Wyniki badań pokazują, że ośmiornice posługują się narzędziami
Naukowcy często postrzegają korzystanie z narzędzi jako oznakę inteligencji. Wiadomo, że ludzie, ptaki, naczelne i inne ssaki posługują się nimi, a teraz czytamy w raporcie brytyjskich i australijskich naukowców, który został opublikowany w czasopiśmie Current Biology, że listę można uzupełnić o bezkręgowe ośmiornice. Do niedawna nauka postrzegała bezkręgowce jako pozbawione zdolności kognitywnych, umożliwiających im wykorzystywanie narzędzi. Wprawdzie zaobserwowano, że niektóre z nich wykorzystują liście lub piasek do zbierania i transportowania pożywienia, ale naukowcy twierdzą, że te zachowania są czymś innym niż posługiwanie się narzędziami przez ssaki i ptaki. Nowy raport opisuje zachowanie ośmiornic z gatunku Amphioctopus marginatus, które porównano z chodzeniem na szczudłach: ośmiornice o miękkich ciałach rozkładają się na skorupie kokosa leżącej na swoim dnie, wyprężają sztywno swoje osiem ramion i podnoszą następnie całość, przechadzając się po dnie morskim. Ośmiornica wykorzystuje później skorupy jako schronienie w sposób inny - według naukowców - niż rak pustelnik wykorzystujący porzucone muszle. "Istnieje zasadnicza różnica między podnoszeniem przedmiotu znajdującego się w pobliżu i zakładaniem go na głowę - mówi Mark Norman z Muzeum Wiktorii w Australii, który pracował nad projektem i kierował pracami nad raportem - a zbieraniem, układaniem, transportowaniem (nieporadnie) i składaniem przenośnego pancerza zgodnie z potrzebami." Naukowcy odkryli, że ośmiornice z gatunku Amphioctopus marginatus wykazują dalej idące zdolności posługiwania się narzędziami w postaci składania skorup. Jest to potwierdzeniem zachowania polegającego na posługiwaniu się narzędziami, w odróżnieniu od manipulowania przedmiotami, jak np. wykorzystywanie skał do barykadowania wejścia do legowiska. Badając zachowania ośmiornic, naukowcy spędzili niemal 500 godzin pod wodą w latach 1999-2008 u wybrzeży wysp Bali i północnej Sulawesi w Indonezji. Badania objęty ponad 20 ośmiornic, a odkryte zachowania były zaskoczeniem. "Domyślałem się, że ośmiornica zajęta manipulowaniem skorupami kokosów ma jakiś cel, ale zupełnie się nie spodziewałem, że jest w stanie podnieść skorupę i uciec" - mówi Julian Finn, również z Muzeum Wiktorii. "To był niesamowicie komiczny widok - nigdy się tak nie uśmiałem pod wodą." Naukowcy są przekonani, że zachowanie prawdopodobnie ewoluowało od wykorzystywania dużych, pustych muszli dwuklapkowych, zanim stosunkowo niedawno pojawiły się czyste i lekkie połówki skorup kokosowych wyrzucane przez ludzi zamieszkujących wybrzeże, w pobliżu siedliska morskiego ośmiornic. W podsumowaniu raportu czytamy: "W sumie sposoby wykorzystywania przedmiotów przez zwierzęta mogą tworzyć zbiór o charakterze kontinuum rozpoczynającego się wśród owadów i sięgającego aż po naczelne wraz z definicją narzędzi. Jednak odkrycie, że ośmiornice tuptają pod dnie morskim z cennymi skorupami kokosowymi sugeruje, że nawet morskie bezkręgowce wykazują zachowania, które kiedyś uważano za wyłączną domenę człowieka."
Kraje
Australia, Zjednoczone Królestwo