Finansowanie niezależnych badań naukowych dotyczących zagadnień opieki zdrowotnej ignorowanych przez branżę
Nowy artykuł opublikowany w piśmie „Trials” przygląda się badaniom biomedycznym inicjowanym przez badaczy (IICS), czyli niekomercyjnym badaniom prowadzonym przez niezależnych klinicystów i badaczy, których ostatecznym celem jest poprawa opieki zdrowotnej. W artykule, będącym wynikiem prac przeprowadzonych w ramach finansowanego ze środków UE projektu ERA4Health, omówiono, dlaczego musimy wspierać wielonarodowe badania IICS, jakie powinny być ich cele, jakie są główne bariery w ich wdrażaniu oraz obecne mechanizmy finansowania w Europie.
Zalety badań międzynarodowych
W odróżnieniu od badań finansowanych przez przemysł, które zazwyczaj skupiają się na produktach mających potencjał przyniesienia dochodów firmom, badania IICS, w tym badania kliniczne inicjowane przez badaczy, mierzą się z ważnymi kwestiami badawczymi, które zwykle są zaniedbywane przez branżę. Chociaż IICT stanowią prawie połowę obecnych badań klinicznych w Europie, w większości są jednak prowadzone w jednym kraju. Co by się zatem stało, gdyby naukowcy wykorzystali ogromną populację Europy, wiedzę medyczną, wysokiej jakości systemy opieki zdrowotnej i potencjał naukowy poprzez wielonarodową współpracę w badaniach biomedycznych? Jak stwierdzono w dokumencie, „wzmocniłoby to badania kliniczne i ich wpływ w Europie”, wspierając szybką rekrutację pacjentów i rozpowszechniając najlepsze praktyki. „Wielonarodowe IICS podnoszą naukową jakość danych poprzez wymianę pomysłów badawczych, technik i narzędzi naukowych” — informują autorzy, dodając: „Udział pacjentów o różnym pochodzeniu geograficznym, społecznym i etnicznym w równym stopniu zwiększa wartość wyników badań i dostarcza bardziej ogólnych dowodów niż badania ograniczone do jednej lokalizacji geograficznej”.
Bariery finansowania publicznego
Badania biomedyczne powinny koncentrować się na opracowywaniu innowacyjnych produktów zdrowotnych, identyfikowaniu nowych zastosowań zatwierdzonych leków i porównywaniu terapii w celu ich optymalizacji. W związku z tym muszą one być sponsorowane za pośrednictwem dobrze finansowanych programów międzynarodowych. Jednak obecne wielonarodowe IICS są zazwyczaj sponsorowane przez organizacje akademickie i finansowane ze środków publicznych, a to stanowi kluczową barierę dla prowadzenia wielonarodowych IICS, a zwłaszcza IICT. Główne zidentyfikowane wyzwania obejmują ograniczenia budżetowe i czas trwania dotacji, brak elastyczności w przenoszeniu funduszy ponadnarodowych, zasady przetargowe i złożoność raportowania kosztów kwalifikowalnych do fundatorów. Zdaniem autorów strategie finansowania wielonarodowych IICS powinny ewoluować w kierunku zmniejszania opisanych barier. Można to osiągnąć poprzez priorytetowe traktowanie finansowania publicznego na rzecz celów wielonarodowych IICS, wdrażanie elastycznego finansowania publicznego ponad granicami oraz poprzez utrzymywanie infrastruktury i sieci badań klinicznych. Mogłoby to pomóc w promowaniu badań nad ważnymi kwestiami związanymi z ochroną zdrowia, które są mniej prawdopodobne w przypadku branży farmaceutycznej i wyrobów medycznych. Niektóre z tematów opisanych w artykule omówiono wcześniej na warsztatach zorganizowanych przez partnera projektu Europejską Sieć Infrastruktur Badań Klinicznych (ECRIN), we Francji. Warsztaty skupiły się na mechanizmach finansowania wielonarodowych IICS poprzez wspólne ponadnarodowe zaproszenia do składania wniosków i posłużyły jako platforma dla zainteresowanych stron do wymiany pomysłów, przeanalizowania innowacyjnych rozwiązań finansowych i stworzenia podstaw dla lepszego wsparcia wielonarodowych IICS. W ramach projektu ERA4Health (Fostering a European Research Area for Health Research) opublikowano również niedawno wspólne zaproszenie do składania wniosków w zakresie badań biomedycznych inicjowanych przez badaczy: JTC IICS, 2025, zatytułowane „Fostering Pragmatic Comparative-Effectiveness Trials in Non-communicable Diseases” (EffecTrial). Termin składania wniosków wstępnych upływa 28 stycznia. Więcej informacji: strona internetowa projektu ERA4Health
Słowa kluczowe
ERA4Health, badanie biomedyczne, badanie biomedyczne zainicjowane przez badacza, badanie kliniczne, badanie kliniczne zainicjowane przez badacza, opieka zdrowotna