Nowa siec UE badajaca kwestie opornosci na antybiotyki
17 marca w Brukseli utworzono ogólnoeuropejską sieć badającą kwestię oporności na antybiotyki. Sieć GRACE ("Genomics to combat resistance against antibiotics in community-acquired LRTI in Europe" - "Genomika w zwalczaniu oporności na antybiotyki w przypadkach środowiskowego zakażenia dolnych dróg oddechowych w Europie), częściowo finansowana w ramach 6. programu ramowego (6. PR), łączy zasoby 17 różnych instytucji UE w dziewięciu państwach członkowskich. Europejski komisarz ds. nauki i badań naukowych Janez Potočnik powiedział: - Jak wiadomo, wzrasta zaniepokojenie opinii publicznej w związku z rosnącą liczbą przypadków oporności na antybiotyki w przypadku chorób, które co roku dotykają wielu z nas. GRACE stanowi dobry przykład badań poświęconych kwestiom, które mają znaczenie dla wielu ludzi. Przez połączenie naszych osiągnięć na poziomie europejskim mamy znacznie większą szansę na szybsze znalezienie odpowiedzi. Oporność na antybiotyki jest różna w poszczególnych krajach, ale temat ten trafia na pierwsze strony gazet w całej Europie: od czasu do czasu nagle pojawiają się sensacyjne informacje o "superbakteriach", takich jak gronkowiec złocisty metycylinooporny (MRSA) czy pałeczki Clostridium difficile, groźnych dla życia osób starszych i osłabionych. W ramach projektu GRACE zbadane zostaną skutki powodowane przez te bakterie, prowadzące do zakażeń dolnych dróg oddechowych takich, jak zapalenie oskrzeli czy zapalenie płuc. Projekt GRACE przewiduje powstanie sieci laboratoriów genomicznych w ośmiu krajach europejskich, wspieranej przez sieć badawczą podstawowej opieki medycznej w 11 krajach europejskich. W UE nie istnieją ogólnie przyjęte wytyczne dotyczące stosowania antybiotyków - lekarze mają wolną rękę w ich przepisywaniu według własnego uznania. Choroby dolnych dróg oddechowych stanowią obecnie w Europie najbardziej rozpowszechnioną chorobę leczoną w placówkach opieki podstawowej. Ostre zapalenie oskrzeli dotyka co roku ponad 16 milionów Europejczyków; 70-90 procentom pacjentów przepisuje się kurację antybiotykami. Jednak celem badań jest również edukowanie pacjentów. Pacjenci, którzy przerywają kurację antybiotykami przed jej ukończeniem, są narażeni na ponowną infekcję z możliwością wystąpienia mutacji, w wyniku której bakterie stają się oporne na te antybiotyki. Powszechnie spotykane choroby dolnych dróg oddechowych to środowiskowe zapalenie płuc (CAP) i przewlekła choroba oskrzelowo-płucna (COPD). Co roku w UE odnotowuje się ponad trzy miliony przypadków CAP, spośród których około 500 000 wymaga leczenia szpitalnego. Współczynnik śmiertelności wynosi od pięciu do piętnastu procent. Do 2020 r. w Europie CODP znajdzie się na trzecim miejscu spośród najczęściej spotykanych przyczyn śmiertelności, powodując rocznie ponad sześć milionów zgonów. Choroby takie jak CAP i CODP stanowią większe zagrożenie dla osób starszych, a więc ich koszty w jeszcze większym stopniu obciążą zasoby materialne i ludzkie w miarę starzenia się mieszkańców UE. Profesor Herman Goossens jest dyrektorem University Hospital Antwerp w Belgii i koordynatorem projektu GRACE. - Kluczem do kontrolowania rozwoju zjawiska oporności na antybiotyki jest możliwość selektywnego ich doboru - powiedział. - Pokładamy nadzieję w nowych i szybkich metodach diagnostycznych i mogę się jedynie domyślać, że w następnej dekadzie będziemy świadkami rewolucyjnych zmian w testach "przyłóżkowych", prowadzonych w celu wykrycia zakażeń w środowisku. Sieć GRACE będzie aktywnie zajmować się organizacją różnych form edukacji, w tym nauczaniem przez Internet i kursami praktycznymi, jak również dostarczaniem materiałów informacyjnych lekarzom, opinii publicznej i decydentom politycznym. Informacje będą ponadto dostarczane za pośrednictwem dwóch czołowych europejskich towarzystw naukowych - Europejskiego Towarzystwa Mikrobiologii Klinicznej i Chorób Zakaźnych oraz Europejskiego Towarzystwa Chorób Płuc. Ponadto GRACE przyczyni się do przeprowadzenia prób klinicznych w takich obszarach jak grypa, szybkie badania diagnostyczne, ocena nowych antybiotyków, środki przeciwwirusowe i szczepionki. Działania te mogą ewentualnie doprowadzić do powstania wirtualnego "Europejskiego centrum badania zakażeń dolnych dróg oddechowych". Sieć otrzyma 11,5 miliona euro w 6. programie ramowym ds. badań Komisji Europejskiej; oczekuje się, że działalność sieci potrwa przynajmniej do 2011 r.