Nowe narzędzia usprawniają opracowywanie antybiotyków
Bakterie i inne drobnoustroje rozwijają oporność na leki powstałe w celu ich zabijania. Utrudnia to leczenie chorób i zwiększa ryzyko poważnych, nawet śmiertelnych powikłań. Nowe antybiotyki są niezwykle ważne w walce z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe, która stała się pilnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego, bezpośrednio odpowiedzialnym za co najmniej 1,27 miliona zgonów na całym świecie każdego roku. Potrzebujemy narzędzi, które pozwolą usprawnić proces opracowywania nowych leków, a które firmy farmaceutyczne będą mogły wykorzystać do oceny skuteczności swoich nowych terapii antybakteryjnych. Rozpoczęty w listopadzie 2019 r., finansowany przez UE projekt COMBINE poświęcony jest opracowaniu znormalizowanego modelu zapalenia płuc in vivo, przeznaczonego do testowania antybiotyków drobnocząsteczkowych. Obecnie trwa ewaluacja tego modelu, który ma szansę usprawnić testowanie i opracowywanie nowych antybiotyków.
Prace nad znormalizowanym protokołem
Zespół COMBINE przeprowadza badanie walidacyjne wspólnie z czterema potentatami w branży antybiotyków, firmami CARB-X, CAIRD, iiCON i Pharmacology Discovery Services. Jak czytamy w komunikacie prasowym „EurekAlert!”, współpraca ta umożliwi kluczowym interesariuszom wymianę danych i wiedzy specjalistycznej, a liczny udział organizacji w testowaniu modelu zapalenia płuc in vivo będzie znaczącym wsparciem dla badania walidacyjnego. „Jest to element aktualnych wysiłków mających na celu opracowanie znormalizowanego protokołu w zakresie modelu zapalenia płuc in vivo. Dane z modelu pomogą także w stworzeniu referencyjnego banku szczepów klinicznie istotnych, dobrze scharakteryzowanych szczepów bakterii Gram-ujemnych”, piszą autorzy komunikatu. Zespół COMBINE wykorzystuje ponadto metody modelowania matematycznego, aby wypełnić lukę między danymi przedklinicznymi a wynikami klinicznymi. Prace nad modelem zapalenia płuc są prowadzone przez zespół partnera projektu COMBINE, jakim jest Statens Serum Institut w Danii. Eksperymenty in vivo zostaną przeprowadzone w laboratorium duńskiego partnera oraz w dwóch innych ośrodkach partnerskich – Paul-Ehrlich-Institut (Niemcy) i GSK (Zjednoczone Królestwo) – w celu sprawdzenia, czy wyniki dają się powtórzyć w innych laboratoriach. „Cieszy mnie, że opracowany przez COMBINE protokół standardowego modelu zapalenia płuc działa dobrze z testowanymi do tej pory izolatami i antybiotykami”, stwierdza prof. Lena Friberg z koordynatora projektu COMBINE na Uniwersytecie w Uppsali w Szwecji. „Obecnie trwają dalsze badania mające na celu pełne scharakteryzowanie modelu. Nie możemy się doczekać, aż nasz protokół zostanie udostępniony społeczności naukowców zajmujących się opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe”. Projekt COMBINE (Collaboration for Prevention and Treatment of MDR Bacterial Infections) jest wspierany w ramach Inicjatywy na rzecz Innowacyjnych Leków (IMI) – partnerstwa między Unią Europejską a europejskim przemysłem farmaceutycznym. Pełni też rolę koordynatora w programie IMI AMR Accelerator, łączącym uniwersytety, firmy farmaceutyczne, organizacje badawcze oraz małe i średnie przedsiębiorstwa z zamiarem opracowania nowych narzędzi i terapii do walki z lekoopornymi patogenami. „Cieszymy się, że możemy zaoferować znormalizowane narzędzia tym, którzy pracują nad nowymi antybiotykami, i jesteśmy dumni, że możemy być częścią społeczności interesariuszy prowadzących wspólną walkę z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe”, deklaruje prof. Anders Karlén z Uniwersytetu w Uppsali. Więcej informacji: strona projektu COMBINE
Słowa kluczowe
COMBINE, antybiotyk, oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe, AMR, zapalenie płuc, mikroorganizm, bakterie, lek