Śledzenie transformacyjnych zmian w scenariuszach dotyczących łagodzenia zmiany klimatu
Nowe badanie opublikowane w czasopiśmie „Nature Climate Change” analizuje czynniki wpływające na przyszłe ścieżki emisji przedstawione w raportach Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu ONZ (IPCC). Wspierane przez finansowane przez UE projekty NDC ASPECTS, IAM COMPACT i DIAMOND badanie dotyczyło rozwoju i zmian w globalnych systemach energetycznych i społeczno-ekonomicznych odnotowanych przez IPCC w ciągu ostatniej dekady. IPCC to międzyrządowy zespół Organizacji Narodów Zjednoczonych powstały w celu dostarczania decydentom regularnych ocen naukowych dotyczących zmiany klimatu. W swoich raportach przedstawia on informacje na temat przyczyn i następstw zmiany klimatu oraz analizuje ścieżki jej łagodzenia, pomagając w ten sposób w kształtowaniu międzynarodowej polityki klimatycznej. Naukowcy korzystający ze wsparcia UE ocenili ramy prawne, technologię i inne czynniki wpływające na ścieżki emisji, porównując scenariusze przedstawione w piątym i szóstym raporcie oceniającym IPCC oraz w raporcie specjalnym na temat skutków globalnego ocieplenia o 1,5°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej.
Niższe emisje, szerzej zakrojona elektryfikacja oparta na energii odnawialnej
Analiza pokazuje, że w nowszych raportach w scenariuszach odniesienia zakładających brak konkretnych polityk klimatycznych regularnie wykazywane są niższe emisje CO2. Trend ten jest skutkiem połączenia szeregu czynników, w tym spadających kosztów technologii niskoemisyjnych i mniejszych oczekiwań co do wzrostu gospodarczego. Wszystkie one prowadzą do spadku udziału paliw kopalnych w sektorze energetycznym i przemysłowym. Ścieżki ograniczania globalnego ocieplenia do poziomu poniżej 1,5-2°C zasadniczo koncentrują się na zwiększaniu elektryfikacji i większym udziale zmiennych odnawialnych źródeł energii w wytwarzaniu energii elektrycznej w nowszych scenariuszach. Oznacza to stopniowy spadek zależności od węgla, energii jądrowej, bioenergii oraz wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, który znajduje odzwierciedlenie w zmianach kosztów.
Potrzebna jest ciągła korekta
Pomimo kurczącego się budżetu węglowego wynikającego z nieodpowiednich działań w dziedzinie klimatu koszty łagodzenia zmiany klimatu nie wzrastają ze względu na bardziej optymistyczne prognozy dotyczące technologii niskoemisyjnych. Autorzy badania stwierdzają na koniec: „W przyszłości autorzy scenariuszy będą musieli nieustannie korygować swoje założenia, aby dotrzymać kroku zmianom technologicznym, prawym i społecznym”. Projekt NDC ASPECTS (Assessing Sectoral Perspectives on Climate Transitions to support the Global Stocktake and subsequent NDCs) zakończył się w 2024 r. Projekt IAM COMPACT (Expanding Integrated Assessment Modelling: Comprehensive and Comprehensible Science for Sustainable, Co-Created Climate Action) kończy się w sierpniu 2025 r., a zakończenie projektu DIAMOND (Delivering the next generation of open Integrated Assessment MOdels for Net-zero, sustainable Development) zaplanowano na listopad 2026 r. Więcej informacji: strona projektu NDC ASPECTS strona projektu IAM COMPACT strona projektu DIAMOND
Słowa kluczowe
NDC ASPECTS, IAM COMPACT, DIAMOND, Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu, IPCC, zmiana klimatu, ścieżka emisji, łagodzenie, węgiel