Zmniejszanie dystansu między Unią Europejską a europejską młodzieżą
W ciągu ostatniej dekady europejska młodzież doświadczyła wielu trudności wskutek kryzysu finansowego, jaki dotknął Europę w latach 2008–2009. Osoby młode ucierpiały najbardziej z powodu wysokiej stopy bezrobocia, braku możliwości w zakresie szkolenia i kształcenia oraz stagnacji płac. Jeśli jednak UE ma przetrwać, zwłaszcza w czasach populizmu, poparcie młodzieży dla europejskiego projektu jest nie tyle pożądane, co niezbędne. Dlatego też badania w ramach projektu CATCH-EyoU (Constructing AcTive CitizensHip with European Youth: Policies, Practices, Challenges and Solutions) nabierają tak dużego znaczenia. Europa w oczach młodzieży „Naszym celem było sprawdzenie, w jaki sposób można by wesprzeć unijne i krajowe instytucje, aby działały na rzecz wychowania pokolenia świadomych, kompetentnych i krytycznie myślących młodych ludzi z myślą o ożywieniu europejskiego projektu”, mówi prof. Elvira Cicognani, koordynatorka projektu CATCH-EyoU. W wyniku projektu okazało się, że wyobrażenia, jakie mają zaangażowani młodzi aktywiści o tym, czym jest „Europa” i jakie ma dla nich znaczenie, są bardzo różne. „Według wielu młodych Europejczyków idea Europy jest czymś pozytywnym – daje możliwości kształcenia, pracy i rozwoju osobistego ponad granicami”, zauważa prof. Cicognani. „Faktycznie, jedno z naszych badań wyraźnie pokazuje, że korzystanie przez młode osoby z możliwości, jakie daje mobilność transgraniczna, na przykład za pośrednictwem programu Erasmus, ma korzystny wpływ na ich poczucie tożsamości jako Europejczyków i ich ogólną opinię na temat Unii jako całości”. Edukacja i jeszcze raz edukacja Rzeczywiście napawa to optymizmem, ale oprócz tego zespół projektu odkrył, że szkoły także odgrywają kluczową rolę w procesie kształtowania wyobrażeń młodzieży o Europie. Jedno ze studiów przypadków projektu CATCH-EyoU obejmowało współpracę z pięcioma szkołami, a dokładniej, bezpośrednio z ich uczniami, w pięciu różnych państwach członkowskich. Celem tej inicjatywy było zwiększenie świadomości i zaangażowania młodzieży w sprawy UE. „W pierwszej kolejności poprosiliśmy ich o wybranie jednej lokalnej kwestii mającej wpływ na życie młodych osób, która ich szczególnie interesowała, a następnie pracowaliśmy wspólnie, aby im pokazać, jak wybrany przez nich problem mógłby być rozwiązany na szczeblu unijnym”, wyjaśnia prof. Cicognani. „Na koniec tego przedsięwzięcia uczniowie wykazali się większą świadomością na temat kwestii społecznych i politycznych w UE oraz większą ogólną wiedzą o Unii; ponadto potrafili nakreślić bardziej złożoną, precyzyjną, a miejscami krytyczną wizję Unii i aktywnego obywatelstwa”. Kolejna inicjatywa w ramach projektu polegała na współpracy z organizacjami młodzieżowymi z ośmiu państw członkowskich. Jej celem było zgłębienie wiedzy na temat praktyk pozytywnego aktywnego obywatelstwa. „Młodzieżowe organizacje obywatelskie są doskonałym narzędziem, dzięki któremu młodzi Europejczycy mają szansę bardziej się zaangażować i aktywniej działać”, dodaje prof. Cicognani. „Współpracowaliśmy z takimi organizacjami jak Italian Youth Forum czy International Youth Panel, które wspierały nasze badania i wniosły cenne obserwacje reprezentujące punkt widzenia młodych osób”. Wyzwania i możliwości poza projektem CATCH-EyoU Oczywiście, projekty takie jak CATCH-EyoU są z góry skazane na pewne trudności. „Niektóre z problemów powstały na skutek zewnętrznych wydarzeń politycznych i społecznych, jak na przykład referendum w sprawie brexitu, które odbyło się tuż przez zakończeniem naszego międzynarodowego badania obejmującego młodzież ze Zjednoczonego Królestwa”, mówi prof. Cicognani. „Ponadto musieliśmy się zmierzyć z rosnącymi wyzwaniami związanymi z imigracją, narastającą nietolerancją i postawami ksenofobicznymi w kilku krajach, w których prowadziliśmy działania”. Jednak w ogólnym rozrachunku projekt ogromnie przyczynił się do zdobycia wiedzy na temat sposobów, w jakie można zwiększyć zaangażowanie młodzieży w europejskie sprawy i Unię jako całość. „Idąc dalej, zdecydowanie chciałabym kontynuować swoje badania nad zjawiskami aktywnego obywatelstwa i uczestnictwa, zwłaszcza w obszarze ICT, z myślą o wykorzystaniu potencjału nowych technologii do angażowania obywateli w procesy demokratyczne”, podsumowuje prof. Cicognani.
Słowa kluczowe
CATCH-EyoU, osoby młode, Europa, mobilność transgraniczna, edukacja, kształcenie, UE, Erasmus
