Badania pokazują wpływ zakwaszenia na ekosystemy morskie
Przyszłość kilku kluczowych gatunków morskich jest poważnie zagrożona w wyniku wzrastającego zakwaszenia oceanów. W czasopiśmie Biogeosciences opublikowane zostały wyniki dwóch współfinansowanych ze środków unijnych projektów badawczych. Badania te ostrzegają naukowców z całego świata przed wtórnymi skutkami nadmiernej emisji dwutlenku węgla (CO2). Obydwa projekty badawcze były częściowo finansowane w ramach projektu EPOCA ('Europejski projekt badań nad zakwaszeniem oceanów'), który jest z kolei finansowany ze środków Siódmego Programu Ramowego (7PR). W projekcie EPOCA bierze udział ponad 100 naukowców, badających zakwaszenie oceanów oraz biologiczne, ekologiczne, biogeochemiczne i społeczne konsekwencje tego zjawiska. Naukowcy zbadali wpływ rosnącego zakwaszenia na kluczowy fragment oceanicznego łańcucha pokarmowego oraz na koralowce głębinowe. W obydwu przypadkach zauważono znaczne zmiany w strukturze, funkcjonowaniu oraz aktywności ekosystemów polarnych. Od 1800 r. ziemskie oceany zaabsorbowały jedną trzecią emisji dwutlenku węgla, co wpłynęło na ograniczenie zjawiska globalnego ocieplenia. Zaszły jednak zmiany w składzie chemicznym wody morskiej, m.in. spadek wartości pH, który jest nazywany zakwaszeniem. W trakcie projektu badawczego zbadano dwa gatunki żyjące w arktycznym ekosystemie morskim. Pierwszy gatunek to pteropody, będące bardzo rozpowszechnionym rodzajem pelagicznych mięczaków i zarazem ulubionym pożywieniem planktonu zwierzęcego, śledzi, wielorybów oraz innych drapieżników. Głębinowe rafy koralowe zimnych mórz są schronieniem dla wielu gatunków i stanowią wskaźnik składu chemicznego wody morskiej. Drugi gatunek to koralowiec zimnych mórz noszący nazwę Lophelia pertusa - jedna z pierwszych ofiar wzrastającego zakwaszenia. Gatunek ten jest bardzo trudno dostępny, ponieważ żyje w środowisku głębi oceanicznej. Podczas jednego z pierwszych badań w tej dziedzinie zbieraniem próbek zajmowali się wspólnie naukowcy z francuskiego Institut National des Sciences de l'Univers (CNRS-INSU) oraz holenderskiego Royal Netherlands Institute for Sea Research. Próbki pteropodów zebrano w pobliżu wyspy Spitsbergen Zachodni w Norwegii, przy użyciu nowej metody, która nie wywołuje niepokoju u zwierząt i pozwala na przetrzymywanie ich przez określony czas. Ten rodzaj obserwacji jest niezbędny, aby poznać sposób, w jaki pteropody reagują na podwyższone zakwaszenie i zmiany w poziomie aragonitów. Aby w pełni zrozumieć wpływ zmiany klimatu na pteropody, naukowcy szukają sposobu wydłużenia czasu przetrzymywania zwierząt w niewoli. Dalsze prace zostaną przeprowadzone z wykorzystaniem metod użytych podczas tego badania, co pozwoli na uzyskanie lepszego obrazu wpływu zmian poziomu zakwaszenia na kluczowe ogniwo oceanicznego łańcucha pokarmowego. Naukowcy odkryli, że próbki koralowców zebrane w Morzu Północnym także zostały dotknięte skutkami zakwaszenia. Rafy koralowe mórz zimnych, w przeciwieństwie do koralowców tropikalnych, budowane są przez jeden lub dwa gatunki. Podwyższone zakwaszenie powoduje wolniejszy wzrost koralowców, co stanowi zagrożenie dla istnienia tych struktur biologicznych. Jednak dokładny pomiar tempa wzrostu jest utrudniony z uwagi na fakt, że ich wzrost odbywa się w innym tempie niż u koralowców tropikalnych. Naukowcy mają nadzieję, że poprzez optymalizację przyszłych eksperymentów w zakresie badania reakcji koralowców głębinowych na podwyższone zwapnienie, uda się rozszerzyć zakres badań na inne rejony geograficzne i wody o różnej głębokości. Obecnie jedynym znanym sposobem kontroli zakwaszenia oceanów jest ograniczanie poziomu CO2 w ziemskiej atmosferze. Chociaż poświęca się wiele uwagi potencjalnym skutkom wzrastających temperatur, efektem dalszej absorpcji CO2 przez oceany mogą być radykalne zmiany całych ekosystemów.
Kraje
Francja, Niderlandy