Co dzieje się z wysychającymi sieciami rzecznymi? Nowa aplikacja pomoże naukowcom to ustalić.
Nowa aplikacja jest również doskonałym narzędziem w rękach obywateli, którzy mogą w ten sposób pomóc naukowcom w zbieraniu informacji o wysychających sieciach rzecznych. Opracowana przez zespół unijnego projektu DRYvER aplikacja o nazwie DRYRivERS umożliwia obywatelom mapowanie i przekazywanie informacji o przypadkach wysychania rzek i strumieni. Rzeki i strumienie należą do najbardziej zróżnicowanych pod względem biologicznym ekosystemów na Ziemi. Poprawiają także dobrostan ludzi, stanowią bowiem źródło pożywienia i wody pitnej, a jednocześnie pełnią funkcję regulacyjną dla klimatu. Jednocześnie sieci rzeczne należą do systemów najbardziej zagrożonych przez działalność człowieka. Zmiana klimatu i coraz większe zużycie wody przez ludzi przyczyniają się do wysychania rzek i strumieni. Eksperci szacują, że ponad połowa światowych sieci rzecznych wysycha. Choć sytuacja ta wciąż się pogarsza, naukowcy i ustawodawcy nie poświęcali jak dotąd zbyt wiele uwagi temu problemowi. Aplikacja DRYRivERS jest wynikiem wysiłków badaczy na rzecz opracowania strategii, narzędzi i wytycznych, które pomogą w łagodzeniu wpływu zmiany klimatu na wysychanie sieci rzecznych i usprawnią mechanizmy adaptacyjne. Dzięki danym zebranym z obszarów Europy i Ameryki Południowej, które zostaną poddane analizie i modelowaniu, badacze chcę stworzyć pierwszy na świecie atlas wysychających rzek i strumieni działający w czasie rzeczywistym.
Zaangażowanie obywateli
Ale jaką rolę w projekcie mogą odegrać obywatele? Jak można dowiedzieć się z artykułu zamieszczonego na stronie internetowej instytutu INRAE, „Każdy użytkownik smartfona, który jest miłośnikiem przyrody i lubi aktywność na świeżym powietrzu może dołożyć swoją cegiełkę i dzięki aplikacji DRYRivERS dokumentować warunki panujące na rzekach i strumieniach”. Aplikację można pobrać ze sklepu Google Play, a już wkrótce będzie ona również dostępna w App Store po ukończeniu prac nad wersją dla systemu operacyjnego iOS. W artykule czytamy, że aplikacja jest darmowa i intuicyjna. Wystarczy, że użytkownik udostępni lokalizację rzeki, zrobi zdjęcie okolicy i opisze panujące tam warunki hydrologiczne, na przykład, czy rzeka płynie w korycie, czy rozlewa się na okoliczne tereny, a może wyschła i koryto jest zupełnie suche. Użytkownik może ustalić swoją lokalizację za pomocą systemu GPS w telefonie lub zlokalizować istniejące punkty na mapie. Jak przekonują autorzy artykułu, „Aplikacja przechowuje w pamięci podręcznej wszystkie niezbędne dane i przesyła je dopiero po włączeniu Wi-Fi lub internetu mobilnego, dlatego nie należy martwić się ewentualnym brakiem zasięgu w miejscu, w którym użytkownik odnalazł wyschnięty strumień. Po udokumentowaniu warunków w nowym miejscu wystarczy zapisać dane i załadować je do systemu później, gdy łączność z siecią zostanie przywrócona”. Dane zebrane za pośrednictwem aplikacji DRYRivERS pomogą w udoskonaleniu prognoz naukowych na temat wpływu aktywności człowieka i zmiany klimatu na ekosystemy rzeczne w przyszłości. Czteroletni projekt DRYvER (Securing biodiversity, functional integrity and ecosystem services in DRYing rivER networks) dobiegnie końca w sierpniu 2024 roku. Więcej informacji: strona internetowa projektu DRYvER
Słowa kluczowe
DRYvER, aplikacja, DRYRivERS, rzeka, strumień, sieć rzeczna, wysychanie, zmiana klimatu, woda