Wspólne zamówienia na lepiej dostosowane rozwiązania transportowe
Mottem projektu SPICE (Support Procurements for Innovative transport and mobility solutions in City Environment) mogłoby być porzekadło, że co dwie – a w tym przypadku o wiele więcej – głowy to nie jedna. Od momentu rozpoczęcia projektu we wrześniu 2016 r. doprowadził on do stworzenia wielosektorowej sieci, w ramach której zainteresowane strony mogą spotykać się i omawiać swoje potrzeby, oczekiwania, doświadczenia, wnioski i pomysły dotyczące przyszłych procesów. W projekcie SPICE zebrano aktualne praktyki, opracowano zestaw rekomendacji i utworzono kilka grup kupujących – zrzeszających podmioty, które mają te same potrzeby i plany dotyczące zakupów. Rozpoczynając projekt, Jos van Vlerken i inni członkowie konsorcjum SPICE dostrzegli rozbieżności między potrzebami nabywców a ofertą rynkową. Dodatkowo z powodu braku doświadczenia w stosowaniu dostępnych podejść w zakresie zamówień publicznych oraz braku wymiany wiedzy doprowadziło to do powstania bardzo rozdrobnionego sektora, w którym zainteresowane strony często nie współpracują ze sobą i mają trudności ze znalezieniem dostosowanych rozwiązań transportowych. „Potrzeby nabywców różnią się oczywiście w zależności od zagadnienia, nabywców, a także od zamówienia. Jednak główną różnicą, którą zaobserwowaliśmy, jest to, że zamawiające podmioty publiczne chcą kupować rozwiązania, które są dostosowane lub dopasowane do danego miejsca lub otoczenia, podczas gdy przemysł zazwyczaj sprzedaje gotowe, uniwersalne rozwiązania”, wyjaśnia van Vlerken. Inicjatywa SPICE próbuje rozwiązać ten problem, pomagając grupom nabywców w pracach nad wspólnymi zamówieniami na projekty z dziedziny zrównoważonego transportu. Chodzi o umożliwienie większej harmonizacji między rozwiązaniami, zamawiania większych ilości i uzyskanie związanego z tym efektu skali. „Jeśli to możliwe, korzystne jest podzielenie dużego zamówienia na mniejsze części, co pozwala zamawiającemu na odróżnienie rozwiązań wymagających dużego stopnia innowacyjności od rozwiązań, które tego nie wymagają. Ponadto umożliwia to udział w zamówieniu mniejszym oferentom”, mówi van Vlerken. W przypadku gdy nie można złożyć wspólnego zamówienia, grupy nabywców mogą dzielić się pomysłami i podejściami, co także przyczynia się do ulepszenia zamówień publicznych. Jak podkreśla van Vlerken, ma to zasadnicze znaczenie w dziedzinie, w której technologia rozwija się o wiele szybciej, niż instytucje publiczne są w stanie kupować nowe rozwiązania. „W międzyczasie podejścia do zamówień publicznych, procedury umożliwiające wprowadzanie innowacji oraz same rozwiązania techniczne staną się na tyle zaawansowane, że przy podejmowaniu trafnych decyzji nabywca nie będzie mógł polegać wyłącznie na doświadczeniu zdobytym w przeszłości. Dzielenie się przez nabywców doświadczeniami w zakresie zamówień publicznych przynosi taki sam rodzaj korzyści, jak dzielenie się informacjami na temat dóbr konsumpcyjnych w mediach społecznościowych, internetowe strony z ocenami i porównaniami produktów czy blogi”, dodaje. W projekcie SPICE stworzono katalog najlepszych praktyk, który można znaleźć na jego stronie internetowej, a także przedstawiono rekomendacje dla zamawiających instytucji publicznych. „Nasze główne zalecenie dotyczy ciągłego uczenia się na podstawie wcześniejszych zamówień, aby móc sprostać tym samym lub podobnym wyzwaniom. Zalecamy również długoterminowe planowanie i dostosowanie się do innych podmiotów publicznych, jak również uciekanie się do kosztownych badań przed udzieleniem zamówienia lub wprowadzenie do zamówień procesów dialogu rynkowego. Celem jest uświadomienie rynkowi wyzwań stojących przed zamawiającym, jak również zrozumienie, jakie rozwiązanie może zaoferować ten rynek”, mówi van Vlerken. Konsorcjum wyraża przekonanie, że z wyników projektu skorzystają zwykli obywatele: po pierwsze, dzięki jakości i wygodzie transportu, czy to dzięki ITS, pojazdom elektrycznym, czy usługom transportowym; a po drugie, dzięki korzyściom finansowym wynikającym z większej wiedzy i doświadczenia w zakresie innowacyjnych zamówień, które uwzględniają czynniki długoterminowe i współtworzenie.
Słowa kluczowe
SPICE, zamówienia na innowacje, transport, grupy nabywców
