Nowe sposoby ujawniania danych ukrytych w mediach cyfrowych
Steganografia, czyli sposób ukrywania informacji w mediach cyfrowych pozwalających na ich bezpieczne przesyłanie, stanowi poważne wyzwanie dla organów ścigania. W przeciwieństwie do szyfrowania, w wyniku którego tekst staje się nieczytelny, nie istnieje oczywisty sposób, czy w przypadku danego obrazu zastosowano narzędzia steganograficzne. „Organy ścigania i śledczy muszą być na bieżąco z nowymi metodami stosowanymi przez cyberprzestępców”, zauważa Helena Bruyninckx, koordynatorka projektu UNCOVER z Królewskiej Akademii Wojskowej w Belgii. „Bycie na bieżąco z rozwojem technologii wymaga ciągłego zdobywania nowej wiedzy i rozwoju, co stanowi duże obciążenie i utrudnia wykorzystanie dostępnych zasobów”. Stale rosnąca liczba dowodów cyfrowych sprawiła, że zarządzanie danymi stało się niezwykle złożonym przedsięwzięciem dla organów ścigania. Wymaga bowiem efektywnego zarządzania i sprawnej analizy danych, przy czym konieczne jest zapewnienie prywatności, spełnienie wymogów łańcucha dowodowego i zgodności z przepisami.
Zestaw narzędzi dla organów ścigania
Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu UNCOVER miał na celu zaspokojenie tej potrzeby poprzez opracowanie zestawu narzędzi dla organów ścigania. Prace rozpoczęły się od analizy istniejących narzędzi steganograficznych. W Internecie obecnie dostępne jest przeszło 7 000 takich rozwiązań. „W tym samym czasie przeanalizowaliśmy wiedzę organów ścigania na temat metod steganograficznych”, zauważa Bruyninckx. „Na tej podstawie sporządziliśmy listę priorytetów”. Następnie zespół przeanalizował kompleksowo wskazane w ten sposób narzędzia. W przypadku odkrycia sygnatury lub powtarzalnej wady, możliwe było zbudowanie prostych narzędzi wykrywających. W innym przypadku badania były kontynuowane. Każdy detektor został następnie przetestowany przez organy ścigania, a do twórców trafiły informacje zwrotne.
Ulepszone detektory analizujące steganografię
Zestaw narzędzi opracowanych w ramach projektu obejmuje 36 detektorów, 18 narzędzi pomocniczych usprawniających ich działanie, a także 14 narzędzi do odzyskiwania danych. Detektory te obejmują przeszło 70 % narzędzi steganograficznych wskazanych przez użytkowników końcowych. Rozwiązanie uwzględnia wymagania etyczne i prawne, w tym wytyczne dotyczące łańcucha dowodowego. W ramach prac powstała także platforma łącząca wszystkie detektory. Członkowie konsorcjum projektu zorganizowali także warsztaty, których celem było dopracowanie materiałów szkoleniowych i zwiększanie świadomości problemu steganografii wśród organów ścigania i śledczych. „W celu sprawdzenia skuteczności naszych detektorów, ukryliśmy informacje w mediach cyfrowych za pomocą prostych narzędzi dostępnych bezpłatnie w Internecie”, wyjaśnia Bruyninckx. „Udało nam się w ten sposób udowodnić, że nasze wykrywacze skutecznie radzą sobie z istniejącymi rozwiązaniami”.
Skuteczniejsze ściganie przestępców
Dzięki umożliwieniu organom ścigania weryfikacji i skuteczniejszej identyfikacji danych ukrytych w mediach cyfrowych może pomóc skrócić czas dochodzeń i zwiększyć ich skuteczność. Zwiększenie autonomii technologicznej organów ścigania może także zmniejszyć ich zależność od rozwiązań zewnętrznych. „Głównym celem jest usprawnienie wykrywania grup terrorystycznych i przestępczych, które wykorzystują steganografię w celu koordynowania działań lub udostępniania poufnych informacji”, dodaje Bruyninckx. Ze względu na fakt, że narzędzia zostały objęte klauzulą tajności przez Komisję Europejską, nie są publicznie dostępne. W ramach projektu powstały jednak przewodniki opisujące aspekty prawne i etyczne, a także publicznie dostępne sprawozdania. Projekt przyczynił się również do rozwoju badań nad uczeniem maszynowym i sztuczną inteligencją w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. „Naszym głównym celem od samego początku było zwiększenie możliwości ścigania przestępców, a także zwalczania cyberprzestępczości i innych nielegalnych działań”, mówi Bruyninckx. „Chcieliśmy również rozwinąć dziedzinę kryminalistyki cyfrowej i opracować zaawansowane narzędzia cyfrowe wykraczające poza dziedzinę analizy steganografii”.
Słowa kluczowe
UNCOVER, steganografia, media, cyfrowe, kryminalistyka, prawo