Naukowcy przyśpieszają odbudowę organizmu
Naukowcom korzystającym z funduszy UE udało się zmusić szpik kostny do uwolnienia dodatkowej ilości dorosłych komórek macierzystych do krwioobiegu. Mają nadzieję, że wyniki ich pracy, opublikowane w czasopiśmie Cell Stem Cell, przyczynią się ostatecznie do opracowania nowych terapii, które pozwolą przyśpieszyć leczenie chorób serca oraz złamanych kości. Źródłem unijnego wsparcia był projekt INNOCHEM (Innowacyjne strategie terapeutyczne skierowane na chemokiny w autoimmunizacji i przewlekłym zapaleniu) finansowany w ramach tematu "Nauki o życiu, genomika i biotechnologia na rzecz zdrowia" Szóstego Programu Ramowego (6PR). Kiedy jesteśmy chorzy lub kontuzjowani, nasz szpik kostny zwiększa produkcję różnego rodzaju komórek macierzystych, aby wyleczyć organizm. "Nasz organizm leczy się nieustannie" - wyjaśnia dr Sara Rankin z Państwowego Instytutu Serca i Płuc w Imperial College w Londynie, Wlk. Brytania. "Widzimy, jak nasza skóra goi się po przecięciu i w podobny sposób, wewnątrz organizmu poruszają się patrole komórek macierzystych, które wykonują niezbędne naprawy, kiedy zachodzi taka potrzeba. Jednak, kiedy uszkodzenia są poważne, organizm nie zawsze jest w stanie poradzić sobie z nimi samodzielnie." Jednym ze sposobów na zwiększenie liczby komórek macierzystych we krwi jest pobranie ich z organizmu, zwiększenie ich liczby laboratoryjnie i oddanie z powrotem organizmowi. Niemniej ta technika najeżona jest różnymi trudnościami o charakterze praktycznym i technicznym. Innym rozwiązaniem jest użycie leków, które spowodują zwiększenie produkcji komórek macierzystych przez szpik kostny. Tę technikę wykorzystuje się już u dawców szpiku kostnego, aby zwiększyć liczbę hematopoetycznych komórek macierzystych we krwi. Macierzyste komórki hematopoetyczne zamieniają się ostatecznie w krwinki. W ostatnich badaniach naukowcy podawali zdrowym myszom czynnik wzrostowy VEGF albo G-CSF. Następnie myszy otrzymały nowy lek, zwany Mozobil. U myszy otrzymujących VEGF i Mozobil szpik kostny uwalniał do krwi 100 razy więcej śródnabłonkowych i mezenchymalnych komórek macierzystych niż u myszy nieotrzymujących żadnych środków. Śródnabłonkowe komórki macierzyste potrafią budować naczynia krwionośne, więc mogłyby zostać wykorzystane do leczenia mięśnia sercowego. Mezenchymalne komórki macierzyste mogą zamienić się w tkankę kostną oraz chrzęstną, a także hamować działanie układu odpornościowego, dzięki czemu mogłyby znaleźć zastosowanie w leczeniu chorób autoimmunizacyjnych, jak reumatoidalne zapalenie stawów, kiedy aktywność układu odpornościowego staje się nadmierna. Grupa ta jest pierwszą, w której nastąpiła selektywna mobilizacja tych dwóch rodzajów komórek macierzystych w szpiku kostnym. W organizmach myszy otrzymujących G-CSF i Mozobil nastąpiła mobilizacja dużych ilości hematopoetycznych komórek macierzystych - tego typu leczenie jest już wykorzystywane przy transplantacjach szpiku kostnego. Następnym krokiem do wykonania przez naukowców jest sprawdzenie, czy te dodatkowe komórki macierzyste rzeczywiście przyśpieszają regenerację tkanki u myszy, które przeszły zawał serca. Jeśli wynik będzie pozytywny, zespół ma nadzieję przejść w ciągu następnej dekady do testowania nowych połączeń leków w próbach klinicznych na ludziach. Naukowcy chętnie sprawdziliby także wpływ choroby i starzenia się na zdolność szpiku kostnego do wytwarzania różnego rodzaju dorosłych komórek macierzystych. "Mamy nadzieję, że uwalniając dodatkowe komórki macierzyste, tak jak zrobiliśmy to w przypadku myszy w naszych nowych badaniach, zyskujemy możliwość wywołania dodatkowych ilości jakichkolwiek komórek macierzystych, jakie potrzebne są organizmowi, aby zwiększyć swoją siłę samoleczenia i przyśpieszyć ten proces" - dodaje dr Rankin. "W dalszej perspektywie nasza praca może prowadzić do nowych terapii zwalczających różne choroby i urazy, których działanie zasadzać się będzie na mobilizowaniu własnych komórek macierzystych w organizmie pacjenta."
Kraje
Zjednoczone Królestwo