Unijne działania prośrodowiskowe szansą dla zagrożonych burzyków na Malcie
Działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego finansowane ze środków unijnych powstrzymują spadek liczby burzyków śródziemnomorskich, jednego z najbardziej zagrożonych gatunków ptaków w Europie, na półwyspie Rdum tal-Madonna na Malcie. Źródłem unijnego wsparcia badań naukowych był program LIFE-Nature, który zapewnia środki dla projektów przyczyniających się do wdrażania unijnych dyrektyw siedliskowej i ptasiej. Program pokrył 50% kosztów badań na kwotę niemal 500.000 EUR. Od wielu lat liczba burzyka śródziemnomorskiego stale spadała w regionie śródziemnomorskim. W 2008 r. gatunek sklasyfikowano jako "bliski zagrożeniu" w Czerwonej Księdze Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN), a także umieszczono w Załączniku 1 unijnej dyrektywy ptasiej, co oznacza, że stanowi on przedmiot specjalnych działań ochronnych. Na Wyspach Maltańskich zamieszkuje około 10% światowej populacji burzyka śródziemnomorskiego, ale wiele kolonii, w tym te z półwyspu Rdum tal-Madonna, kurczyło się w alarmującym tempie w ciągu ostatnich 25 lat z powodu naruszania lub niszczenia dogodnych miejsc gniazdowania. Naukowcy twierdzą, że czteroletni projekt - największa inicjatywa na rzecz ochrony przyrody na Malcie - powstrzymał spadek populacji i poprawił o około 10% trend populacyjny gatunku. Projekt skupił się na wyeliminowaniu wielu zagrożeń czyhających na burzyka poprzez badania naukowe, które mają pogłębić wiedzę na temat cyklu rozwojowego gatunku, a także poprzez podnoszenie świadomości na temat ptaków w ramach kampanii informacyjnej. Zdaniem zespołu, pracującego pod kierunkiem organizacji pozarządowej (NGO) BirdLife Malta, głównymi zagrożeniami dla burzyków są hałas i jaskrawe światła związane z ruchem żeglugowym oraz żerowanie szczurów. Dzięki projektowi "Transport Malta" władze morskie wyspy podjęły kroki mające na celu ograniczenie tego typu działalności łodzi i statków, a w roku 2006 rozpoczęto profesjonalny program deratyzacji, aby zmniejszyć populację szczurów utrzymującą się dzięki śmieciom pozostawianym na tym obszarze. Pośród innych zagrożeń kolonii burzyka znajduje się biwakowanie i inne imprezy rekreacyjne, rozwój miast, wychwyt związany z połowami, wysypiska śmieci oraz nielegalne polowanie i tropienie stosowane w polowaniu na króliki - mówią partnerzy projektu, dodając, że wszystkie te zagrożenia były systematycznie redukowane w ciągu ostatnich czterech lat. Udało się to osiągnąć dzięki ścisłej współpracy z miejscowymi rybakami, która miała na celu sprawdzenie, w jaki sposób rybołówstwo może wpływać na ptaki, a następnie wprowadzenie środków chroniących ptaki przed przypadkowym wychwytem. Podobnie wojsko maltańskie patrolowało morze w czasie realizacji projektu, aby zadbać o to, by ptaki nie były zestrzeliwanie z łodzi ani nie znajdywały się pod innym wpływem ze strony ruchu żeglugowego, a biwakowanie generujące hałas oraz niszczenie roślinności i śmiecenie było stopniowo eliminowane z kluczowych obszarów. Proces bez wątpienia okazał się sukcesem i zostanie wykorzystany do ustalenia standardów zarządzania podobnymi miejscami wokół Malty. Niemniej nie oznacza to, że kolonia na półwyspie Rdum tal-Madonna może teraz zostać pozostawiona samej sobie. Kierownik unijnego projektu Life Yelkouan Shearwater, Nicholas Barbara, podkreśla, że kontynuacja badań naukowych i działań ochronnych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia, by miejsce to było bezpiecznym schronieniem dla burzyka śródziemnomorskiego. Ze względu na burzyki, półwysep Rdum tal-Madonna został uznany przez Międzynarodową Radę Ochrony Ptaków za ostoję ptaków o znaczeniu na skalę światową oraz jako OSO (Obszar specjalnej ochrony) w ramach dyrektywy ptasiej i jako SOO (Specjalny obszar ochrony) w ramach dyrektywy siedliskowej, jak również został włączony do Europejskich Obszarów Chronionych programu Natura 2000. Prócz burzyków teren ten ma istotne znaczenie dla burzyka żółtodziobego, nagórnika modrego i pokrzewki okularowej. Również na tym obszarze rozmnaża się skowrończyk krótkopalcowy, a wśród ptaków zimujących znajduje się kopciuszek. Występują tutaj także zróżnicowane typy roślinności garrigue, w tym macierzanka piaskowa, wrzosiec czerwony i ostromlecz maltański oraz wiele gatunków storczyków. Projekt został wsparty finansowo również przez Maltański Urząd ds. Środowiska i Planowania (MEPA) oraz bank HSBC.
Kraje
Malta