Urządzenie do diagnostyki dengi z jednej kropli krwi w miejscu opieki nad pacjentem
Denga jest wywoływana przez wirus dengi, przenoszony przez samice komara Aedes aegypti występującego w ponad 120 krajach świata. Wirus dengi może wywołać ostrą chorobę przypominającą grypę, która może przerodzić się w potencjalnie śmiertelną ciężką postać. Szybki dostęp do opieki medycznej ogranicza śmiertelność w przypadku ciężkiej postaci dengi do poniżej 1 %.
Jednoczesne oznaczanie kilku biomarkerów dengi
W diagnostyce stosuje się bezpośrednie wykrywanie genomu i antygenów wirusa lub pośrednie testy serologiczne polegające na wychwytywaniu przeciwciał przeciwwirusowych nosiciela. Obie metody są jednak czasochłonne i wymagają specjalistycznej aparatury oraz przeszkolonego personelu. Aby przezwyciężyć ograniczenia aktualnych testów diagnostycznych, w ramach finansowanego przez UE projektu COMBO opracowano urządzenie diagnostyczne in vitro umożliwiające szybką i łatwą diagnostykę dengi. „Naszym celem było umożliwienie rzetelnej i dokładnej diagnostyki w miejscu opieki nad pacjentem w krajach rozwijających się, a także określania stopnia ciężkości infekcji”, mówi Maarten van der Linden, koordynator projektu i dyrektor firmy BluSense Diagnostics. Na platformę COMBO składa się czytnik BluBox oraz zestaw wkładów mikrofluidycznych umożliwiających wykonanie jednego lub wielu testów immunologicznych z jednej kropli krwi. W przypadku dengi zespół opracował rozwiązanie, które pozwala jednocześnie mierzyć i określać ilościowo zarówno antygen NS1 wirusa dengi (marker ostrego przebiegu dengi), jak i przeciwciała IgG i IgM dengi. Co ważne, cały proces, od pobrania próbki do otrzymania wyniku, zajmuje mniej niż 15 minut. Połączenie trzech markerów dengi pozwala na rozróżnienie pomiędzy infekcjami pierwotnymi i wtórnymi, co ma zasadnicze znaczenie w doborze właściwego leczenia oraz zapobieganiu ciężkiemu przebiegowi dengi i gorączce krwotocznej. Pod względem skuteczności wkłady do testów immunologicznych dorównują najnowocześniejszym laboratoryjnym testom immunoenzymosorpcyjnym (ELISA), w przypadku których otrzymanie wyników trwa od 2 do 4 godzin. Podobną skuteczność odnotowano w przypadku wkładu wykrywającego antygen NS1 wirusa dengi.
Wygodna i elastyczna platforma do diagnostyki chorób zakaźnych
Wirus dengi występuje endemicznie w krajach strefy tropikalnej i subtropikalnej, w których infrastruktura opieki zdrowotnej i budżet są w stanie zapewnić pomoc jedynie niewielkiej części z milionów pacjentów ulegających co roku zakażeniu. Platforma COMBO może potencjalnie poprawić obecną sytuację dzięki możliwości rozróżnienia ciężkich przypadków wymagających natychmiastowej hospitalizacji od tych, które mogą być monitorowane w domu. Jak twierdzi van der Linden, „nie byłoby to możliwe bez wprowadzenia trzech różnych testów na jednym wkładzie”. Naukowcy ulepszyli działanie układów mikroprzepływowych i testów, dzięki czemu wkład jest niezwykle łatwy w użyciu i produkcji. Ponadto firma BluSense uruchomiła częściowo zautomatyzowaną linię produkcyjną, która umożliwia wytwarzanie ponad 5 000 wkładów tygodniowo. Ponieważ platforma wkładów COMBO jest bardzo elastyczna, umożliwia przeprowadzanie innych testów oprócz testów na antygeny i przeciwciała dengi. Partnerzy zamierzają w związku z tym rozszerzyć gamę testów na inne choroby zakaźne oraz przekształcić platformę w uniwersalną platformę do diagnostyki chorób zakaźnych. Gama produktów powiększyła się o wkłady do oznaczania przeciwciał COVID19, a urządzenie BluBox zostało zatwierdzone do wykrywania wirusa Zika. Pozwoli to na wprowadzenie czytnika BluBox na rynek kilku krajów europejskich.
Słowa kluczowe
COMBO, denga, przeciwciała, wkład, czytnik BlueBox, antygen NS1, urządzenie do diagnostyki w miejscu opieki nad pacjentem
