Głębinowe ekosystemy morskie w morderczym uścisku zmiany klimatu
Jak potwierdzają teraz wyniki nowych badań naukowych, opisane w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), głębiny morskie i ich ekosystemy znajdują się pod silnym wpływem zmiany klimatu. Brytyjsko-amerykański zespół naukowców podkreśla, że zasoby pożywienia dostępne kilka tysięcy metrów pod powierzchnią wody ulegną prawdopodobnie znacznym wahaniom z powodu globalnego ocieplenia. Naukowcy opierają swoją opinię na danych zgromadzonych w dwóch stacjach morskich, jedna na południowy-zachód od Irlandii (Porcupine Abyssal Plain Observatory) a druga w okolicach centralnego wybrzeża kalifornijskiego (Station M). Stacja Porcupine Abyssal Plain Observatory, znajdująca się na głębokości prawie 5.000 metrów na północno-wschodnim Atlantyku, kilkaset kilometrów od wybrzeży Irlandii, wspierana jest przez finansowane ze środków unijnych sieci doskonałości MARBEF (Bioróżnorodność i funkcjonowanie ekosystemów) i ESONET (Europejska sieć obserwatoriów morskich) - obydwie uzyskały dofinansowanie z tematu "Zrównoważony rozwój, zmiany globalne i ekosystemy" Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. "Wahania powodowane przez zmianę klimatu wpływają na środowiska morskie od powierzchni po często pomijane głębiny i odbiją się na globalnym cyklu węgla" - czytamy w artykule. "Dane pochodzące z tych dwóch, jakże odległych od siebie, obszarów głębinowych stanowią niezbity dowód na to, że zmiany klimatu mogą wpływać na procesy zachodzące w głębinach morskich. Niemniej ograniczony zasięg geograficzny [�] istniejących [�] badań uwypukla potrzebę podjęcia bardziej globalnych działań w zakresie monitorowania głębinowych ekosystemów we współczesnych warunkach gwałtownych zmian klimatu." Analiza danych wskazuje, że dostęp do pożywienia w głębinach morskich - nawet jeśli już teraz uzależniony jest od sezonowych wpływów - może zmienić się wskutek zmiany klimatu oddziałującej na procesy, które zwykle wspomagają transport substancji odżywczych do głębokich warstw akwenów morskich. Zalicza się do nich falowanie wywoływane przez wiatr, głębokość mieszania się wód powierzchniowych oraz przenoszenie substancji odżywczych na wody powierzchniowe przez burze piaskowe. "Zmiany temperatury górnych warstw wody morskiej oddziałują na jej stratyfikację i mogą wpłynąć na dostępność substancji odżywczych do produkcji fitoplanktonu" - wyjaśniają autorzy. "Przewiduje się, że globalne ocieplenie nasili stratyfikację i osłabi pionowe mieszanie się." Z powodu ograniczenia wymiany pomiędzy poszczególnymi warstwami wody, materia organiczna będąca pożywieniem organizmów głębinowych nie będzie spadać na dno w takich samych ilościach jak dotychczas. Skutki mogą być drastyczne. Na przykład naukowcy współpracujący pod kierownictwem dr Kena Smitha z Monterey Bay Aquarium Research Institute (MBARI) w USA odkryli, że populacja grenadierów - jednej z najważniejszych grup ryb żyjących w okolicach głębokiego dna morskiego - w pobliżu kalifornijskiej Station M podwoiła się w okresie między 1989 a 2004 r. Tak istotny przyrost przypisuje się zmianie klimatu oraz komercyjnemu rybołówstwu. W podobnym stopniu niegdyś powszechny gatunek strzykwy niemal zniknął po 1998 r., co prawdopodobnie wiąże się ze zjawiskiem zwanym El Niño. Naukowcy zaobserwowali podobne fluktuacje na równinie Porcupine Abyssal Plain, wiążąc je wszystkie z kwestią ilości i rodzaju pożywienia docierającego do dna morskiego. Jak twierdzą naukowcy, wiele z tych procesów i wzajemnych zależności nadal pozostaje w dużej mierze niewyjaśnionych. Dlatego potrzebne są dalsze badania. Wyniki takich badań należałoby także szerzej wykorzystywać w dyskusji o zmianie klimatu. "Procesy zachodzące na największej części powierzchni globu ziemskiego są źle ujęte w większości modeli cyklu węgla i rzadko uwzględnia się je w dyskusjach o wahaniach klimatu na Ziemi" - ostrzega artykuł. "Takie podejście, że co z oczu, to z serca i ignorowanie ogromu głębin morskich należy zmienić w świetle zbiorów wieloletnich danych o dwóch największych basenach morskich, które wskazują, że głębiny morskie znajdują się pod silnym wpływem wahań klimatu w całym zakresie skal czasowych."
Kraje
Zjednoczone Królestwo, Stany Zjednoczone