Radzenie sobie z wyzwaniami związanymi ze zdrowiem psychicznym w rolnictwie
Niedawno zorganizowane seminarium polityczne w Parlamencie Europejskim w ramach projektu SafeHabitus porusza kwestię wyzwań związanych ze zdrowiem psychicznym w rolnictwie. Wydarzenie, prowadzone przez irlandzki organ ds. rozwoju rolnictwa i żywności Teagasc, zapewniło cenny wgląd w dobrostan psychiczny rolników i pracowników gospodarstw rolnych w całej UE. Seminarium, które odbyło się 25 stycznia 2024 r., zgromadziło rolników, wiejskie organizacje zajmujące się zdrowiem psychicznym, przedstawicieli rolników oraz decydentów, którzy wspólnie zajęli się pilnymi kwestiami związanymi ze zdrowiem psychicznym w sektorze rolnym. Jak podano w wiadomości opublikowanej na stronie internetowej Teagasc, celem seminarium było „podkreślenie wyzwań stojących przed rolnikami, zbadanie potencjalnych rozwiązań oraz zidentyfikowanie środków politycznych, które mogą wspierać wdrażanie tych rozwiązań”. Wydarzenie to stanowi początek serii seminariów poświęconych polityce organizowanych w ramach projektu SafeHabitus w celu promowania współpracy i wymiany wiedzy między decydentami, interesariuszami, praktykami i badaczami.
Wyzwania
Rolnictwo jest jednym z najbardziej niebezpiecznych zawodów w Europie. W porównaniu z innymi branżami liczba ofiar śmiertelnych w rolnictwie jest wyższa o 233%, a liczba wypadków — o 18%. Co więcej, nawet te alarmujące liczby są uważane za niedoszacowanie skali problemu, ponieważ wielu zgonów, urazów i przypadków złego stanu zdrowia w miejscu pracy w gospodarstwach rolnych nie zgłasza się ani się nie bada. W komunikacie w sprawie zdrowia psychicznego UE dostrzega te wyzwania: „Przed osobami mieszkającymi na obszarach wiejskich lub oddalonych, takimi jak rolnicy, stoją szczególne wyzwania w zakresie zdrowia psychicznego związane z ryzykiem odizolowania i brakiem dostępu do usług w zakresie zdrowia psychicznego. W niektórych państwach członkowskich odsetek samobójstw wśród rolników jest o 20% wyższy niż średnia krajowa, dlatego też oferowane będzie wsparcie w celu wzmocnienia odporności osób pracujących w rolnictwie”.
Czynniki stresogenne i rozwiązania
Seminarium stanowiło dla prelegentów platformę do dyskusji na temat głównych czynników stresogennych, które osłabiają zdolność rolników do radzenia sobie z codzienną presją związaną z rolnictwem. Obejmowały one niepewność związaną z wahaniami cen rynkowych, złożoność dziedziczenia gospodarstw rolnych i obciążenia związane ze zgodnością regulacyjną. Inne czynniki stresogenne zidentyfikowane przez prelegentów obejmowały rozwój polityki na szczeblu UE, poczucie osamotnienia, zwiększoną izolację i brak wsparcia a także obawy związane ze zmianami klimatu i ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Prelegenci przybliżyli także kwestię sposobu, w jaki takie czynniki stresogenne wpływają na dobrostan rolników i na przyszły zrównoważony rozwój rolnictwa, podkreślając przy tym potrzebę innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań. Wprowadzono różne podejścia do wspierania rolników i ich rodzin, począwszy od zintegrowanych systemów wdrażanych za pośrednictwem krajowych systemów ubezpieczeń społecznych (Francja, Niemcy i Finlandia) po inicjatywy oddolne, takie jak Farmers at the Crossroads (Flandria) i Make the Moove (Irlandia). W swoich uwagach końcowych badacz Teagasc, dr David Meredith skomentował: „Z zaangażowania decydentów jasno wynika, że są świadomi wyzwań stojących przed rolnikami i chętnie szukają sposobów na złagodzenie czynników stresogennych oraz popierają inicjatywy, które pomagają rolnikom w potrzebie. Z czasem projekt SafeHabitus angażuje się w promowanie dialogu, podnoszenie świadomości i aktywne przyczynianie się do opracowywania praktycznych rozwiązań dla wyzwań związanych ze zdrowiem psychicznym, przed którymi stoją rolnicy w całej UE”. Projekt SafeHabitus (STRENGTHENING FARM HEALTH AND SAFETY KNOWLEDGE AND INNOVATION SYSTEMS) kończy się w grudniu 2026 roku. Więcej informacji: strona internetowa projektu SafeHabitus
Słowa kluczowe
SafeHabitus, zdrowie psychiczne, rolnik, rolnictwo, gospodarstwo rolne, seminarium polityczne
