Nowe, przyjazne środowisku miejsca pracy w hiszpańskim przemyśle budowlanym
Zmniejszenie emisji CO2 w przemyśle budowlanym będzie wymagało wprowadzenia w tej branży poważnych zmian strukturalnych, w tym opracowania nowych technik pracy, zaprojektowania nowych materiałów i wypracowania nowych umiejętności. To niebywała szansa, ale też poważne wyzwanie – wszelkie działania prowadzone w tym kierunku doprowadzą do powstania nowych miejsc pracy i możliwości rynkowych, a jednocześnie przyczynią się do zwiększenia dbałości o środowisko. Finansowany ze środków Unii Europejskiej projekt Construye2020_Plus (A new boost for green jobs, growth and sustainability) został zapoczątkowany z myślą o opracowaniu formalnych i nieformalnych szkoleń dotyczących stosowania w budownictwie metod przyjaznych środowisku, aby lepiej wykorzystać możliwości otwierające się przed rynkiem hiszpańskim. „Przekrojowe podejście, jakie zastosowaliśmy w tym projekcie, pozwoliło nam zachęcić do udziału ekspertów zajmujących się różnymi dziedzinami, którzy podzielili się swoją wiedzą i zaproponowali opracowane wspólnie rozwiązania. W ten sposób doprowadziliśmy do połączenia takich obszarów z zakresu budownictwa, które zwykle nie mają ze sobą styczności. Dzięki temu udało się nam podnieść świadomość społeczną w kwestiach związanych ze zrównoważonym budownictwem. To zaś jest niezbędne dla utworzenia rynku na takie rozwiązania”, wyjaśnia koordynatorka projektu Esther Rodriguez z the Fundacji Pracy Budowlanej. W ramach projektu zdefiniowano kwalifikacje dla audytora energetycznego, które są zgodne z założeniami dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej. Zespół opracował także dwa szkolenia w zakresie osiągania efektywności energetycznej, zaktualizował istniejące materiały, a także opracował propozycję systemu wzajemnego uznawania kompetencji dotyczących rozwiązań przyjaznych środowisku. Dodatkowo uczestnicy projektu skutecznie przeprowadzili wirtualną kampanię informacyjną, dzięki której dotarli do setek odbiorców.
Szkolenia i akredytacje
W projekcie Construye 2020_Plus zastosowano proces innowacji bazujący na modelu pięciokrotnej spirali, by w ten sposób skłonić do zaangażowania w prace głównych interesariuszy ze środowisk akademickich, biznesowych, rządowych, społecznych i środowiskowych i zachęcić ich do dzielenia się wiedzą, doświadczeniem, a także do pracy na rzecz tworzenia nowych możliwości. W efekcie specjaliści skupili się na wskazaniu głównych problemów, przed jakimi stoi przemysł budowlany w tym kraju, zaproponowali także harmonogram szkoleń, które pozwolą wprowadzić w życie 30 zalecanych rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej, stosowania źródeł energii odnawialnej oraz konstruowania budynków o niemal zerowym zużyciu energii (NZEB). Szkolenie zawodowe i edukacyjne opracowane w ramach projektu Construye2020_Plus obejmuje dwa krótkie kursy przekrojowe, których pilotaż został zrealizowany w 2021 roku. Kurs „Efektywność energetyczna dla operatorów” zainteresował aż 130 uczestników, którzy wzięli udział w sześciu szkoleniach internetowych i dwóch kursach realizowanych na miejscu w Bilbao i Madrycie. Kolejnych 186 osób wzięło udział w kursie „Efektywność energetyczna dla kierowników średniego szczebla”. Odbyło się aż sześć szkoleń internetowych oraz trzy wydarzenia w Sewilli, Madrycie i Palma de Mallorca. Po ukończeniu szkoleń uczestnicy otrzymali zielone certyfikaty „Green Tag” na poziomie podstawowym i średnio zaawansowanym. Średnia ocena kursów uzyskana w wyniku badań satysfakcji i zadowolenia uczestników wyniosła 3,5 na 4 punkty. Ponadto w ramach projektu