Wprowadzanie modeli rolniczych 2.0
Obywatele chcą zdrowej diety i żywności w rozsądnej cenie, zaś rolnicy, całkiem słusznie, żądają godziwego poziomu życia. Jak dotąd UE udawało się dość dobrze utrzymywać tę delikatną równowagę, po części dzięki modelom prognostycznym dotyczącym rolnictwa. Jednak nasz klimat się zmienia. Nie jesteśmy pewni, co będziemy w stanie wytwarzać za kilkadziesiąt lat, w jaki sposób oraz jakim kosztem. Jest to palący problem związany z przyszłością obszarów wiejskich. Jak stwierdził Floor Brouwer, badacz i naukowiec z Centrum Badań Ekonomicznych w Wageningen oraz koordynator zarządzający finansowanego ze środków UE projektu SUPREMA (SUpport for Policy RElevant Modelling of Agriculture): „Obecne modele nie są w stanie poradzić sobie z kwestią coraz bardziej złożonego środowiska oraz poszerzeniem wymaganego zakresu analizy”. Innymi słowy, coraz bardziej powiększa się przepaść pomiędzy tym, czego potrzebują ustawodawcy, aby utrzymać prężnie działający sektor rolny, a skutecznością modeli, z których korzystali do tej pory. Co możemy więc zrobić, by wypełnić tę lukę? „Chcieliśmy utworzyć nowe połączenia pomiędzy istniejącymi modelami – opisującymi użytkowanie gruntów, łańcuch dostaw żywności, wspólną politykę rolną, zazielenianie czy łagodzenie skutków zmian klimatu – oraz wzmocnić te połączenia, które już istnieją”, opowiada Brouwer. „Następnie zwiększyliśmy wydajność i możliwości tych modeli, zarówno pod względem indywidualnym, jak i systemu powiązań, aby uwzględnić w nich nowe wyzwania dla polityk”.
Na drodze do 2050
Zasadniczo twórcy projektu przeanalizowali możliwe przyszłe kierunki modelowania rolniczego poprzez zastosowanie podejścia opartego na scenariuszach. Dokonali oni średniookresowej oceny szlaków europejskiej polityki rolnej do 2030 roku, a także długookresowej oceny celów związanych ze zmianą klimatu do 2050 roku. „Ocena do 2030 roku koncentruje się na kwestiach, takich jak zazielenianie w ramach wspólnej polityki rolnej oraz zdrowe sposoby żywienia, zaś ocena do 2050 roku analizuje zagadnienia, takie jak wyzwanie polegające na łagodzeniu skutków zmian klimatu, emisje gazów cieplarnianych powiązane z użytkowaniem gruntów oraz potencjał europejskiego rolnictwa w zakresie ograniczania zmian”, wyjaśnia Brouwer. Na podstawie tych ocen zespół był w stanie opracować plan działania wskazujący właściwe kierunki przyszłego rozwoju dla modelowania rolniczego w UE. Plan ten stworzono przy wsparciu ekspertów ds. polityk, ekspertów ds. łańcucha wartości oraz społeczności naukowej. Obejmuje on szeroką gamę zagadnień. Niektóre z nich to zalecenia w zakresie zaspokajania przyszłego globalnego zapotrzebowania na żywność, stawiania czoła ograniczeniom środowiskowym, takim jak dostępność wody i gruntów, oraz strategie tworzenia biogospodarki – wszystkie te kwestie mają znaczenie dla szerzej rozumianego rozwoju obszarów wiejskich. Po ukończeniu wszystkich tych prac partnerzy koncentrowali się na sesjach szkoleniowych prowadzonych przez kilka ostatnich miesięcy. Będą się tym zajmować również w pierwszych miesiącach 2021 roku. Jak wskazuje Brouwer: „Chcemy, aby badacze byli w stanie wykorzystać nasze modele ekonomiczne. Dodatkowo chcemy rozpowszechniać informacje na temat nowych odkryć i umożliwiać wszystkim zainteresowanym stronom lepsze zrozumienie wyników z modeli”. Ogólnie rzecz biorąc, lepsze wdrażanie modeli rolniczych w ramach projektu SUPREMA pokazuje ich potencjał i ograniczenia w związku z odpowiadaniem na obecne potrzeby polityczne oraz wymogi powiązane z przyszłym charakterem rolnictwa w UE. Tymczasem plan działania opracowany przez twórców projektu – którego zaktualizowana wersja zostanie wkrótce zaprezentowana Komisji Europejskiej – zapewni szereg cennych opcji, dzięki którym obecne modele będą się sprawdzać również w przyszłości.
Słowa kluczowe
SUPREMA, modele rolnicze, polityka rolna, prognoza, 2050, zmiana klimatu
