Układ krwionośny w cukrzycy
Układ krwionośny umożliwia krążenie krwi w organizmie dostarczając składniki odżywcze i tlen, utrzymując temperaturę ciała i ogólną homeostazę. W zależności od rozmiaru naczyń krwionośnych, układ krwionośny dzieli się na mikrokrążenie i makrokrążenie, które mają odrębne mechanizmy autoregulacyjne, lecz ich fizjologia jest wspólna i są ze sobą połączone anatomicznie. Dodatkowo, niniejsze układy łączą się poprzez czynniki hemodynamiczne (ciśnienie i przepływ) i neurohumoralne. W przypadku nieprawidłowości istnieją mechanizmy dostosowawcze, które umożliwiają uniknięcie uszkodzenia. Jeśli te systemy zawiodą, patologiczne sygnały są przekazywane pomiędzy oboma układami, prowadząc do złożonej dysfunkcji. Głównym celem finansowanego przez UE projektu MMC było wyznaczenie naczyniowego i hemodynamicznego połączenia pomiędzy mikrokrążeniem i makrokrążeniem w rożnych ludzkich tkankach. Mając na uwadze powiązania między cukrzycą i chorobami krążenia, badacze projektu MMC skupili się na insulinooporności. Do badań obserwacyjnych zebrano grupę ponad 1500 osób chorych na cukrzycę i zdrowych, w wieku od 40 do 75 lat, mieszkających w Holandii. Przeprowadzono obszerne fenotypowanie ich naczyń mikrokrążenia i makrokrążenia oraz ich cech. Dane z badania MMC, obok metaanalizy wyników innych badań, potwierdziły istnienie sprzężenia obu części układu krwionośnego. Zauważono później, że zwiększenie wahania ciśnienia jest oznaką starzenia się makrokrążenia ze względu na przyczyny fizjologiczne lub związane z cukrzycą. W dodatku, dysfunkcje makrokrążenia mogą prowadzić do niszczenia mikrokrążenia w różnych narządach. W cukrzycy, mechanizmy dostosowawcze lub częściowego dostosowania powodują zwiększoną sztywność tętnic i pulsacyjne wahania ciśnienia. Czynności mikronaczyń skóry były wyjątkiem w tych obserwacjach, jako że pozostały nienaruszone mimo sztywności dużych tętnic lub cukrzycy. Poznanie mechanizmów dostosowania układu krwionośnego do patologicznych sygnałów jest niezbędne dla zrozumienia rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Z perspektywy klinicznej, informacje pozyskane w projekcie MMC mogą polepszyć wczesne zapobieganie i leczenie tych chorób.
Słowa kluczowe
Układ krwionośny, cukrzyca, mikrokrążenie, makrokrążenie, insulinooporność
