Właściwości trybochemiczne i trybofizyczne smarów
Silniki spalinowe wewnętrznego spalania istnieją już od XIX w. i obecnie stanowią najpowszechniejsze maszyny do generowania energii. Zaliczają się do nich silniki benzynowe i wysokoprężne, a nawet pędniki rakietowe. Choć surowce odnawialne zaczynają stanowić ważny element całościowego obrazu energetyki, spalanie wewnętrzne paliw będzie jeszcze długo odgrywać znaczącą rolę. W związku z tym stworzono dużą sieć szkoleniową w celu poszerzania wiedzy na temat procesów fizycznych, które wpływają na tarcie i zużycie silników spalinowych wewnętrznego spalania. Zespół finansowanego ze środków UE projektu ENTICE (Engineering tribochemistry and interfaces with a focus on the internal combustion engine) skupiał się na zwiększeniu wydajności silnika i wydłużeniu okresu użytkowania jego komponentów. W ramach projektu ENTICE wspierano badania 14 młodych stażem badaczy i 2 doświadczonych naukowców nad procesami fizycznymi powiązanymi z trybochemią nasmarowanych styków. Opracowali oni techniki doświadczalne i analityczne zapewniające lepsze zrozumienie działania dodatków do smarów od materiału masowego do makroskali. Uczestnicy projektu badali starzenie się smaru w kontekście procesów trybochemii zachodzących na powierzchni materiałów nieżelaznych. Wyniki symulacji numerycznych rzeczywistych powierzchni, mikrostruktur oraz modyfikacji warstw powierzchniowych elementów silników samochodowych zapewniły dokładny obraz mechanizmów zmęczenia i zmniejszenia tarcia. Sieć szkoleniowa stworzona w ramach projektu ENTICE przygotowała nowe pokolenie badaczy do pracy nad usprawnianiem projektu i porównywaniem nowych technologii smarowania. Podczas gdy spełnienie wymogów przepisów w dziedzinie ochrony środowiskowa jest dość trudne, poprawa charakterystyki trybologicznej silników spalinowych wewnętrznego spalania ułatwi realną redukcję zużycia paliwa i emisji zanieczyszczeń.
Słowa kluczowe
Trybochemia, smary, motoryzacyjny, silnik spalinowy wewnętrznego spalania, ENTICE