To już naprawdę Święta Bożego Narodzenia? Nauka wyjaśnia, dlaczego nadchodzą szybciej, kiedy ich wyczekujesz
Cieszysz się na 25 grudnia? Według badania opublikowanego w czasopiśmie „PLoS ONE”, niecierpliwe oczekiwanie na okres świąteczny może sprawiać, że czas wydaje się płynąć szybciej.
Ależ ten czas leci, gdy myślimy o świętach
Zespół badawczy kierowany przez profesor psychologii Ruth Ogden z Liverpool John Moores University w Wielkiej Brytanii odkrył, że osobom, które zwracają szczególną uwagę na czas, a mniej na plany i mają ochotę na udane święta, może wydawać się, że Boże Narodzenie lub Ramadan nadchodzą szybciej każdego roku. Wyniki sugerują, że doświadczanie czasu przez daną osobę jest kształtowane nie tylko przez to, co już zrobiła, ale także przez to, co pozostało do zrobienia. Aby dowiedzieć się, jak często ludzie zdają sobie sprawę z tego zjawiska i co wpływa na ich postrzeganie czasu, naukowcy przeprowadzili ankietę wśród ponad 1000 osób w Wielkiej Brytanii i ponad 600 w Iraku. Zapytano uczestników, czy uważają, że Boże Narodzenie lub Ramadan każdego roku nadchodzą szybciej. Następnie zespół zmierzył ich funkcje pamięciowe oraz zwracanie uwagi na czas, spytał o wiek, płeć oraz życie towarzyskie. „Na nasze poczucie czasu duży wpływ mają bieżące wydarzenia w naszym życiu. Jeśli, tak jak ja, masz wrażenie, że lata mijają szybko, nie obawiaj się, nie jesteś w tym sama" — mówi Ogden w artykule na portalu „The Independent”. „Nasze badania sugerują, że ponad 70% osób ma wrażenie, że cykliczne doroczne wydarzenia nachodzą coraz szybciej każdego roku”.
Oczekiwanie z niecierpliwością czy lękiem?
Czekanie na wydarzenie lub termin może tworzyć poczucie pilności. A to sprawia, że czas mija błyskawicznie. „Wyniki sugerują, że nasze uczucia dotyczące nadchodzącego wydarzenia, a zwłaszcza nasze poczucie, ile jeszcze zostało do zrobienia w związku z nim, kształtują nasze postrzeganie tego, jak odległe jest dane wydarzenie” — wyjaśnia Ogden. „To, w jaki sposobu doświadczamy czasu, nie wynika więc tyko z tego, co już zrobiliśmy, ale również z tego, co jeszcze do zrobienia zostało”. Doprecyzowuje: „Jeśli chcemy mieć lepszą kontrolę nad swoim poczuciem czasu, musimy upewnić się, że przygotowujemy się na wydarzenia z wyprzedzeniem. W ten sposób nie tylko zmniejszymy poziom stresu, ale także poczujemy, że czas wreszcie zwalnia”. Z drugiej strony, oczekiwanie z niechęcią na przyszłe wydarzenia sprawia, że czas płynie wolniej. „W takim przypadku oczekiwanie się wydłuża, ponieważ odczuwamy wysoki poziom stresu, a większość naszych zdolności poznawczych skupia się na samym procesie oczekiwania” — dodaje Ogden. Stres oraz skupienie się na „kiedy” wpływa także na nasze działania. Z trudem odrywamy się od oczekiwania, ponieważ nie chcemy wykonywać zadań, które zwykle lubimy robić dla zabicia czasu. Ten brak aktywności, w połączeniu ze zwiększonym stresem i skupieniem się na czasie, sprawia, że oczekiwanie trwa w nieskończoność”.
Słowa kluczowe
święta, Boże Narodzenie, Ramadan, czas, wydarzenie