Badanie syryjskich uchodźców w Turcji
Na terytorium Turcji przebywa obecnie blisko 3,6 miliona udokumentowanych syryjskich uchodźców, którzy stanowią największą grupę uchodźców na świecie. Większość z nich zamieszkuje ośrodki miejskie, choć 240 000 z nich wciąż przebywa w prowadzonych przez rząd kraju obozach dla uchodźców. Choć dotychczas przeprowadzono wiele badań dotyczących wpływu uchodźców na miejscową ludność, sami uchodźcy nie byli dotychczas obiektem zainteresowania wielu badaczy. Przyczyną tego stanu rzeczy był ogromny napływ migrantów połączony z brakiem kompetencji po stronie tureckiej, który utrudniał radzenie sobie z tym zjawiskiem. Syryjscy uchodźcy mieszkający w Turcji nie są również uważani za mieszkańców bądź rezydentów kraju, dlatego nie uwzględnia się ich w spisach i badaniach gospodarstw domowych. Aby przyjrzeć się bliżej tej ogromnej grupie uchodźców, zespół finansowanego ze środków działania „Maria Skłodowska-Curie” projektu SYRREFTDHS zbadał kluczowe aspekty ich życia, w tym dostęp do usług publicznych, możliwości zatrudnienia oraz wskaźniki demograficzne i zdrowotne. W celu przeprowadzenia analiz badacze wykorzystali zbiór danych ze spisu demograficznego i badania zdrowia mieszkańców Turcji przeprowadzonego w 2018 roku, które obejmowało krajowego przedstawiciela syryjskich uchodźców w Turcji. „Zająłem się badaniem tej niezwykle ważnej dziedziny, która wpływa na szereg krajów o niskim i średnim dochodzie przyjmujących uchodźców, a także na państwa europejskie”, wyjaśnia Murat Guray Kirdar, wykładowca ekonomii na Uniwersytecie w Boğaziçi w Turcji i koordynator projektu SYRREFTDHS. „Przeprowadzone badania zaowocowały opracowaniem wiedzy na temat szczególnie narażonej części populacji, która doświadczyła tragicznych wydarzeń”.
Poznawanie skutków wojny domowej i migracji
Zespół pod przewodnictwem Kirdara zbadał poziom integracji uchodźców na rynku pracy, a także przyjrzał się integracji dzieci uchodźców w szkołach, porównując wyniki miejscowej ludności oraz uchodźców. Badacze starali się ustalić, czy istnieje możliwy do zaobserwowania bezpośredni wpływ wojny domowej i doświadczeń uchodźczych, zwłaszcza przy uwzględnieniu faktu, że rodzima ludność i migranci mogą wykazywać duże różnice z punktu widzenia wskaźników demograficznych i dobrobytu ekonomicznego. Badania realizowane w ramach projektu skupiły się również na samych uchodźcach i analizach wpływu dwóch kluczowych momentów w ich życiach – wybuchu wojny domowej i przybycia do Turcji ze statusem uchodźcy – na osiągane wyniki. „Zająłem się przede wszystkim badaniem wpływu tych dwóch momentów na losy małżeństw zawieranych przez kobiety z doświadczeniem uchodźczym”, dodaje Kirdar.
Fundamentalne różnice społeczne
Prace w ramach projektu pozwoliły na dokonanie szeregu kluczowych ustaleń. Wśród syryjskich uchodźców mieszkających w Turcji widoczny jest znacznie wyższy wskaźnik zatrudnienia we wczesnych latach po przybyciu niż wśród uchodźców w Europie, choć większość pracodawców oferuje raczej nieformalne zatrudnienie i nisko płatne stanowiska charakteryzujące się dużą niepewnością zatrudnienia. Liczba małżeństw niearanżowanych rośnie względem małżeństw aranżowanych po przybyciu uchodźczyń do Turcji. „Wyjaśnieniem tego zjawiska mogą być zmiany międzypokoleniowe”, zauważa Kirdar. „Starsze pokolenia były mniej zamożne, a wskaźniki zatrudnienia osób starszych są tu znacznie niższe niż w Syrii”. Dzieci uchodźców urodzone w Turcji charakteryzują się niższą wagą urodzeniową i niższym wzrostem w stosunku do dzieci miejscowej ludności, nawet pomimo uwzględnienia przez zespół różnic społeczno-ekonomicznych. „Sugeruje to, że wpływ na pozostałe braki mają warunki panujące w kraju pochodzenia przed migracją”, zauważa Kirdar.
Rozpowszechnianie rezultatów projektu
Badacz zorganizował dotychczas dwie konferencje, podczas których rozpowszechniał wyniki przeprowadzonych badań. Pierwsza z nich odbyła się w Ankarze i została zorganizowana z myślą o przedstawicielach instytucji rządowych, organizacji pozarządowych i tureckich przedstawicieli organizacji międzynarodowych, natomiast druga konferencja w Stambule była przeznaczona dla środowiska akademickiego. Kirdar pracuje obecnie nad projektami opierającymi się na tych samych danych, a także nad podobną inicjatywą w Jordanii, w ramach której również skupia się na uchodźcach z Syrii. „Pracowałem również nad analizą niektórych działań mających na celu poprawę warunków życia uchodźców, takich jak program Emergency Social Safety Net (ang. Ratunkowa Sieć Opieki Społecznej) realizowany w Turcji”, dodaje Kirdar. „W przyszłości zamierzam zająć się oceną wpływu podobnych działań".
Słowa kluczowe
SYRREFTDHS, Turcja, Syria, uchodźcy, osoby z doświadczeniem uchodźczym, migracja, wojna domowa, nierówności społeczne
