Współdzielenie danych poprawia bezpieczeństwo lotów
Pamiętacie wybuch wulkanu na Islandii, w wyniku którego anulowano setki lotów, a tysiące pasażerów utknęło na lotniskach? To zdarzenie miało miejsce prawie 10 lat temu, ale nie był to bynajmniej odosobniony przypadek. Ze względu na lukę między dostępnymi danymi a informacjami, których potrzebują interesariusze zarządzania ruchem lotniczym do zapewnienia bezpieczeństwa lotów, katastrofy będące skutkiem działań człowieka i klęski żywiołowe, takie jak erupcje wulkanów, pożary lasów, burze piaskowe czy wypadki jądrowe, mogą poważnie zakłócić globalny ruch lotniczy. „Kontrolerzy ruchu lotniczego, Eurocontrol, władze krajowe, linie lotnicze i piloci mają jeden wspólny cel, polegający na zapewnieniu bezpieczeństwa lotów”, mówi Gerhard Wotawa, koordynator finansowanego przez Unię Europejską projektu EUNADICS-AV (European Natural Airborne Disaster Information and Coordination System for Aviation). „Skutkiem tej luki jest to, że interesariusze systemu zarządzania ruchem lotniczym mogą opierać swoje decyzje na różnych danych i informacjach”. Projekt EUNADICS-AV, będący wspólnym przedsięwzięciem krajowych dostawców usług meteorologicznych, specjalistów ds. danych pomiarowych, ekspertów w dziedzinie lotnictwa i dostawców usług planowania lotów z 12 krajów europejskich, skupia się na wypełnieniu tej luki. W tym celu naukowcy opracowują platformę danych, która w razie zagrożenia lotniczego, na przykład wybuchu wulkanu, dostarczy organom regulacyjnym, zarządcom i użytkownikom przestrzeni powietrznej wszelkich niezbędnych informacji tak szybko, jak to możliwe. Szybkie i spójne informacje Obecnie władze odpowiedzialne za przestrzeń powietrzną i interesariusze czerpią informacje z kilku źródeł, w tym z różnych sieci obserwacyjnych. Problemem jest jednak fakt, że kanały te nie mają możliwości skutecznej wymiany informacji, dodatkowo problem pogłębia brak standardowej procedury wymiany informacji między państwami członkowskimi UE. Efektem jest rozdrobnienie europejskiej przestrzeni powietrznej, w której może często dochodzić do odwoływania lotów i zakłócenia ruchu lotniczego. Gdyby można było rozpoznać groźbę zagrożenia odpowiednio wcześnie, specjaliści odpowiedzialni za planowanie lotów mogliby z dużym wyprzedzeniem modyfikować trasy i zmniejszyć liczbę odwołanych lotów. Celem omawianego projektu jest wsparcie procesu planowania i podejmowania decyzji dotyczących lotów poprzez dostarczanie najistotniejszych danych na temat konkretnych zagrożeń oraz stworzenie produktów dostosowanych do potrzeb interesariuszy branży lotniczej. „Ostatecznym celem jest umożliwienie wszystkim interesariuszom uczestniczącym w systemie lotniczym szybkiego uzyskiwania spójnych informacji”, dodaje Wotawa. „Dzięki temu znacznie zwiększy się nasza zdolność do skutecznego i wydajnego reagowania na katastrofy, do minimum ograniczone zostaną przestoje systemu i straty gospodarcze, a przede wszystkim poprawi się bezpieczeństwo milionów pasażerów”. Obiecujące wyniki W marcu 2019 roku badacze z projektu przeprowadzili szeroko zakrojone testy systemu EUNADICS-AV w austriackim Salzburgu. W testach wykorzystano szereg scenariuszy przedstawiających sytuacje, które mogą wywrzeć wpływ na system lotniczy, dotyczących na przykład wybuchu wulkanu we Włoszech czy katastrof jądrowych w Niemczech i Austrii. Podczas każdego testu uczeni zintegrowali wszystkie dostępne dane, dostosowane obserwacje, analizę danych i modelowanie bezpośrednio z wykorzystywanym przez linie lotnicze oprogramowaniem do planowania lotów. „Dzięki tym testom mogliśmy wykazać, że działania mające na celu optymalizację tras można wdrożyć już na bardzo wczesnym etapie”, wyjaśnia Wotawa. „Jest to ważne, ponieważ pozwala na zrealizowanie zdecydowanej większości połączeń, przy niewielkiej lub zerowej liczbie odwołanych lotów”. W oparciu o te obiecujące wyniki naukowcy opracowują obecnie przypadek biznesowy mający umożliwić bezproblemową integrację usług analizy i modelowania danych EUNADICS-AV z oprogramowaniem do zarządzania ruchem lotniczym, kontroli ruchu lotniczego i planowania lotów. Gdy dojdzie do kolejnej erupcji wulkanicznej, dzięki EUNADICS-AV systemy zarządzania ruchem lotniczym będą w stanie szybko zmienić trasy lotów, umożliwiając pasażerom bezpieczne dotarcie do celu z minimalnym opóźnieniem.
Słowa kluczowe
EUNADICS-AV, zarządzanie ruchem lotniczym, kontrola ruchu lotniczego, Eurocontrol, planowanie lotów, bezpieczeństwo lotów, lotnictwo