uczestnicy zaktualizowali sześć kursów wprowadzonych w ramach wspólnej inicjatywy podnoszenia kwalifikacji BUILD UP Skills. Zmiany dotyczyły szkoleń w zakresie praw i przepisów, materiałów, rozwiązań konstrukcyjnych oraz podejścia zgodnego z założeniami budownictwa NZEB. Dzięki postępowi, jaki dokonał się w dziedzinie cyfryzacji branży budowlanej, uczestnicy projektu Construye 2020_Plus mogli rozbudować szkolenie o zasady oszczędnej gospodarki zasobami w budownictwie oraz metodologii modelowania informacji o budynku (BIM). Rodriguez dodaje: „Ze względu na to, że w Hiszpanii cyfryzacja procedur pracy w budownictwie nie sięga jeszcze zbyt daleko, zaledwie wspomnieliśmy o takich koncepcjach. Nie chodziło nam o przeprowadzenie kompleksowego szkolenia dotyczącego tych dziedzin, ale o przybliżenie pracownikom działającym w branży informacji dotyczących dostępnych zrównoważonych technik budowlanych”. Do udziału w szkoleniach uwzględnionych w krajowym katalogu szkoleń specjalistycznych w 2021 roku zgłosiło się aż 1 700 pracowników. Prace nad wskazaniem zakresu kwalifikacji dla audytora energetycznego prowadzono zgodnie z metodologią ustanowioną przez Hiszpański Krajowy Instytut Kwalifikacji (strona internetowa w języku hiszpańskim), który był jednym z partnerów projektu. Stosowne przepisy (strona internetowa w języku hiszpańskim) zostały opublikowane przez państwo w styczniu 2022 roku. „Opracowany zakres kwalifikacji zawodowych spełnia jeden z warunków prawnych dotyczących zawodu audytora energetycznego w Hiszpanii. Nowe prawo określa ramy dla formalnych świadectw ukończenia szkolenia zawodowego, takich jak zaawansowany kurs specjalistyczny w zakresie audytów energetycznych, który kształci specjalistów na potrzeby rozwojowych sektorów oferujących wysokie szanse na zatrudnienie”, mówi Rodriguez.
Zmiana nastawienia
Wyniki projektu były rozpowszechniane w ramach europejskich sieci szkoleniowych, takich jak REFORME i CPD. Partnerzy projektu uczestniczyli również w trzech wydarzeniach w ramach inicjatywy BUILD UP Skills EU Exchange, podczas których dzielili się wiedzą na temat poświadczeń kompetencji, a zwłaszcza certyfikatów Green Tag. Ostatnie takie spotkanie miało miejsce w listopadzie 2022 roku. Aby dalej promować korzyści płynące ze zwiększania efektywności energetycznej budynków, zespół zaprezentował nowe rozwiązanie zastępujące objazdową kampanię zwiększania świadomości – internetowy wirtualny szlak. W ramach tych działań do końca 2021 roku uczestnicy projektu przeprowadzili 15 webinariów promujących zasady zrównoważonego budownictwa i przedstawiających ich znaczenie z punktu widzenia możliwości finansowania projektów w przyszłości. W ramach kampanii odbyło się 100 dyskusji panelowych z przedstawicielami sektorów publicznego i prywatnego, w których wzięło udział ponad 720 osób. Jak twierdzi Rodriguez: „Zależy nam na przeprowadzeniu zmiany pokoleniowej tak, by przyjazne środowisku zawody w sektorze budowlanym były bardziej atrakcyjne dla osób młodych. Jednocześnie nie tracimy z oczu celu, jakim jest zwiększanie popytu na zrównoważone rozwiązania w tym sektorze”. Niektórzy partnerzy Construye2020_Plus kontynuują współpracę w ramach projektu Construye 2030, w ramach podprogramu LIFE Clean Energy Transition, który stanowi kontynuację inicjatywy BUILD UP Skills. Głównym celem jest aktualizacja informacji o obecnej sytuacji oraz planu działań w zakresie szkoleń opracowanych w 2012 roku.
Słowa kluczowe
Construye2020_Plus, budownictwo, umiejętności, szkolenie, przyjazne środowisku, innowacje, efektywność energetyczna, budynki, cyfryzacja, zrównoważenie, Hiszpania
