Długotrwała cyfrowa ochrona danych naukowych
Samo prowadzenie badań naukowych nie wystarczy. Jeśli mają one przynieść korzyść społeczeństwu, trzeba zachować ich wyniki na przyszłość. Właśnie dlatego cyfrowa ochrona jest tak ważna. Od momentu zapoczątkowania w 2019 roku realizacji finansowanego ze środków UE projektu ARCHIVER jego twórcy starali się zaoferować społecznościom naukowym należącym do europejskiej chmury dla otwartej nauki (ang. European Open Science Cloud, EOSC) niezawodne repozytorium do przechowywania danych naukowych. Spośród pięciu konsorcjów wybranych w ramach poszukiwań prowadzonych przez badaczy chcących nawiązać współpracę ze specjalistami ds. cyfrowej archiwizacji i ochrony danych, zdolnymi do utworzenia innowacyjnych rozwiązań przystosowanych do EOSC, dwa konsorcja wzięły udział w ostatecznym etapie pilotażowym. Jedno z nich należy do londyńskiej firmy Arkivum, drugie zaś – do firmy LIBNOVA z siedzibą w Madrycie. Oba konsorcja z powodzeniem zrealizowały poprzednie fazy projektu polegające na zaprojektowaniu i stworzeniu prototypu. Obecnie, w fazie pilotażowej, będą one oferować rozwiązania przystosowane do potrzeb badań naukowych, umożliwiające długotrwałą cyfrową ochronę danych naukowych.
Rozwiązanie firmy Arkivum
„Trzecią i ostatnią fazą projektu ARCHIVER będzie zaspokojenie palącej potrzeby w zakresie długofalowej i trwałej cyfrowej ochrony danych naukowych i dostępu do nich", zauważa dyrektor ds. technologii i współzałożyciel Arkivum, dr Matthew Addis, w komunikacie prasowym na stronie internetowej „EIN Presswire”. „Do naszych głównych obszarów zainteresowań należą: osiągnięcie stabilności ekonomicznej dzięki rozwiązaniu, które jest opłacalne w dużej skali podczas pracy z bardzo dużymi zestawami danych; zapewnianie zrównoważonego wpływu na środowisko poprzez ograniczenie śladu węglowego rozwiązania; a także, oczywiście, zastosowanie dobrych praktyk w zakresie cyfrowej ochrony i archiwizacji danych naukowych. Naszym celem jest zagwarantowanie społeczności naukowej długofalowego, trwałego dostępu do tych niezwykle cennych zasobów”. Choć naukowcy koncentrują się na długotrwałej archiwizacji i ochronie zestawów danych liczonych w petabajtach, z ich rozwiązania skorzystałyby również mniejsze organizacje, których zasoby nie przekraczają terabajtów. „Rozwiązanie opracowane przez Arkivum zostanie zastosowane do wielu rozmaitych przypadków wykorzystania”, dodaje dr Addis. „Zaprojektowano je tak, by było elastyczne, dostosowane zarówno do wymagań dostawców usług w chmurze, jak i do wdrożenia na miejscu. Jego zaletą jest też sprawne reagowanie na potrzeby archiwizacyjne szerokiej gamy organizacji. Skalowalność i ekonomia skali to główne kwestie brane pod uwagę na każdym etapie realizacji projektu. Mniejsze organizacje, archiwizujące terabajty, nie petabajty danych, również skorzystają na subskrypcji usługi SaaS opracowanej przez Arkivum. We wszystkich aspektach stale pamiętamy o ciągle rosnącym zapotrzebowaniu na długotrwałe usługi cyfrowej ochrony, o ideologii otwartych danych, a także o nadrzędnym celu, jakim jest zapewnienie, że cyfrowe zasoby spełniają wymóg FAIR (ang. Findable, Accessible, Interoperable and Reusable), tj. są łatwe do wyszukania, dostępne, interoperacyjne i możliwe do wielokrotnego wykorzystania)”.
Rozwiązanie firmy LIBNOVA
Z kolei cyfrowa ochrona zaprojektowana przez konsorcjum kierowane przez firmę LIBNOVA przystosowana jest do skali petabajtowej. Jest to zaawansowana platforma cyfrowej ochrony o nazwie LIBSAFE. Jak opisano na stronie projektu ARCHIVER, architektura tego rozwiązania opiera się na czterech obszarach: magazynach „dzięki którym materiały są zorganizowane, chronione i udostępniane z zastosowaniem kilku protokołów”, dynamicznych informacjach „pomagających użytkownikom zajmującym się danymi osobowymi, cyfrową ochroną i ograniczeniem emisji”, wsparciu budżetowym; oraz portalu treści, który „łączy platformę z rozwiązaniami opracowanymi na potrzeby odkryć naukowych, takimi jak Invenio czy Dataverse”. Łącząc rozmaite technologie ICT oraz modele biznesowe w jedno hybrydowe środowisko w chmurze, twórcy projektu ARCHIVER (Archiving and Preservation for Research Environments) zamierzają stworzyć kompleksowe usługi archiwizacji i ochrony danych obejmujące pełen cykl życia badań naukowych i dostosowane do wielu różnych dziedzin nauki. Projekt dobiegnie końca w czerwcu 2022 roku. Więcej informacji: strona projektu ARCHIVER
Słowa kluczowe
ARCHIVER, cyfrowa ochrona, dane, badania naukowe, archiwizacja
