Plastikowy „smog” oceaniczny w liczbach
Jak wiele zanieczyszczeń z tworzyw sztucznych pływa na powierzchni oceanów na całym świecie? Nowe badanie częściowo wspierane przez finansowany ze środków UE projekt MINKE dotyczy nasilającego się zjawiska „smogu” oceanicznego, który składa się z ponad 170 bilionów plastikowych mikroodpadów. Wyniki badania opublikowano w ogólnodostępnym czasopiśmie „PLOS One”. Aby móc ocenić obecne i przyszłe ryzyko związane z tym problemem oraz skuteczność wprowadzonych polityk, należy określić przyrost zanieczyszczenia odpadami z tworzyw sztucznych w czasie. W ramach wspieranego przez UE badania naukowcy analizowali dane dotyczące powierzchniowego zanieczyszczenia plastikiem zebrane w latach 1979–2019 z ponad 11 700 stacji w sześciu regionach morskich na całym świecie. Dane nie były więc związane jedynie z oceanami znajdującymi się na półkuli północnej i krótkimi okresami, na których skupiali się poprzedni badacze. Badano następujące regiony morskie i oceaniczne: Północny i Południowy Atlantyk, Północny i Południowy Pacyfik, Ocean Indyjski oraz Morze Śródziemne.
Miliony ton plastikowych drobinek
Naukowcy oszacowali, że obecnie na powierzchni wód unosi się 82–358 bilionów drobin tworzyw sztucznych (średnio 171 bilionów drobin, głównie mikroplastiku) o łącznej masie 1,1–4,9 miliona ton (średnio 2,3 miliona ton). Ze względu na brak odpowiednich danych nie określono wyraźnego trendu na lata 1979–1990. Następnie do 2005 roku panował „zmienny, ale utrzymujący się trend”, który zmienił się w gwałtowny wzrost do 2019 roku. „Opisaliśmy niepokojący trend wykładniczego wzrostu ilości mikroplastiku w wodach oceanów od początku tysiąclecia, a obecnie szacuje się, że powierzchnię wód oceanicznych zanieczyszcza 170 bilionów plastikowych mikrodrobin. Interpretujemy to jako wyraźne ostrzeżenie i wskazanie do podjęcia natychmiastowych działań na skalę globalną. Potrzebujemy silnego, prawnie wiążącego, globalnego traktatu ONZ w sprawie zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, dzięki któremu problem zostanie rozwiązany u źródła”, mówi dr Marcus Eriksen, pierwszy autor badania i współzałożyciel organizacji pozarządowej 5 Gyres Institute z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, cytowany w komunikacie prasowym zamieszczonym w serwisie „EurekAlert!”. Dr Eriksen i jego zespół uważają, że gwałtowny wzrost zanieczyszczenia oceanów plastikiem od 2005 roku może wynikać z szybkiego wzrostu produkcji tworzyw sztucznych na całym świecie oraz zmian w wytwarzaniu odpadów i zarządzaniu nimi. Uważa się, że te dwa czynniki osłabiły nie tylko naturalne mechanizmy przemieszczania plastiku z powierzchni oceanów, ale także zniweczyły wszelkie pozytywne skutki wczesnych wiążących interwencji politycznych. Autorzy ostrzegają: „Bez gruntownych zmian w polityce tempo zanieczyszczania środowiska wodnego tworzywami sztucznymi wzrośnie w przybliżeniu 2,6-krotnie w latach 2016–2040”. Autorzy opracowania wspieranego z projektu MINKE (Metrology for Integrated Marine Management and Knowledge-Transfer Network) uważają, że konieczna jest „pilna, międzynarodowa interwencja polityczna”, by „zminimalizować szkody ekologiczne, społeczne i gospodarcze”. Więcej informacji: strona projektu MINKE
Słowa kluczowe
MINKE, ocean, zanieczyszczenie, tworzywa sztuczne, zanieczyszczenie powierzchniowe, mikroplastik, morski
