Zamykanie obiegu materiałów w sektorze produkcji laminowanych paneli podłogowych
Pilotażowy zakład zlokalizowany we francuskim mieście Bazeilles wykorzystuje proces eksplozji pary wodnej w celu recyklingu paneli laminowanych i materiałów, z których powstają - płyt pilśniowych o średniej (MDF) i dużej gęstości (HDF). Zakład należący do spółki Unilin - czołowego producenta paneli laminowanych - pozwala na zaprezentowanie możliwości opracowanej technologii i potencjał wykorzystania włókien z odzysku bez kompromisów w zakresie jakości, co przekłada się na koszt produktów. Sektor produkcji paneli podłogowych wciąż stawia czoła wielu wyzwaniom związanym z ekologią. Jednym z nich jest fakt, że jedynie niewielki odsetek odpadów jest obecnie poddawany recyklingowi. Panele laminowane i wszystkie produkty wykonane z płyt MDF i HDF są uznawane za niezdatne do recyklingu, w związku z czym trafiają na wysypiska śmieci lub są spalane w ramach utylizacji. Ten stan rzeczy stara się zmienić spółka Unilin, która połączyła siły z 19 partnerami w ramach finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu CISUFLO. Projekt ten ma przyczynić się do opracowania nowych technologii i produktów, które usprawnią odzyskiwanie materiałów i będą przystosowane do wymogów gospodarki o obiegu zamkniętym.
Z czego składa się laminat?
Jak czytamy w sprawozdaniu rocznym za lata 2023-2024 opracowanym przez jednego z partnerów projektu CISUFLO - Europejską Federację Producentów Płyt Drewnopochodnych (ang. European Panel Federation, EPF) z siedzibą w Belgii, panele laminowane zwykle składają się z podłoża wykonanego z płyty HDF oraz ozdobnej powierzchni i warstwy ścieralnej. „Od spodu znajdujemy warstwę wyrównującą, której górna i dolna część są wykonane z papieru impregnowanego aminoplastycznymi żywicami termoutwardzalnymi”, piszą autorzy sprawozdania, dodając, że głównym składnikiem podłóg laminowanych jest płyta HDF, która tworzy ich rdzeń. „Możliwość recyklingu materiałów laminowanych zależy od łatwości ich demontażu i oddzielania. Wykorzystywane obecnie panele laminowane charakteryzują się dużym potencjałem pod kątem recyklingu, ponieważ składają się w 85 % z płyty pilśniowej, która powstaje z włókien połączonych z rdzeniem. Całość jest zamknięta pomiędzy ozdobnymi warstwami wykonanymi z papieru”.
Technologia umożliwiająca recykling
Technologia opracowana przez spółkę Unilin w celu zamknięcia obiegu surowców opiera się na procesie termomechanicznym zwanym eksplozją pary, który umożliwia odzyskanie cennych włókien drzewnych z gotowych wyrobów wykonanych z płyt MDF lub HDF, w szczególności zaś paneli laminowanych. Włókna są następnie przygotowywane do ponownego wykorzystania w roli zamiennika włókien pierwotnych w procesie produkcji płyt HDF. Pilotażowa instalacja zbudowana przez spółkę Unilin w fabryce płyt MDF we Francji umożliwia pozyskiwanie przeszło tony włókien z recyklingu na godzinę. Włókna są następnie wykorzystywane do produkcji nowych płyt MDF i HDF. Ta stosunkowo niewielka instalacja doskonale podkreśla zalety nowej technologii. Przede wszystkim umożliwia bowiem odzyskiwanie i ponowne wykorzystywanie włókien bez znaczącego wpływu na jakość produktów, co przekłada się na oszczędności - zarówno finansowe, jak i pod względem zużycia energii. Odzysk wymaga mniejszych nakładów energetycznych niż wytwarzanie włókien z drewna. Jak dowiadujemy się z komunikatu prasowego opublikowanego w witrynie internetowej Europejskiej Federacji Producentów Płyt Drewnopochodnych: „Sukces prac pozwala na obalenie powszechnego przekonania, że produkty wykonane z płyt MDF oraz HDF nie nadają się do recyklingu. Nowa instalacja umożliwia zamknięcie obiegu surowców, przyczyniając się do rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym, która stanowi podstawę europejskiego sektora produkcji płyt drewnopochodnych”. Prace w ramach projektu CISUFLO (CIrcular SUstainable FLOor coverings) dobiegną końca w 2025 roku. Więcej informacji: strona projektu CISUFLO
Słowa kluczowe
CISUFLO, panele podłogowe, laminat, podłoga, włókno, płyta pilśniowa, płyta pilśniowa o dużej gęstości, płyta pilśniowa o średniej gęstości, MDF