Ekologiczne podejście do problemu wszy morskich
Zakażenie pasożytem Lepeophtheirus salmonis, czyli wszą łososiową, to ogromne wyzwanie dla hodowców na drodze do prowadzenia zrównoważonej akwakultury. Ten gatunek widłonogów, czyli drobnych skorupiaków, żywi się skórą i krwią łososi, żeby przeżyć. Wprawdzie pasożytowi trudno jest znaleźć gospodarza w środowisku naturalnym, ale duża gęstość obsady ryb w gospodarstwach rybackich znacznie to ułatwia. Dodatkowo zakażenie wszą powoduje straty ekonomiczne. Innowacyjne podejście Sektor akwakultury musi inwestować w przyjazne dla środowiska środki zapobiegawcze oraz narzędzia do poświadczania stanu zdrowia ryb, które będą stosowane w profesjonalnych gospodarstwach rybackich. Finansowany przez UE projekt SPG powstał z myślą o opracowaniu wyjątkowego, ekologicznego i opłacalnego rozwiązania zapobiegającego zakażeniom wszą morską w hodowlach łososia. „Nasze rozwiązanie opiera się na opatentowanej technologii Seafarm Pulse Guard (SPG), która wykorzystuje impulsy elektryczne do unieszkodliwiania pasożytów zanim przyczepią się do ryb”, mówi Stein Åge Davidsen, koordynator projektu i dyrektor zarządzający firmy Seafarm Development AS (SFD). System SPG składa się z przewodów ułożonych pionowo dokoła klatki, które generują impulsy elektryczne rozchodzące się w wodzie. Czas trwania i częstotliwość impulsów można kontrolować, co pozwala zatrzymać zakażenie w klatce i zapobiec jego rozprzestrzenianiu się na otaczający ją ekosystem morski. Wyniki przeprowadzonych dotychczas badań pokazują 90-procentowe ograniczenie zakażenia wszą morską – to pozwoli na znaczne obniżenie kosztów leczenia. „Naszym głównym celem było zbadanie potencjału technologii jako bardziej ekologicznego narzędzia do kontroli pasożytów u ryb”, mówi Davidsen. Partnerzy projektu musieli zmierzyć się z wieloma problemami technicznymi związanymi z zasilaniem elektrod oraz zoptymalizowanymi technologiami podsystemów. Następnie przetestowali prototyp w warunkach prawdziwej hodowli na dużą skalę, wybierając do tego celu norweską firmę Bolaks. Badacze testowali technologię przez jeden cykl chowu łososia i zanotowali bardzo satysfakcjonujące wyniki. Przyszłość technologii SPG Głównym atutem systemu SPG jest to, że nie wywiera żadnego wpływu na środowisko. Podczas gdy większość technologii stosowanych do zwalczania wszy morskiej opiera się na agresywnych i reaktywnych środkach chemicznych, które szkodzą rybom lub je osłabiają, ekologiczny system SPG nie wyrządza rybom żadnej krzywdy. Oprócz tego system SPG jest zgodny z najbardziej surowymi normami dotyczącymi dobrostanu ryb, a jego wykorzystanie obniża całkowite koszty operacyjne o 20 %. Nie ma też żadnego ryzyka, że pasożyty wykształcą odporność na zastosowane rozwiązanie, jak dzieje się w przypadku niektórych leków i chemikaliów. Davidsen tłumaczy, że partnerzy projektu obecnie „poszukują inwestorów z branży w Europie, Ameryce Północnej i Chile, dzięki którym firma będzie mogła wejść na inne rynki niż norweski”. Davidsen jest pewny sukcesu technologii SPG: „System SPG będzie jedynym rozwiązaniem zapobiegawczym na rynku zdolnym do zwiększenia zrównoważonego charakteru gospodarstw rybackich, w których hoduje się łososia”. Dzięki umowom handlowym zawartym z norweskimi przedsiębiorstwami zajmującymi się marikulturą firma SFD może być spokojna o przyszłość technologii. Prognozuje się, że do końca 2023 roku przychody firmy osiągną 84 mln EUR, a skumulowane zyski – 42 mln EUR. Jako że prowadzenie hodowli ryb jest niezbędne do zaspokajania zapotrzebowania coraz większej liczby ludności na żywność, priorytetem staje się rozwiązanie problemu wszy łososiowej. W ramach projektu SPG opracowano metodologię do walki z zakażeniami tym pasożytem, której zastosowanie zwiększa atrakcyjność rynkową ryb hodowlanych i nie powoduje szkód w ekosystemach morskich.
Słowa kluczowe
SPG, ryba, łosoś, wszy, zakażenie, akwakultura
