Podejście oparte na dużych zbiorach danych może rzucić nowe światło na paradoks wydajności w Europie
Pomimo nieustannego rozwoju nowych technologii w wielu sektorach, wydajność pracy w Europie pozostawała w ostatnich latach na stosunkowo stabilnym poziomie, a nawet spadała. Zjawisko to określamy mianem „paradoksu wydajności”. Badanie wydajności i produktywności w odniesieniu do opracowywania innowacyjnych rozwiązań oraz inwestycji w badania opiera się na tak zwanym modelu CDM, opracowanym przez trzech badaczy – Bruno Crepona, Emmanuela Dugueta i Jacques’a Mairesse’a. Wspierany ze środków Unii Europejskiej zespół projektu BIGPROD (Addressing productivity paradox with big data: implications to policy making) postanowił rozwinąć wiedzę dotyczącą modelu CDM poprzez wykorzystanie go do analizy danych dotyczących inwestycji w wartości niematerialne i prawne, wymiany wiedzy wewnątrz przedsiębiorstw oraz indywidualnych innowacji. Zespół projektu BIGPROD zbierał dane bezpośrednio ze stron internetowych firm, aby na ich podstawie dowiedzieć się, co poszczególne przedsiębiorstwa uważają za wyniki innowacji, w tym nowe produkty i usługi, a także przykłady współpracy podejmowanej z innymi podmiotami. W ramach prac powstała zaprojektowana przez zespół platforma, na której mieści się program gromadzący dane, dzięki któremu udało się zebrać informacje dotyczące około 180 000 przedsiębiorstw z terenu całej Europy. Na pierwszym etapie projektu, poświęconemu przede wszystkim testowaniu słuszności koncepcji, zespół analizował jakość i ilość danych możliwych do uzyskania ze zgromadzonych próbek. „Pomimo tego, że nadal prowadzimy analizy, już teraz wiemy, że udało się nam uzyskać istotne dane z 60 % spośród zebranych próbek. Pomimo tego, że na pierwszy rzut oka taki odsetek może nie wywierać szczególnego wrażenia, to naprawdę doskonały wynik – zwłaszcza biorąc pod uwagę, że typowy wskaźnik odpowiedzi na ankiety wynosi około 20 %”, twierdzi koordynator projektu Arho Suominen z Ośrodka Badań Technicznych VTT w Finlandii.
Scraping, czyli gromadzenie informacji ze stron internetowych
Zespół projektu celował w zebranie informacji z około 160 000 do 200 000 firmowych stron internetowych, aby zbudować z nich zestaw danych pozwalający na opracowanie nowego podejścia do innowacyjności i wydajności. W oparciu o międzybranżowe normy i standardy dotyczące eksploracji danych, a także klasyfikacji branż, zespół skupił się na trzech grupach – przedsiębiorstwach o wysokim i niskim stopniu zaawansowania technologicznego, a także na sektorze usług. Badacze zakładali, że uzyskają wysokiej jakości dane z rozbudowanych stron internetowych firm zajmujących się zaawansowanymi technologiami, dzięki czemu uda się zgromadzić odpowiednio duży zbiór danych. Spodziewali się także, że dane dotyczące przedsiębiorstw mniej zaawansowanych technologicznie będą znacznie bardziej ograniczone. W przypadku sektora usług, zespół badawczy chciał opracować nowatorskie sposoby określania innowacyjności w tym obszarze, w związku z czym analizował między innymi dane z ogłoszeń dotyczących wolnych stanowisk oraz umiejętności poszukiwane przez pracodawców na rynku pracy. „Byłem zaskoczony olbrzymią ilością i zakresem danych, które udało nam się zgromadzić. Zgodnie z naszymi założeniami, zebranie danych z sektora zaawansowanych technologii zaowocowało doskonałymi wynikami, w przeciwieństwie do reszty. Aby zaradzić temu problemowi, podjęliśmy decyzję o rozszerzeniu naszej analizy o przedsiębiorstwa o średnim stopniu zaawansowania technologicznego”, wyjaśnia Suominen. W ramach swoich prac badacze opracowali także punkty danych dotyczących wyników innowacji, współpracy oraz działalności przedsiębiorstw, co umożliwiło mapowanie szeroko pojętych sieci innowacji. „Udało nam się zidentyfikować powiązania firm z organizacjami badawczymi w zupełnie nowatorski sposób”, dodaje Suominen.
Droga do zrównoważonej wydajności
Prace zespołu skupionego wokół projektu BIGPROD opierały się na Celach Zrównoważonego Rozwoju, które stanowiły ramy pozwalające na lepsze zrozumienie oddziaływania społeczno-gospodarczego. Obecnie badacze zajmują się analizowaniem tego, w jaki sposób misja i wizja firmy związane z tymi celami mogą wskazywać na możliwość włączenia transformacji w kierunku zrównoważonego rozwoju w cele przyświecające firmie, co jest niezwykle ważne z punktu widzenia polityki na rzecz innowacji. „Aby zapewnić, że inwestycje w produktywność i wydajność będą miały pozytywny wpływ społeczno-gospodarczy, decydenci muszą wiedzieć, jakie działania muszą podjąć. Zadaniem zespołu projektu BIGPROD jest określenie, w jaki sposób poszczególne państwa mogą tworzyć warunki sprzyjające innowacyjności”, podsumowuje Suominen. Po serii spotkań z interesariuszami, w których uczestniczyli decydenci polityczni, statystycy, ekonomiści i analitycy danych, zespół rozpocznie etap modelowania, który pozwoli na ustalenie kolejnych wniosków dotyczących wydajności na podstawie zebranych danych. W tym celu badacze mają zamiar skorzystać z otwartoźródłowych programów napisanych w języku Python, by także inne podmioty mogły wykorzystać uzyskane rezultaty i wypracowane metodologie.
Słowa kluczowe
BIGPROD, paradoks wydajności, scraping stron internetowych, firma, Crépon-Duguet-Mairesse, innowacje, inwestycje, zaawansowane technologie, niski stopień zaawansowania technologicznego, Cele Zrównoważonego Rozwoju, gospodarka
