Naukowcy przyczynili się do poprawy stanu pacjentów z dystrofią mięśniową poprzez spowolnienie działania mięśni
Pacjenci z MD, w tym z dystrofią mięśniową Duchenne’a, cierpią z powodu zaniku mięśni lub utraty masy mięśni szkieletowych, co utrudnia poruszanie się. W najgorszym wypadku dochodzi do zaburzenia oddychania i funkcji serca, co prowadzi do unieruchomienia pacjenta na wózku inwalidzkim, niewydolności oddechowej i przedwczesnej śmierci. Nadal nie opracowano odpowiednich metod leczenia tych poważnych chorób genetycznych, a próby polegające na wywołaniu odbudowy mięśni w celu przeciwdziałania postępującemu zanikowi mięśni były nieskuteczne lub ich sukces był tylko przejściowy. Całkowicie nowe spojrzenie na terapię MD W projekcie RegeneratioNfix zastosowano radykalną, przełomową metodę spowolnienia dystrofii mięśniowej. W poprzednich badaniach zespół wykazał, że czynnik transkrypcyjny Nuclear Factor IX (Nfix) odpowiada za przejście od rozwoju embrionalnego do tworzenia się mięśni płodu – od powolnych do szybko drgających i bardziej dojrzałych włókien mięśniowych. Prof. Graziella Messina, główny naukowiec, wyjaśnia ogólne powody i uzasadnia realizację projektu: „Celem tego projektu było przedstawienie odmiennego dowodu koncepcyjnego dotyczącego zachowania i utrzymania masy mięśniowej u pacjentów z dystrofią”. Mimo że koncepcja ta została już zaprezentowana poprzez wyciszenie Nfix, wszystkie dowody sugerują, że inne możliwe metody farmakologiczne mające na celu zmniejszenie regeneracji mięśni i sprzyjanie wolniejszemu drganiu mięśni mogą być tak samo skuteczne. Prof. Messina ocenia wyniki badania: „Zaproponowaliśmy spowolnienie drgania i regeneracji mięśni w celu uniknięcia dystroficznego zwyrodnienia mięśni. Paradoksalnie, jeśli mięśnie zmuszone są do regeneracji, może dojść do pogorszenia fenotypu”. Testowanie działania Nfix Naukowcy skrzyżowali różne modele zwierzęce z MD z myszami pozbawionymi Nfix. Wyniki pokazały imponującą poprawę w odniesieniu do widocznych fizycznych (fenotypowych) i funkcjonalnych objawów związanych z dystrofią mięśniową u zwierząt do szóstego miesiąca życia. „Co ważniejsze, poprawa ta została również zaobserwowana w mysim modelu dystrofii mięśniowej Duchenne’a, co potwierdziło zasadność tego podejścia” – podkreśla Prof. Messina. Brak czynnika Nfix spowodował opóźnioną i powolną regenerację mięśni po ostrym urazie i wywołał konwersję mięśni w kierunku metabolizmu oksydacyjnego, jak opisano w artykule Cell Reports. Jeśli chodzi o zapobieganie dalszej dystrofii mięśnia, nieobecność czynnika Nfix prowadzi do ogólnego spowolnienia skurczu mięśniowego oraz ograniczenia regeneracji mięśni, co zapewnia lepszą ochronę przed utratą masy mięśniowej w czasie. Wyniki te są obecnie publikowane w czasopiśmie Nature Communications. Modulacja Nfix celem przyszłych metod leczenia MD Obecnie po zakończeniu projektu zespół RegeneratioNfix kontynuuje badania nad czynnikiem Nfix i jego terapeutycznym zastosowaniem w medycynie. Prace dotyczą głównie wpływu Nfix na makrofagi, najważniejsze organizmy biorące udział w zapaleniu tkanek. W okresie realizacji projektu naukowcy zidentyfikowali i scharakteryzowali elementy na ścieżce sygnalizacyjnej znajdujące się przed czynnikiem Nfix. Prof. Messina uważa, że na tym właśnie skupią się badania prowadzące do opracowania możliwych interwencji farmakologicznych w celu zahamowania produkcji Nfix. „Ta uwzględniająca leczenie farmakologiczne metoda hamowania produkcji lub działania czynnika Nfix będzie tematem przyszłych badań w moim laboratorium”. Jednocześnie zespół opracowuje bardziej specyficzne metody hamowania Nfix przy użyciu konstruktu molekularnego w oparciu o krystaliczną strukturę czynnika transkrypcyjnego. „Oba podejścia to przełomowe rezultaty projektu RegeneratioNfix, który stanowił podstawowe badanie naukowe. Jego wyniki mogą być realną szansą na opracowanie potencjalnej terapii dla pacjentów z MD” – podsumowuje Prof. Messina.
Słowa kluczowe
Mięsień, dystrofia mięśniowa, terapia, RegeneratioNfix, Nfix