Bliższe spojrzenie na problemy z dyskami międzykręgowymi
Zwyrodnieniom dysków międzykręgowych towarzyszy silny ból pleców lub przewlekła dysfunkcja, które pojawiają się zwłaszcza u osób starszych. Problem ten nie tylko oznacza duże obciążenie finansowe placówek medycznych na terenie Europy, ale również wiąże się z wyraźnym obniżeniem komfortu życia pacjentów. Istnieje wiele czynników wpływających na pogorszenie stanu zdrowia i są to między innymi podłoże genetyczne, styl życia czy zmiany w środowisku pod względem aspektów mechanicznych. Jedną z metod pomiarowych zmian struktury dysków w wyniku choroby lub obciążenia są badania histologiczne. Cechy komórek dysków, takie jak ich morfologia, cytoszkielet, zdolność tworzenia rusztowania komórkowego czy skład, mogą odzwierciedlać zmiany w otaczającej ich macierzy. Klasycznym przykładem jest zwiększony poziom wimentyny w cytoszkielecie, co świadczy o obciążaniu większych obszarów tkanki chrzęstnej. Głównym celem projektu EURODISC finansowanego przez UE było zbadanie związków między zmianami w środowisku mechanicznym, zwyrodnieniami tkanki oraz towarzyszącymi im patologiami. Zespół badawczy ze szpitala Robert Jones and Agnes Hunt Orthopaedic and District Hospital w Wielkiej Brytanii przeprowadził szczegółowe badania morfologii ludzkich komórek dysku międzykręgowego z tkanek zdrowych i chorych. Korzystając z mikroskopii konfokalnej oraz znakowania elementów cytoszkieletowych, naukowcy podważyli tradycyjny pogląd, że są dwa główne typy komórek w dyskach. W miękkim centrum występują owalne komórki o strukturze chondrocytów, natomiast w twardej części zewnętrznej komórki o strukturze fibrocytów (podłużne i biegunowe). We wszystkich próbkach dysków międzykręgowych stwierdzono obecność zarówno komórek o strukturze fibrocytów jak i chondrocytów. Jednak w dyskach charakteryzujących skoliozę i spondylozę wykryto postać gwiaździstą komórek. Cechą charakterystyczną tego fenotypu komórki są liczne cytoplazmatyczne rozgałęzienia rozciągające się do obszaru macierzy. Wcześniejsze badania sugerowały, że te przedłużenia mogą „wykrywać” obciążenia mechaniczne. Ze względu na podejrzenie związku tego typu komórek z obszarami nadmiernie obciążanymi naukowcy zalecili zaliczenie struktury gwiaździstej do fenotypów komórek dysku kręgowego. Odkrycia te mogą przyczynić się do identyfikacji markerów genetycznych oraz wczesnej diagnozy, która wskaże odpowiednią metodę terapii.