Podejście oparte na dowodach w zapobieganiu brutalnemu ekstremizmowi
Ze względu na rosnącą radykalizację praktycy i decydenci polityczni w całej Europie poszukują bardziej wydajnej i skutecznej drogi do zapobiegania i przeciwdziałania brutalnemu ekstremizmowi (P/CVE). W przypadku finansowanego ze środków UE projektu INDEED oznacza to przyjęcie opartego na dowodach podejścia do problemu. „Naszym celem jest zwiększenie wiedzy, zdolności i umiejętności specjalistów pierwszej linii, decydentów i badaczy w zakresie skutecznego projektowania, planowania, wdrażania i oceny inicjatyw mających na celu zapobieganie i przeciwdziałanie radykalizacji, która może prowadzić do brutalnego ekstremizmu i terroryzmu” — wyjaśnia Marzena Kordaczuk-Wąs z Polskiej Platformy Bezpieczeństwa Wewnętrznego, koordynatorka projektu.
Punkt kompleksowej obsługi w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania brutalnemu ekstremizmowi
Aby wzmocnić pozycję specjalistów pierwszej linii, wesprzeć decydentów i pomóc badaczom pracującym w terenie, projekt opracował przełomową przestrzeń zasobów — INDEED Toolkit. „Zestaw narzędzi oferuje praktyczne, kompleksowe i wielojęzyczne rozwiązania do projektowania i oceny inicjatyw P/CVE oraz deradykalizacji z wykorzystaniem opartych na dowodach zasad, narzędzi, przewodników, szkoleń i powiązanych materiałów edukacyjnych” — mówi Kordaczuk-Wąs. Kluczowym elementem zestawu narzędzi jest model ewaluacji oparty na dowodach, który określa ramy skutecznej ewaluacji P/CVE, deradykalizacji i innych inicjatyw w zakresie zapobiegania przestępczości. Ma on prowadzić użytkowników przez różne elementy procesu oceny opartej na dowodach, w tym jej przygotowanie, projektowanie, realizację i wykorzystanie. Model ten posłużył jako podstawa do zaprojektowania opartego na dowodach narzędzia ewaluacyjnego, które pomaga w planowaniu, projektowaniu i przeprowadzaniu ewaluacji opartych na dowodach.
Badania nad czynnikami ułatwiającymi radykalizację i jej zapobiegającymi
Innym ważnym elementem zestawu narzędzi jest cyfrowe repozytorium badań INDEED na temat czynników ryzyka i czynników ochronnych. Wspomniana biblioteka zawiera przegląd badań naukowych dotyczących czynników, które mogą ułatwiać lub pomagać w budowaniu odporności na radykalizację postaw. „Celem jest stworzenie i utrzymanie narzędzi, które pomogą zbliżyć do siebie świat praktyki, polityki i nauki, umożliwiając skuteczne wykorzystanie wyników badań opartych na dowodach w celu skuteczniejszych działań w dziedzinie P/CVE” — zauważa kierowniczka projektu INDEED Natalia Jarmużek-Troczyńska. Zestaw szkoleń stacjonarnych i online uzupełnia wspomniany zestaw narzędzi. Zostały one zaprojektowane tak, aby wzmacniać umiejętności potrzebne do wdrażania opartych na dowodach procesów projektowania i oceny działań zapobiegawczych.
Łączenie podmiotów pracujących nad inicjatywami zmniejszającymi radykalizację
W ramach projektu utworzono również sieć centrów SMART w 15 różnych krajach. Poszczególne centra skupiają lokalne podmioty zainteresowane lub aktywnie zaangażowane w projektowanie, planowanie, wdrażanie i ocenę inicjatyw P/CVE i deradykalizacji. „Ważną zaletą projektu było budowanie szerokiej społeczności INDEED, angażowanie lokalnych i krajowych interesariuszy za pośrednictwem centrów SMART oraz organizowanie działań z odpowiednimi grupami docelowymi” — dodaje Jarmużek-Troczyńska. „Takie inkluzywne podejście sprzyjało ciągłemu zaangażowaniu i odpowiedzialności interesariuszy, co wzmocniło długoterminowy wpływ projektu”. Oparte na dowodach oceny inicjatyw w zakresie przeciwdziałania brutalnemu ekstremizmowi i radykalizacji postaw oraz zapobiegania im W ramach projektu INDEED udało się dostarczyć kompleksowe narzędzie do planowania opartych na dowodach ewaluacji inicjatyw P/CVE. „Naszą misją było wspieranie kultury ewaluacji i promowanie opartego na dowodach podejścia do kwestii zapobiegania i przeciwdziałania brutalnemu ekstremizmowi” — podsumowuje Kordaczuk-Wąs. „Chociaż projekt INDEED poczynił znaczne postępy w tym obszarze, potrzebne są dalsze wysiłki i współpraca, aby w pełni wdrożyć tę kulturę i zapewnić trwały wpływ”.
Słowa kluczowe
INDEED, brutalny ekstremizm, ściganie przestępstw, radykalizacja, zapobieganie i przeciwdziałanie brutalnemu ekstremizmowi, terroryzm, przestępczość
