Europejscy naukowcy odczytują genom winorośli
Naukowcom europejskim udało się odczytać genom winorośli. W wyniku badań okazało się, że winorośl zawiera ponad dwukrotnie więcej genów uczestniczących w procesie wytwarzania olejków eterycznych i substancji zapachowych niż inne rośliny, których genomy poddano sekwencjonowaniu. Prawdopodobnie różnice w zapachu, jakie obserwuje się między poszczególnymi odmianami winogron, są wynikiem czynników działających na poziomie genomu. W artykule zamieszczonym w czasopiśmie "Nature" naukowcy z francusko-włoskiego konsorcjum Public Consortium for Grapevine Genome Characterization wyjaśnili, że ich wybór padł na winorośl (o łacińskiej nazwie Vitis vinifera) "z uwagi na istotną rolę w dziedzictwie kulturowym początków ludzkości w okresie neolitu". Badaniom poddano winorośl wywodzącą się ze szczepu Pinot Noir. Jej genom zawiera około 480 milionów "liter" i nieco ponad 30 000 genów kodujących białka. W badanym genomie zaskakuje wielka liczba genów wpływających na właściwości wina. I tak np. stwierdzono, że winorośl zawiera 89 aktywnych genów uczestniczących w procesach wytwarzania żywic, olejków eterycznych i substancji aromatycznych, które decydują o bukiecie zapachowym wina. Natomiast sekwencjonowanie genomów innych roślin z tej rodziny wykazało, że zawierają jedynie 30-40 genów. Jak stwierdzili naukowcy, tak duża liczba genów decydujących o zapachu wskazuje na możliwość wyjaśnienia różnic w bukiecie win różnicami na poziomie genomu winorośli. Ponadto w toku analizy określono 43 geny uczestniczące w procesie wytwarzania resveratrolu - substancji, której przypisuje się dobroczynne skutki zdrowotne picia umiarkowanych ilości czerwonego wina. Winorośl jest podatna na działanie szeregu patogenów, takich jak mączniak i choroba Pierce'a. Niektóre gatunki roślin spokrewnionych z winoroślą są oporne na te patogeny. Naukowcy mają nadzieję, że w najbliższym czasie sekwencjonowanie genomu winorośli umożliwi włączenie do winorośli genów oporności, przez krzyżowanie albo przeniesienie genów. W opinii naukowców "stwarza to nadzieję na szybsze i radykalne ograniczenie ilości stosowanych pestycydów". Winorośl jest czwartą rośliną, której genom udało się zsekwencjonować, a pierwszą uprawną rośliną owocową; pozostałe trzy to Arabidopsis, ryż i topola. Sekwencję genomu winorośli udostępniono społeczności naukowej za pośrednictwem ogólnodostępnych baz danych. Prace nad projektem rozpoczęły się w 2005 r. w ramach umowy o współpracy naukowej zawartej między francuskim i włoskim ministerstwem rolnictwa. Obydwa kraje są w UE największymi producentami i konsumentami wina.
Kraje
Francja, Włochy