Leczenie bólu niemowląt
Noworodki przyjmowane na oddział intensywnej terapii neonatologicznej mogą wymagać przeprowadzenia leczenia i zabiegów wywołujących przedłużający się ból. Udowodniono, że niemowlęta świadomie odczuwają ból i wykazują fizjologiczne i behawioralne odpowiedzi bólowe. Obecne metody uśmierzania bólu na oddziałach neonatologicznych są dalekie od optimum i stosowane zwykle w mniej niż 30% przypadków prowadzenia bolesnych zabiegów. Coraz więcej danych wskazuje, że przedłużający się ból w okresie niemowlęcym może prowadzić do zaburzeń poznawczych, behawioralnych i neurorozwojowych. Najczęściej stosowaną metodą leczenia bólu jest podawanie morfiny i fentanylu. Jednakże długoterminowe bezpieczeństwo takiego leczenia nie zostało wykazane w wystarczający sposób. W związku z tym naukowcy uczestniczący w finansowanym przez UE projekcie "No pain during infancy by adapting off-patent medicines" (NEOOPIOID) oceniali wpływ i bezpieczeństwo leczenia opioidami wcześniaków i terminowo urodzonych noworodków. Ostatecznym celem było opracowanie spersonalizowanego leczenia uspokajającego i przeciwbólowego dla noworodków. Konsorcjum NEOOPIOID przeprowadziło badanie z użyciem kwestionariusza, które objęło około 6 700 pacjentów z 18 krajów UE. Wyniki pokazały, że w większości ośrodków stosowano morfinę albo fentanyl bez przeprowadzenia jakichkolwiek badań oceniających poziom bólu noworodków podłączonych do respiratora. Aby zbadać bezpieczeństwo i skuteczność leków przeciwbólowych, naukowcy przeprowadzili badanie kliniczne, w którym ocenili poziom bólu w zoptymalizowanej skali. Szczególny nacisk położono na wpływ tych substancji na mózg noworodków. Analizowano próbki krwi pobierane od nowonarodzonych dzieci, korzystając z wyspecjalizowanych metod wykrywania opioidów i ich metabolitów. Pomogło to zbadać farmakokinetykę i farmakogenomikę morfiny i fentanylu oraz wdrożyć właściwe dla etapu rozwoju dziecka dawkowanie. Wyniki badania pokazały, że podawanie niemowlętom leków uspokajających lub przeciwbólowych w postaci bolusu jest korzystniejsze od podawania ciągłego. Naukowcy również analizowali zależności pomiędzy polimorfizmem pewnych genów (COMT, KCNJ6) a skutecznością leków przeciwbólowych. Podsumowując, badanie NEOOPIOID pozwoliło stworzyć zalecenia co do oceny poziomu bólu u noworodków i stosowania u nich leków uspokajających lub przeciwbólowych. Z racji coraz większej liczby przedwczesnych porodów w Europie coraz więcej noworodków jest narażonych na leczenie opioidami i niedostateczne uśmierzanie bólu. Wdrożenie wyników projektu w celu lepszego stosowania leków przeciwbólowych poprawi jakość opieki neonatologicznej.
