Europejski Trybunał Obrachunkowy ocenia sukces dwóch ważnych instrumentów 6PR
Dzięki sieciom doskonałości (NoE) i projektom zintegrowanym (IP) Szóstego Programu Ramowego (6PR) udało się rozpropagowanie efektywnej współpracy badawczej. To jeden z wniosków specjalnego raportu Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ECA) oceniającego dwa instrumenty finansowania badań naukowych wprowadzone w ramach 6PR. Zdaniem ECA, aby dalej zwiększać skuteczność środków unijnych należy wprowadzić wskaźniki efektywności, które ułatwią monitoring i ocenę. Komisja Europejska zgadza się, co do nieodzowności zdrowej logiki interwencji i podkreśla, że taka logika zawsze była elementem wszystkich jej Programów Ramowych (PR). "W 7PR [Siódmym Programie Ramowym], [...] wszystkie programy prac zawierają oświadczenia na temat spodziewanego wpływu, które odpowiadają celom, przesłankom i działaniom przewidzianym w programach szczegółowych" - czytamy w odpowiedzi Komisji na raport. "Wzmocni to jeszcze bardziej system oceny i monitoringu." Komisja dodaje, że w 7PR wyznaczono także w programach prac cele badań naukowych i wyraźnie zdefiniowano cele i zakres działań naukowych. Na podstawie oceny własnej, Komisja zgadza się również z sugestiami ECA, że o ciągłym finansowaniu poszczególnych NoE w 7PR należy decydować indywidualnie na podstawie dotychczasowych osiągnięć, potencjalnej wartości dodanej oraz perspektyw na samodzielnego utrzymania się. Podczas gdy niektóre NoE radziły sobie gorzej od innych, kilka z nich osiągnęło zgodnie z założeniami samoutrzymującą się integrację, jak podkreśla Komisja. Komisja zgadza się również z wnioskami ECA na temat niskiego poziomu uczestnictwa sektora prywatnego w 6PR oraz inwestycji w badania naukowe ze strony uczestników, niemniej wskazuje, że wskaźniki udziału kształtowały się na poziomie podobnym do osiągniętego w Piątym Programie Ramowym (5PR). "Komisja stale bada krajobraz naukowy, monitoruje krajowe strategie B+R i aktywnie angażuje się w przedsięwzięcia, aby zwiększać inwestycje w badania naukowe zwłaszcza poprzez otwartą metodę koordynacji" - czytamy w odpowiedzi. W czwartym i ostatnim punkcie Komisja po raz kolejny zgadza się z ECA, że zarządzanie projektem ma zasadnicze znaczenie dla jego powodzenia, a "jasne i wydawane w odpowiednim czasie zalecenia, szybszy proces kontraktowania i lepszy monitoring projektu są istotnymi elementami wdrożenia europejskiego PR w zakresie badań naukowych". Podczas gdy ECA krytykuje coraz bardziej rozwlekły proces negocjacji i sporadyczny brak wytycznych, Komisja podsumowuje, że "duża liczba projektów objętych nowymi instrumentami, czyli tysiące zaangażowanych w nie uczestników oraz ogólne dobre wyniki odnotowane w związku z nimi, pokazują, że jakiekolwiek braki pozostały bez wpływu na ogólne wykorzystanie IP oraz NoE". Tradycyjne instrumenty finansowania sprzed 6PR obejmowały Celowe Projekty Badawcze (STREP), Działania koordynacyjne (CA), Specjalne Działania Wspierające (SSA), Działania Marie Curie, Zintegrowane Inicjatywy w dziedzinie Infrastruktury (I3) oraz Działania na podstawie artykułu 169. W 6PR wachlarz narzędzi uzupełniły NoE oraz IP. Zadaniem NoE było doprowadzenie do znacznej i trwałej integracji działalności badawczej partnerów sieci, podczas gdy IP zaprojektowano głównie w celu generowania wiedzy związanej z priorytetami tematycznymi 6PR.