Platforma cyfrowa usprawnia obieg zamknięty w przemyśle tekstylnym
Przemysł tekstylny i odzieżowy jest powszechnie postrzegany jako jeden z głównych sektorów wpływających na postępującą zmianę klimatu. W Unii Europejskiej ubrania są statystycznie zakładane wyłącznie trzy razy w okresie od zakupu do wyrzucenia. W związku z tym pojawia się potrzeba zmiany kultury i odejścia od współczesnego podejścia opartego na przekonaniu o jednorazowości ubrań. Co więcej, ludzie są chętni do dokonania tej zmiany - 66 % konsumentów uważa, że są skłonni zapłacić więcej za odzież wyprodukowaną w sposób zrównoważony. Aby zaspokoić to rosnące zapotrzebowanie, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) muszą sprawić, by ich produkty miały ekologiczny i zrównoważony charakter. W ramach finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu TRICK powstała platforma cyfrowa oparta na technologii blockchain, która pozwala na gromadzenie rzetelnych informacji na temat identyfikowalności produktów przemysłu tekstylnego, obiegu zamkniętego, zrównoważonego rozwoju, skutków zdrowotnych oraz wpływu na społeczeństwo.
Wymogi ekoprojektu
W lipcu 2024 roku weszły w życie przepisy stanowiące fundament podejścia Komisji Europejskiej opartego na zrównoważonych środowiskowo produktach oraz gospodarce o obiegu zamkniętym. Rozporządzenie w sprawie ekoprojektu w odniesieniu do zrównoważonych produktów jest ramowym aktem prawnym mającym na celu ustalanie zasad i przepisów dotyczących poszczególnych produktów. Rozporządzenie i jego przepisy dotyczą trwałości, możliwości recyklingu oraz efektywności energetycznej oraz oszczędności zasobów. Dostępny w formie elektronicznej cyfrowy paszport produktu zawiera informacje na temat osiągów produktu, charakteru i pochodzeniu materiałów oraz wpływie produktu na środowisko na poziomie partii. Dokument ten dostarcza producentom, sprzedawcom detalicznym i konsumentom istotnych informacji na temat profilu środowiskowego produktu, a także zapewnia, że twierdzenia dotyczące danego produktu nie są ekokłamstwem. Wspieranie wdrażania rozporządzenia jest kluczową częścią podejścia wykorzystywanego w ramach projektu TRICK. Zdaniem koordynatora projektu Alessandro Canepy: „Kluczowym celem projektu jest ustanowienie niezawodnej, dostępnej platformy, która pozwala na gromadzenie danych w celu zapewnienia identyfikowalności, przejrzystości i obiegu zamkniętego w całym łańcuchu dostaw, a także zgodności poszczególnych partii produktów z przepisami UE”.
Holistyczna platforma cyfrowa
Platforma opracowana w ramach projektu TRICK została przetestowana w ramach badań pilotażowych z udziałem przedstawicieli przemysłów tekstylnego i spożywczego. Testy wykazały skalowalność rozwiązania w sektorze tekstylnym i potencjalną możliwość powielenia jego funkcji w sektorze spożywczym. Możliwość dostosowania platformy do potrzeb różnych branż jest jednym z najbardziej obiecujących rezultatów, wskazujących na możliwość jego powszechnego i szybkiego wdrożenia. Możliwość dostosowania jest kluczową cechą platformy. Technologia blockchain umożliwia bezpieczną wymianę informacji między wieloma interesariuszami i przenoszenie danych, z kolei modele sztucznej inteligencji wykorzystywane na potrzeby analizy danych, opracowywania wniosków biznesowych i weryfikacji wiarygodności zadeklarowanych danych, zapobiega kłamstwom na temat ekologii. Jak zauważa Alessandro Canepa: „Jednym z najważniejszych aspektów platformy jest możliwość łączenia różnych usług w celu uzyskania jednolitego doświadczenia użytkownika. Obejmują one zarówno identyfikowalność, jak i preferencyjne świadectwa pochodzenia, obieg zamknięty i inne zagadnienia, począwszy od ochrony zdrowia konsumentów po ocenę wpływu społecznego. Co więcej, sztuczna inteligencja utrudnia podrabianie i fałszowanie danych”. Usługi platformy pomagają małym i średnim przedsiębiorstwom spełniać wymogi paszportów cyfrowych, dbać o zrównoważony rozwój i wdrażać zasady gospodarki o obiegu zamkniętym w działalności. Oprócz gromadzenia i udostępniania danych w całym łańcuchu dostaw, platforma pozwala na przeprowadzanie ocen obiegu zamkniętego, analizy wpływu produktów na środowisko oraz usługi pomagające MŚP w uzyskaniu preferencyjnego świadectwa pochodzenia. Jak twierdzi Alessandro Canepa: „Usługi opracowane w ramach projektu TRICK są zgodne z kluczowymi przepisami UE, w tym dotyczącymi ekologii i zrównoważonego rozwoju, a także ochrony zdrowia. Dzięki temu ułatwiają MŚP spełnienie wymogów regulacyjnych, w tym dotyczących paszportów cyfrowych w sektorze tekstylnym”. Bezpieczna, zrównoważona i oparta na obiegu zamkniętym przyszłość przemysłu tekstylnego jest wyzwaniem. Zespół projektu TRICK przyczynił się do skutecznego stawienia mu czoła dzięki platformie cyfrowej dla MŚP. Możliwość wykorzystania platformy w innych branżach jest istotnym znakiem wskazującym obiecującą przyszłość Europy. Więcej informacji na temat rozwiązania opracowanego w ramach projektu TRICK można znaleźć w filmie.
Słowa kluczowe
TRICK, rozporządzenie w sprawie ekoprojektu, identyfikowalność, obieg zamknięty, platforma cyfrowa, cyfrowy paszport produktu, ślad środowiskowy produktu, przeciwdziałanie podróbkom