda osób jest uzależnionych od tych 5 dorzeczy. Zespół odkrył, że podczas gdy w dorzeczach Indusu i Brahmaputry oczekuje się największych strat, to w dorzeczu Żółtej Rzeki dostępność wody do nawadniania w rzeczywistości wzrośnie. "Rola wody z roztopionego śniegu i lodu w dorzeczu Indusu ma większe znaczenie niż w przypadku innych dorzeczy w Azji" - mówi naczelny autor, dr Walter Immerzeel, geoinformatyk, ekspert ds. zarządzania zasobami wody i zmian klimatu z Uniwersytetu w Utrechcie i z FutureWater, wyjaśniając że suche odcinki w dolnym biegu rzeki Indus są jednym z największych systemów nawadniania na świecie, całkowicie uzależnionym od wody z roztopionego śniegu i lodu. "Nasz model obliczeń pokazuje, że Brahmaputra i Indus są najbardziej narażone. Zgodnie z naszymi szacunkami stworzy to do roku 2050 zagrożenie dla bezpieczeństwa żywności obejmujące około 60 milionów mieszkańców tych obszarów" - dodaje dr Immerzeel. Gęste zaludnienie obszarów oraz wysokie zapotrzebowanie na nawadnianie w rolnictwie oraz wodę z roztopionego śniegu i lodu są czynnikami nasilającymi ten niepokojący trend. Zmiany klimatu wpływają również na rozmiar i wydajność himalajskich lodowców. "Niemniej obserwowane ubytki lodowców znacznie się różnią między poszczególnymi regionami i istnieje duża niepewność co do tempa kurczenia się" - wyjaśnia profesor Marc Bierkens, Dziekan Wydziału Geografii Fizycznej Uniwersytetu w Utrechcie. "Jednakże rozpoznane trendy w prognozowanej wydajności rzek nie uwzględniają tej niepewności."
Kraje
Chiny, Indie, Niderlandy