Wykorzystanie sił społecznych, które kształtują wybory i zachowania konsumentów w zakresie energii
Rosnące obawy dotyczące zmiany klimatu zmuszają rządy, dostawców energii i różne branże do reagowania za pomocą odważnych inwestycji w energetycznie efektywne technologie. Chociaż wiele inwestycji daje konsumentom możliwość bardziej aktywnego i skutecznego zarządzania korzystaniem z energii, istnieje wiele barier, które uniemożliwiają wdrożenie tych technologii. Wybory konsumentów są złożone i nie zawsze opierają się na racjonalnych przemyśleniach i zachowaniach. Finansowany przez UE projekt ECHOES umożliwia współpracę badaczy nauk społecznych i podmiotów zaangażowanych w rynek energetyczny w celu wskazania powodów podejmowania nieprzewidywalnych decyzji. Aby znaleźć odpowiedź, partnerzy projektu rozmawiali z kilkoma tysiącami obywateli Europy, przeprowadzili liczne studia przypadku i przeanalizowali tysiące dokumentów.
Koncepcja kolektywu energetycznego
Projekt ECHOES wykorzystuje innowacyjną, teoretyczną koncepcję kolektywu energetycznego, która ocenia wybory energetyczne konsumentów w skali mikro, mezo i makro. „Projekt ECHOES przyjął trzy różne perspektywy: jak poszczególne osoby podejmują decyzje energetyczne, jaką rolę odgrywa lokalna kultura i styl życia przy podejmowaniu decyzji energetycznych, oraz jakie są różnice w podejmowanych decyzjach w przypadku poszczególnych osób i firm lub grup interesów”, zauważa koordynator projektu Christian Klöckner. Projekt skupił się na analizie wpływu kolektywu energetycznego na inteligentne technologie energetyczne (np. inteligentne liczniki), mobilność elektryczną i budynki efektywne energetycznie. Partnerzy projektu przeprowadzili studia przypadków w pięciu krajach europejskich, aby sprawdzić, jak zdarzenia historyczne mogły wpłynąć na kulturę energetyczną społeczeństwa. W tym celu przedstawili koncepcję „pamięci energetycznej”, która łączy istniejące kultury energetyczne z pamięcią zbiorową. „Koncepcja pamięci energetycznej umożliwia doskonałe zrozumienie kultur energetycznych i pomaga identyfikować ich braki – przykłady niekonsekwencji w kulturze energetycznej – gdzie ustawodawcy mogą podjąć konkretne działania, aby wpłynąć na przeważające kultury energetyczne”, dodaje Klöckner.
Najważniejsze wnioski badania
W ramach projektu zgłoszono wiele interesujących wniosków. Przykładowo stwierdzono, że w większości formalnych dokumentów przyjęto, że ludziom brakuje informacji umożliwiających podjęcie odpowiednich wyborów, oraz że gospodarka kieruje ich wyborami. Wyniki pokazały także, że nasza emocjonalna odpowiedź na projekty energetyczne determinuje nasze wybory, co szczególnie dotyczy mężczyzn. Ponadto ludzie są bardziej skłonni inwestować w energię odnawialną, gdy ta możliwość jest dostępna w miastach, w których mieszkają. Co więcej ludzie angażują się w inicjatywy związane z energią odnawialną, jeśli ich działania są widoczne na platformach społecznościowych. Innym ciekawym wynikiem jest to, że firmy i organizacje, znacznie bardziej niż osoby indywidualne, borykają się ze zmianami legislacyjnymi dotyczącymi energii. To tylko kilka przykładów wyników uzyskanych dzięki projektowi ECHOES. Pokazują one, że polityki muszą oferować znacznie więcej niż tylko zapewniać wiedzę i inicjatywy gospodarcze, aby przyspieszyć transformację Europy ku gospodarce bezemisyjnej.
Twarde zalecenia polityczne
„Projekt ECHOES oferuje także trzy zalecenia w zakresie polityki ogólnej, które sprawdzą się w prawie każdym projekcie regulacji energetycznych zorientowanych na konsumenta na poziomie zarządzania”, zauważa Klöckner. Ustawodawcy mogliby zmniejszyć obciążenie regulacyjne, prawne i proceduralne, z jakim spotykają się konsumenci, gdy dołączają do programów energetycznych. Aby umocnić procesy dotyczące polityki mogliby wykorzystać narzędzia gromadzenia danych i monitorować wdrożenie polityk dzięki wybranym kluczowym wskaźnikom skuteczności, które również biorą pod uwagę aspekty społeczne. Ostatecznie polityki powinny być skierowane do określonych grup ludzi i społeczności o podobnych potrzebach i cechach, aby zwiększyć akceptację polityk. „Wdrożenie tych rekomendacji w politykach i regulacjach energetycznych może w ogromnym stopniu zwiększyć wpływ i akceptację polityk dotyczących energii i klimatu”, podsumowuje Klöckner.
Słowa kluczowe
ECHOES, energia, społeczny, wybory energetyczne, kolektyw energetyczny, gospodarka bezemisyjna, pamięć energetyczna, zalecenia polityczne
