Innowacje w dziedzinie robotyki wykorzystane w naukach o życiu

Pewna uczelniana spółka spin-off wkrótce wprowadzi na rynek swój zautomatyzowany system sortowania ikr danio pręgowanego, potencjalnie przynosząc duże oszczędności czasu i pieniędzy.

Zdrowie

Istnieje kilka powodów, dla których badacze wykorzystują ikry danio pręgowanego i larwy w swoich badaniach. Ich przezroczystość umożliwia obserwację rozwoju zarodka, który przebiega bardzo szybko, a utrzymywanie dorosłych osobników jest znacznie mniej skomplikowane i wymaga mniej miejsca niż ma to miejsce w przypadku myszy. Około 85 % genów danio pręgowanego związanych jest z ludzkimi chorobami. Gatunek ten ponadto składa kilkaset ikr tygodniowo. Z tych względów stał się on popularnym modelem wykorzystywanym do badań w dziedzinie genetyki, biologii rozwoju i toksykologii. Jednak pomimo jego łatwości i szybkości rozmnażania, wykorzystywanie danio pręgowanego do badań pociąga za sobą także pewne problemy – ręczne sortowanie i sprawdzanie kilku tysięcy ikr dziennie odbija się na wydajności pracy. „Największa wada polega na tym, że kontrola ogromnych ilości ikr i przygotowywanie ich do badań wymaga bardzo dużego nakładu pracy”, wyjaśnia koordynator projektu EggSorter, Frank Bonnet, badacz na Politechnice Federalnej w Lozannie w Szwajcarii. „Jak dotąd nie opracowano szybkiej i wygodnej metody jednoczesnej kontroli i sortowania kilku tysięcy ikr. Jedynym wyjściem jest wykonywanie tego prostego, ale pracochłonnego zadania przez samych techników i naukowców”.

Zautomatyzowane sortowanie ikr

W ramach poprzedniego finansowanego z unijnych środków projektu ASSISIbf opracowano zautomatyzowany system sortowania ikr. Projekt ten powstał w celu określenia rozmiaru rynku dla tego typu technologii, która mogłaby znacząco przyspieszyć przygotowanie ikr i poprawić wykorzystywanie zasobów badawczych. Na początek Bonnet i jego zespół chcieli przekonać się, czy możliwy jest dalszy rozwój i komercjalizacja innowacji. „Musieliśmy ocenić, czy opracowana przez nas technologia jest odpowiednia dla potencjalnych użytkowników końcowych i ustalić, jakich poprawek należałoby dokonać”, wyjaśnia. „Chcieliśmy ponadto opracować biznesplan, który wykazałby, czy firma korzystająca z naszego rozwiązania może być rentowna”. Zespół we współpracy z użytkownikami końcowymi omówił i przetestował prototypy, a następnie wprowadził ulepszenia systemu na podstawie uzyskanych informacji zwrotnych. „Te wstępne badania pomogły nam rozpoznać ograniczenia prototypu”, mówi Bonnet. „Wiedzieliśmy, że nasz produkt musiał sprostać wymaganiom klientów pod każdym względem, aby można go było uznać za sukces. Testowanie pomogło nam zatem skupić się na poprawie niedociągnięć technologii”. W następnej kolejności zespół ocenił możliwości rynkowe i założył spółkę spin-off. „Stworzenie przedsiębiorstwa typu start-up było jednym z najważniejszych wyników projektu”, dodaje Bonnet. „Firma stworzyła już cztery filie w Szwajcarii, w których połowa pracowników pochodzi z UE”.

Badania w zakresie nauk o życiu

Projekt EggSorter, który zakończył się w lutym 2020 roku, w dużym stopniu przyczynił się do szybszego wprowadzenia technologii na rynek. Zautomatyzowane kontrolowanie i sortowanie wyeliminuje konieczność ręcznego wykonywania żmudnej pracy sortowania kilku tysięcy ikr dziennie. Nowo powstała firma otrzymała już kilka listów intencyjnych od klientów, którzy wyrazili chęć zakupu technologii, kiedy tylko będzie dostępna. Zespół kończy obecnie pracę nad wersją beta produktu końcowego, która zostanie wypuszczona w najbliższych miesiącach. Pełne wdrożenie technologii w tej branży jest przewidziane na przyszły rok. „Trwająca pandemia COVID-19 potwierdza znaczenie badań w dziedzinie nauk o życiu”, zauważa Bonnet. „Możliwość szybkiego przeprowadzenia testów w celu odkrycia nowych leków okazała się być kluczowa”.