Specjalne łodzie zbierają odpady i toksyczne glony z zanieczyszczonych wód
Do największych problemów związanych z czystością mórz i oceanów należą odpady morskie (głównie tworzywa sztuczne) i eutrofizacja, która powoduje zakwity planktonu. Stanowią one zagrożenie nie tylko dla organizmów morskich, ale także dla zdrowia ludzi i ich źródeł utrzymania. Niestety nie opracowano jeszcze pełnego wachlarza metod, które mogłyby pomóc sprostać temu wyzwaniu. Potrzebne jest rozwiązanie, które poradzi sobie z różnymi ograniczeniami i które będzie można zastosować do zbierania odpadów i glonów w trudno dostępnych miejscach. Firma Asco Harvester otrzymała wsparcie z Islandzkiego Funduszu Rozwoju Technologii na budowę prototypu łodzi-kombajnu – Sigri 9057. Dodatkowe fundusze UE, przeznaczone na realizację projektu SAILCLEAN (A complete solution for sea cleaning: marine litter removal and optimal algal bloom harvesting), pozwoliły firmie rozpocząć prace projektowe i konstrukcyjne. Nowa łódź przeszła już udane testy na Oceanie Atlantyckim. Rozwiązanie dla środowiska, gospodarki, zdrowia i estetyki W ramach projektu SAILCLEAN powstało studium wykonalności nowej floty łodzi zdolnych do zbierania toksycznych glonów i odpadów morskich (w tym tworzyw sztucznych), zwłaszcza w takich problematycznych miejscach jak fiordy, otwarte wody lub kanały rzeczne. Łodzie mogłyby też być wykorzystywane do bezpiecznych dla środowiska zbiorów upraw z marikultury. „Cała koncepcja powstała w wyniku prac mojej rodziny mających na celu udoskonalanie upraw wodorostów. Wpadliśmy na pomysł, że wprowadzenie pewnych zmian w wykorzystywanej przez nas technologii sprawi, że będzie można ją wykorzystać w celu zbierania odpadów, niechcianych glonów i tworzyw sztucznych, a także oczyszczania rejonów dotkniętych powodzią”, mówi Anna Kristjansdottir, dyrektor firmy Asco Harvester i koordynatorka projektu. Zespół projektu SAILCLEAN przetestował swój prototyp Sigri 9057 podczas zeszłorocznych zbiorów alg brunatnych (Ascophyllum nodosum) w Islandii. Wyniki testów przeszły wszelkie oczekiwania, ponieważ łódź była w stanie zebrać aż do 30 ton alg na czas pływu. Wyposażona w specjalny kadłub i układ pływaków łódź okazała się też bardzo stabilna, nawet podczas prac w trudnych warunkach, na przykład w czasie niesprzyjającej pogody. Interesującą cechą konstrukcyjną łodzi, sprawdzoną podczas testów, jest automatyczny, specjalnie zaprojektowany, podwójny przenośnik taśmowy (do zbierania i pakowania) umieszczony na cylindrze hydraulicznym, który transportuje zebrany materiał bezpośrednio do worków. Gdy worki są pełne, zostają szczelnie zamknięte, a następnie zrzucone do morza, gdzie czekają, połączone ze sobą, na zabranie ich przez inny statek. „Worki o pojemności od 1 do 3 ton zapewniają dużo miejsca na odpady, dzięki czemu nie trzeba wracać do portu, żeby rozładować łódź. Z kolei przenośnik taśmowy umożliwia ciągłą pracę bez żadnych zakłóceń, co eliminuje bezproduktywny czas przestojów”, wyjaśnia Kristjansdottir. Zebrane algi można wysuszyć lub wykorzystać do produkcji nawozów lub żywności, trawę morską można zastosować w produkcji biopaliw, toksyczne glony mogą stać się nawozem, a tworzywa sztuczne trafić do recyklingu. Ulepszenia dla rozwiązania palącego problemu Co roku na całym świecie do oceanu trafia około 8 milionów ton plastiku – w gęsto zaludnionych obszarach, a także w odległych regionach. Spośród 5,25 bilionów kawałków plastikowych odpadów w oceanie, 269 000 ton unosi się na powierzchni, a 4 miliardy mikrowłókien na km2 zanieczyszcza głębiny morskie, siejąc spustoszenie w morskiej florze i faunie, rybołówstwie i turystyce. Szkody w ekosystemach morskich szacuje się na co najmniej 8 mld EUR. Szkodliwe zakwity planktonu spowodowane antropogeniczną eutrofizacją (zazwyczaj wzrostem ilości azotu lub fosforu) nie tylko prowadzą do wymierania ryb, co stanowi duże zagrożenie dla rybołówstwa, ale także zanieczyszczają wodę, z której korzystają ludzie. W UE roczny koszt walki z takimi zakwitami przekracza 900 mln EUR, przy czym warto wspomnieć, że od ponad dwóch dekad pojawiają się one coraz częściej. Zespół projektu SAILCLEAN będzie nadal pracować na udoskonalaniem konstrukcji łodzi w oparciu o wyniki testów i opinie zwrotne zainteresowanych użytkowników. „Dzięki wprowadzeniu modyfikacji zwiększymy bezpieczeństwo, dostępność, skuteczność i ekologiczność procesu zbierania odpadów i wodorostów”, potwierdza Kristjansdottir. „Przystosowanie prototypu do potrzeb naszych dwóch docelowych rynków będzie polegało na jego połączeniu z naszym modelem RECYCLE dla zbierania tworzyw sztucznych i odpadów oraz modelem BREED dla zrównoważonych upraw glonów”.
Słowa kluczowe
SAILCLEAN, ocean, glony, odpady morskie, tworzywa sztuczne, eutrofizacja, wodorosty, uprawa, rybołówstwo, turystyka, ekosystemy
